ویراستار
۳٬۴۹۲
ویرایش
Parsaeiyan (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' های ' به 'های ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۲: | خط ۲: | ||
== تعریف مرگ == | == تعریف مرگ == | ||
«مرگ» در مقابل زندگى، اسمی است برای مردن و جدائى روح از بدن. معادل آن در زبان عربى واژگان «موت»، «ممات»، و «توفّى» میباشد.<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/%D9%85%D8%B1%DA%AF دانشنامه اسلامی]</ref> «توفی» یعنی هیچچیز از انسان باقی نمیماند و انسان با تمام ظرفیت، امکان، استعداد، ظاهر و باطنش گرفته | «مرگ» در مقابل زندگى، اسمی است برای مردن و جدائى روح از بدن. معادل آن در زبان عربى واژگان «موت»، «ممات»، و «توفّى» میباشد.<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/%D9%85%D8%B1%DA%AF دانشنامه اسلامی]</ref> «توفی» یعنی هیچچیز از انسان باقی نمیماند و انسان با تمام ظرفیت، امکان، استعداد، ظاهر و باطنش گرفته میشود. این اتفاق و انتقال از عالم طبیعت به عالم برزخ و ملکوت، با دشواری خاص همراه است، و چون نوعاً ناگهانی انجام میشود، در خودش سکرتی دارد. این تجلی معمولاً با ملک الموت است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3563659/%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D8%A7%D8%B2-%D9%84%D8%AD%D8%B8%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D9%85%D8%B1 یاد مرگ و استفاده صحیح از لحظات عمر]</ref> به عبارت دیگر مرگ، دریافت روح توسط فرشته مرگ است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3586518/%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA حقیقت مرگ چیست]</ref> | ||
حقیقت و فلسفه مرگ در منطق قرآن | حقیقت و فلسفه مرگ در منطق قرآن | ||
خط ۹: | خط ۹: | ||
خداوند خطاب به پیامبر اسلام میفرماید: إِنَّکَ مَیِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَیِّتُونَ؛ «تو میمیری، آنها هم میمیرند»<ref>(زمر/30)</ref>؛ طبق این آیه مرگ حتمیترین واقعه عالم طبیعت و دنیاست و هر موجودی ممکن است که به وجود نیاید به معنایی از امکان، اما امکان ندارد وقتی به وجود آمد، نمیرد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3683812/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85-%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA آیتالله هادوی تهرانی: «مرگ»، قاعده عام عالم هستی است]</ref> قرآن و روایات مرگ را پایان انسان نمیدانند، بلکه پایان یک مرحله از وجود انسان و آغاز مرحلهای دیگر میدانند و به همین خاطر در روایات از آن به عنوان یک پل و مکان عبور از یک مرحله به مرحله دیگر یاد شده است.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3735362/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF مرگ پایان نیست/ انسان مرگاندیش فریفته دنیا نمیشود]</ref> | خداوند خطاب به پیامبر اسلام میفرماید: إِنَّکَ مَیِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَیِّتُونَ؛ «تو میمیری، آنها هم میمیرند»<ref>(زمر/30)</ref>؛ طبق این آیه مرگ حتمیترین واقعه عالم طبیعت و دنیاست و هر موجودی ممکن است که به وجود نیاید به معنایی از امکان، اما امکان ندارد وقتی به وجود آمد، نمیرد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3683812/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85-%D9%87%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA آیتالله هادوی تهرانی: «مرگ»، قاعده عام عالم هستی است]</ref> قرآن و روایات مرگ را پایان انسان نمیدانند، بلکه پایان یک مرحله از وجود انسان و آغاز مرحلهای دیگر میدانند و به همین خاطر در روایات از آن به عنوان یک پل و مکان عبور از یک مرحله به مرحله دیگر یاد شده است.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/3735362/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4-%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF مرگ پایان نیست/ انسان مرگاندیش فریفته دنیا نمیشود]</ref> | ||
