رانت: تفاوت میان نسخه‌ها

۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - ' های ' به '‌های '
جز (جایگزینی متن - ' می ' به ' می‌')
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
خط ۱: خط ۱:
'''رانت'''؛ درآمد بدون کار و تولید و حاصلِ سوء استفاده‌ از نفوذ سیاسی و اقتصادی. رانت خواران افرادی هستند که بدون انجام کار مفید و حتی گاه با انجام کارهای مضر برای اقتصاد کشور، در ازای پرداخت رشوه یا با پارتی بازی به امتیازنامه های انحصاری (مانند دریافت مجوز موردی برای سهمیه های وارداتی) و  هرگونه امتیازات دولتی خارج از برگزاری مناقصه و... دست می‌یابند. در علم اقتصاد، رانت خواهی به معنای تلاش برای افزودن سهم شخص از ثروت موجود بدون خلق ثروت جدید است. رانت خواهی منجر به کم شدن بهره‌وری اقتصادی از طریق تخصیص منابع ضعیف، کاهش ایجاد ثروت واقعی، از دست رفتن درآمد دولت، افزوده شدن نابرابری در درآمد و احتمالاً نابودی سرمایه ملی می‌شود چراکه انگیزه کارآفرینی، تولید واقعی و ارج گذاشتن به خلاقیت در جامعه را از بین می‌برد. دین اسلام بدان جهت که رانت‌خواری در واقع تسلط انحصاری ثروتمندان بر اقتصاد و اموال مردم است آن را مردود شمرده است. شفاف سازی ساختارهای اقتصادی دولت از راهکارهای مهم در جهت جلوگیری از شکل‌گیری رانت در کشور به حساب می‌آید.
'''رانت'''؛ درآمد بدون کار و تولید و حاصلِ سوء استفاده‌ از نفوذ سیاسی و اقتصادی. رانت خواران افرادی هستند که بدون انجام کار مفید و حتی گاه با انجام کارهای مضر برای اقتصاد کشور، در ازای پرداخت رشوه یا با پارتی بازی به امتیازنامه‌های انحصاری (مانند دریافت مجوز موردی برای سهمیه‌های وارداتی) و  هرگونه امتیازات دولتی خارج از برگزاری مناقصه و... دست می‌یابند. در علم اقتصاد، رانت خواهی به معنای تلاش برای افزودن سهم شخص از ثروت موجود بدون خلق ثروت جدید است. رانت خواهی منجر به کم شدن بهره‌وری اقتصادی از طریق تخصیص منابع ضعیف، کاهش ایجاد ثروت واقعی، از دست رفتن درآمد دولت، افزوده شدن نابرابری در درآمد و احتمالاً نابودی سرمایه ملی می‌شود چراکه انگیزه کارآفرینی، تولید واقعی و ارج گذاشتن به خلاقیت در جامعه را از بین می‌برد. دین اسلام بدان جهت که رانت‌خواری در واقع تسلط انحصاری ثروتمندان بر اقتصاد و اموال مردم است آن را مردود شمرده است. شفاف سازی ساختارهای اقتصادی دولت از راهکارهای مهم در جهت جلوگیری از شکل‌گیری رانت در کشور به حساب می‌آید.


== مفهوم شناسی ==
== مفهوم شناسی ==


=== مفهوم‌شناسی لغوی و اصطلاحی رانت ===
=== مفهوم‌شناسی لغوی و اصطلاحی رانت ===
رانت در لغت به معنای کرایه و اجاره گرفتن چیزی است و در اصطلاح عبارت است از درآمدی خارج از عرصه فعالیت‌های مولد اقتصادی که به لحاظ مفهومی، امکان سرایت به حوزه های دیگر را نیز دارد. رانت در ساده ترین معنا، سوء استفاده از فرصت ها و امکانات جامعه است. رانت به ثروت بادآورده و به هر پرداختی گفته می‌شود که بیشتر از ارزش واقعی محصول یا خدمت باشد.
رانت در لغت به معنای کرایه و اجاره گرفتن چیزی است و در اصطلاح عبارت است از درآمدی خارج از عرصه فعالیت‌های مولد اقتصادی که به لحاظ مفهومی، امکان سرایت به حوزه‌های دیگر را نیز دارد. رانت در ساده ترین معنا، سوء استفاده از فرصت ها و امکانات جامعه است. رانت به ثروت بادآورده و به هر پرداختی گفته می‌شود که بیشتر از ارزش واقعی محصول یا خدمت باشد.


== تعریف رانت ‌خواری ==
== تعریف رانت ‌خواری ==
خط ۱۶: خط ۱۶:


* وجود روابط ناسالم در دستگاه‌های اجرایی و متولی امر  
* وجود روابط ناسالم در دستگاه‌های اجرایی و متولی امر  
* عدم شفافیت فرایند اجرای ماموریت‌ها و مسئولیت‌های دستگاه های مختلف  
* عدم شفافیت فرایند اجرای ماموریت‌ها و مسئولیت‌های دستگاه‌های مختلف  
* عدم برخورد جدی با مفسدان و افرادی که زمینه رانت را فراهم می‌کنند، است
* عدم برخورد جدی با مفسدان و افرادی که زمینه رانت را فراهم می‌کنند، است
* عدم مداخله تشکل‌های بخش خصوصی در تصمیم‌گیری‌ها و در تصمیم‌سازی ها<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3740791/بی%E2%80%8Cاعتمادی-در-کشور-مولود-رانت-و-رابطه بی‌اعتمادی در کشور؛ مولود رانت و رابطه]</ref>
* عدم مداخله تشکل‌های بخش خصوصی در تصمیم‌گیری‌ها و در تصمیم‌سازی ها<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3740791/بی%E2%80%8Cاعتمادی-در-کشور-مولود-رانت-و-رابطه بی‌اعتمادی در کشور؛ مولود رانت و رابطه]</ref>
۴٬۸۳۱

ویرایش