در قرآن کریم از مرگ گاهی به غمرات الموت و گاهی به سکرت الموت تعبیر شده است. از نظر قرآن موت یک حقیقت و یک موجود است که تجسم و تجسد دارد، و با انسان ملاقات میکند. تعبیر قرآن کریم این است: قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِی تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِیکُمْ؛ «بگو همان مرگی که از آن میگریزید، رویآور به شما است»<ref>(جمعه/8)</ref>. مرگ از طریق حضور ملک الموت اتفاق میافتد: قُلْ یَتَوَفَّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ؛<ref>(سجده/11)</ref> «بگو فرشته مرگی که بر شما گمارده شده، جانتان را میستاند». قرآن کریم گاهی این مأمور را هم حذف میکند و میگوید خود خدا جان | در قرآن کریم از مرگ گاهی به غمرات الموت و گاهی به سکرت الموت تعبیر شده است. از نظر قرآن موت یک حقیقت و یک موجود است که تجسم و تجسد دارد، و با انسان ملاقات میکند. تعبیر قرآن کریم این است: قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِی تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِیکُمْ؛ «بگو همان مرگی که از آن میگریزید، رویآور به شما است»<ref>(جمعه/8)</ref>. مرگ از طریق حضور ملک الموت اتفاق میافتد: قُلْ یَتَوَفَّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ؛<ref>(سجده/11)</ref> «بگو فرشته مرگی که بر شما گمارده شده، جانتان را میستاند». قرآن کریم گاهی این مأمور را هم حذف میکند و میگوید خود خدا جان انسانها را میگیرد: اللَّهُ یَتَوَفَّی الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِهَا؛ «خدا روح مردم را هنگام مرگشان بهتمامی باز میستاند»<ref>(زمر/42)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3563659/%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C-%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD-%D8%A7%D8%B2-%D9%84%D8%AD%D8%B8%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D9%85%D8%B1 یاد مرگ و استفاده صحیح از لحظات عمر]</ref> | ||
آنچه از قرآن بر میآید آن است که مرگ یک امر عدمی و بهمعنای فنا و نیستی نیست بلکه یک امر وجودی است. یک انتقال و عبور از جهان به جهان دیگر است، از اینرو بسیاری از آیات قرآن از مرگ به «توفی» تعبیر کردهاند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3328346/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%A7-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF مرگ؛ تقدیری حکیمانه/ چه کنیم تا سختی مرگ بر ما آسان شود؟]</ref> بر اساس آيه الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ؛<ref>(ملک/2)</ref> خداوند، مرگ را نیز همانند زندگی خلق کرده و این پدیده، از آفريدههای خدا محسوب میشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1203081/-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%8A%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%D9%82%D8%A7- دبير آموزش و پرورش ايلام تصریح كرد: مرگ در منطق قرآنی؛ دريچهای بهسوی جهان جاودانگی و بقا]</ref> | آنچه از قرآن بر میآید آن است که مرگ یک امر عدمی و بهمعنای فنا و نیستی نیست بلکه یک امر وجودی است. یک انتقال و عبور از جهان به جهان دیگر است، از اینرو بسیاری از آیات قرآن از مرگ به «توفی» تعبیر کردهاند.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3328346/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%A7-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF مرگ؛ تقدیری حکیمانه/ چه کنیم تا سختی مرگ بر ما آسان شود؟]</ref> بر اساس آيه الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ؛<ref>(ملک/2)</ref> خداوند، مرگ را نیز همانند زندگی خلق کرده و این پدیده، از آفريدههای خدا محسوب میشود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1203081/-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%8A%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%D9%82%D8%A7- دبير آموزش و پرورش ايلام تصریح كرد: مرگ در منطق قرآنی؛ دريچهای بهسوی جهان جاودانگی و بقا]</ref> | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
بنابراین درباره مرگ دو عقیده در بین انسانها وجود دارد، افرادیکه اعتقادی به جهان آخرت و زندگی پس از مرگ ندارند و مردن را نابودی کامل میدانند. برخی افراد هم که به زندگی پس از مرگ اعتقاد دارند مردن را یک حادثه میدانند که باعث میشود روح شخص از جسم دنیوی بیرون آمده و در جسم مثالی یا اجسام دیگر داخل شده و به زندگی خود بهصورتی جدای از زندگی مردم کره زمین ادامه دهد که مسلمانان و پیروان ادیان ابراهیمی این عقیده دوم را دارند. اساساً اعتقاد به معاد و جهان بعد از مرگ جزو ضروربات اعتقادات یک مسلمان بهشمار می-آید.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3328346/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%A7-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF مرگ؛ تقدیری حکیمانه/ چه کنیم تا سختی مرگ بر ما آسان شود؟]</ref> | بنابراین درباره مرگ دو عقیده در بین انسانها وجود دارد، افرادیکه اعتقادی به جهان آخرت و زندگی پس از مرگ ندارند و مردن را نابودی کامل میدانند. برخی افراد هم که به زندگی پس از مرگ اعتقاد دارند مردن را یک حادثه میدانند که باعث میشود روح شخص از جسم دنیوی بیرون آمده و در جسم مثالی یا اجسام دیگر داخل شده و به زندگی خود بهصورتی جدای از زندگی مردم کره زمین ادامه دهد که مسلمانان و پیروان ادیان ابراهیمی این عقیده دوم را دارند. اساساً اعتقاد به معاد و جهان بعد از مرگ جزو ضروربات اعتقادات یک مسلمان بهشمار می-آید.<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/3328346/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%A7-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%88%D8%AF مرگ؛ تقدیری حکیمانه/ چه کنیم تا سختی مرگ بر ما آسان شود؟]</ref> | ||
== | == واکنشها در برابر مرگ == | ||
مرگ، يك واقعيت انكارناپذير و ناگزير است. تفاوت واكنشی افراد با اين واقعيت، برخاسته از تفاوتهای شخصی، اجتماعی، فرهنگی و مانند آن است. واكنش طبيعی بسياری از افراد در قبال آن، چيزی جز هراس نيست. وقتی مرگی پيش میآيد، | مرگ، يك واقعيت انكارناپذير و ناگزير است. تفاوت واكنشی افراد با اين واقعيت، برخاسته از تفاوتهای شخصی، اجتماعی، فرهنگی و مانند آن است. واكنش طبيعی بسياری از افراد در قبال آن، چيزی جز هراس نيست. وقتی مرگی پيش میآيد، هراسها و عواطف نيرومندی در نزديكان شخص مرده پديد میآورد؛ چون هر مرگی روابط را از هم میگسلد و الگوی معمولی زندگی آدمها را در هم میشكند و بنيادهای اخلاقی جامعه را به لرزه در میآورد. بسياری از سوگواران گرايش دارند كه خود را تسليم نوميدی كنند، وظايف شان را ناديده گيرند و به شيوه ای رفتار كنند كه برای خودشان و ديگران زيانبار است. واكنش برخی ديگر به گونه ای بسيار متفاوت است. آنان نه تنها از مرگ نمی هراسند، بلكه به جای هراس بدان عشق میورزند و آن را شيرين تر از عسل میبينند. بسياری از معتقدان به خدا و جهان واپسين چنين واكنشی از خود نشان و بروز میدهند. از نظر قرآن مرگ دروازه انتقال از جهان ناپايدار به جهانی پايدار، از سعادتی شكننده به سعادت جاودانه است.<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/1875384/%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%8A%D8%AA-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 ماهيت مرگ از ديدگاه قرآن]</ref> | ||
== حالتهای متفاوت افراد هنگام مرگ == | == حالتهای متفاوت افراد هنگام مرگ == | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== علت هراس از مرگ == | == علت هراس از مرگ == | ||
یکی از دلایل ترس از مرگ، فناست. برخی | یکی از دلایل ترس از مرگ، فناست. برخی انسانها مرگ را به معنای فنا و نيستی تفسير میكنند<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1203081/-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%8A%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%D9%82%D8%A7- دبير آموزش و پرورش ايلام تصریح كرد: مرگ در منطق قرآنی؛ دريچهای بهسوی جهان جاودانگی و بقا]</ref> این درحالی است که در وجود آنها میل به بقا و جاودانگی وجود دارد و همین موجب ترس آنها از مرگ می-شود.<ref>[https://markazi.iqna.ir/fa/news/1875384/%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%8A%D8%AA-%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 ماهيت مرگ از ديدگاه قرآن]</ref> علت دیگر ترس از مرگ اين است كه عدهای میدانند كه مرگ پايان كار نيست اما به خاطر پرونده اعمال تاريكشان میترسند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2390516/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%AF%D8%B1%D9%8A%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1- مرگ دريچهای است به سوی عالم بزرگتر]</ref> از امام حسن(ع) پرسیده شد که دلیل ترس انسانها از مرگ چیست؟ ایشان فرمودند، عمده ترین دلیل ترس از مرگ خالی بودن دست انسانها در برابر خداوند متعال است<ref>. معانی الأخبار، ص ۳۹۰</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3967926/%D9%85%D8%B1%DA%AF-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A8%D8%A7-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AC%D8%B3%D9%85 درسهایی از قرآن /مرگ روح با وجود حیات جسم]</ref> | ||
== معنای مرگاندیشی و کارکردهای آن == | == معنای مرگاندیشی و کارکردهای آن == | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
== ارجاعات == | == ارجاعات == | ||
[[رده:اعتقادات و قرآن]] |