جن: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ آوریل ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - ' های ' به '‌های '
جز (جایگزینی متن - ' می ' به ' می‌')
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
خط ۱۳: خط ۱۳:


== واژه جن و ویژگی‌های این موجود در قرآن ==
== واژه جن و ویژگی‌های این موجود در قرآن ==
قرآن كريم در ۱۶ سوره، از جن سخن گفته است. در آيات قرآن با سه واژه «الجن»، «جانّ»، «الجنّه» به مطالبی درباره جن اشاره شده است. واژه جن ۲۲ بار، واژه جانّ ۷ بار و واژه جنّه هم ۳ بار ، مجموعا در ۳۱ آيه آمده‌اند كه در ۱۷ آيه، جن همراه با انسان ذكر شده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1700058/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AE%D9%84%D9%82%D8%AA-%D8%AC%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%AE%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%81%D8%B5%D9%84%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%B4%D9%87-%D9%86%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%AF%D9%8A%D9%86%DB%8C بررسی خلقت جن از منظر قرآن و روايات در آخرين شماره فصل‌نامه «انديشه نوين دينی»]</ref> در آیات مذکور به برخی از ویژگی های جن اشاره کرده است، که در اینجا به آنها می‌پردازیم:
قرآن كريم در ۱۶ سوره، از جن سخن گفته است. در آيات قرآن با سه واژه «الجن»، «جانّ»، «الجنّه» به مطالبی درباره جن اشاره شده است. واژه جن ۲۲ بار، واژه جانّ ۷ بار و واژه جنّه هم ۳ بار ، مجموعا در ۳۱ آيه آمده‌اند كه در ۱۷ آيه، جن همراه با انسان ذكر شده است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1700058/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AE%D9%84%D9%82%D8%AA-%D8%AC%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%AE%D8%B1%D9%8A%D9%86-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%81%D8%B5%D9%84%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%B4%D9%87-%D9%86%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%AF%D9%8A%D9%86%DB%8C بررسی خلقت جن از منظر قرآن و روايات در آخرين شماره فصل‌نامه «انديشه نوين دينی»]</ref> در آیات مذکور به برخی از ویژگی‌های جن اشاره کرده است، که در اینجا به آنها می‌پردازیم:


۱. ماده خلقت، آتش<ref>وَ الْجَانَّ خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نارِ السَّمُوم‏؛ «و پيش از آن، جن را از آتشى سوزان و بى‌دود خلق كرديم» (حجر/27) وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ‏ مِنْ نارٍ؛ «و جن را از تشعشعى از آتش خلق كرد» (الرحمن/ 14 و 15)</ref>. ۲. تناسل<ref>لَمْ یَطْمِثْهُنَ‏ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ؛ «در آن [باغها، دلبرانى‌] فروهشته‌نگاهند كه دست هيچ انس و جنى پيش از ايشان به آنها نرسيده است» (الرحمن/56)</ref>. ۳. جنسیت مذکر و مونث<ref>رِجالٌ مِنَ الْإِنْسِ یَعُوذُونَ‏ بِرِجالٍ مِنَ الْجِن؛ «و مردانى از آدميان به مردانى از جن پناه مى‌بردند و بر سركشى آنها مى‌افزودند» (جن/6)</ref>. ۴. تقدم خلقت جن بر آفرینش انسان. 5. برخوردار از زندگی دسته جمعی و طایفه ای<ref>وَقَيَّضْنَا لَهُمْ قُرَنَاءَ فَزَيَّنُوا لَهُمْ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ إِنَّهُمْ كَانُوا خَاسِرِينَ؛ «و براى آنان دمسازانى گذاشتيم، و آنچه در دسترس ايشان و آنچه در پى آنان بود در نظرشان زيبا جلوه دادند و فرمان [عذاب‌] در ميان امّتهايى از جن و انس كه پيش از آنان روزگار به سر برده بودند، بر ايشان واجب آمد، چرا كه آنها زيانكاران بودند.» (فصلت/25)</ref>. 6. برخورداری از ابزار فهم و درک<ref>وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا یَسْمَعُون بِها أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَل؛ «و در حقيقت، بسيارى از جنّيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‌ايم. [چرا كه‌] دلهايى دارند كه با آن [حقايق را] دريافت نمى‌كنند، و چشمانى دارند كه با آنها نمى‌بينند، و گوشهايى دارند كه با آنها نمى‌شنوند. آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه‌ترند. [آرى،] آنها همان غافل‌ماندگانند» (اعراف/179) إِنَّا سَمِعْنا قُرْآناً عَجَباً  وَ أَنَّهُ کانَ یَقُولُ سَفیهُنا عَلَى اللَّهِ شَطَطا؛ «و [شگفت‌] آنكه كم خرد ما، در باره خدا سخنانى ياوه مى‌سرايد» (جن/4)</ref>. 7. حرکت و سرعت فوق العاده<ref>قالَ عِفْریتٌ‏ مِنَ الْجِنِّ أَنَا آتیکَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقامِکَ وَ إِنِّی عَلَیْهِ لَقَوِیٌّ أَمینٌ؛ «عفريتى از جن گفت: «من آن را پيش از آنكه از مجلس خود برخيزى براى تو مى‌آورم و بر اين [كار] سخت توانا و مورد اعتمادم» (نمل/39)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3578388/%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA ویژگی‌های جن در قرآن چیست. توضيحات يك محقق حوزوی درباره جن]</ref> 8. همانند انسان دارای تکلیف و مسئولیت<ref>وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ؛ «و جن و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند» (ذاریات/56)</ref>. 9. قابل تقسیم به دو گروه مومن و کافر<ref>وَ أَنّا مِنَّا الصّالِحُونَ وَ مِنّا دُونَ ذلِكَ كُنّا طَرائِقَ قِدَدا؛ «و اين‌كه از ما (گروهی) شايستگانند و گروهی جز آن؛ ما دسته‌های گوناگونيم» (جن/۱۱) و َأَنّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَ مِنَّا الْقاسِطُونَ؛ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولئِكَ تَحَرَّوْا رَشَداً. و َأَمَّا الْقاسِطُونَ فَكانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً (جنّ، ۱۵-۱۴)</ref>. 10. ارسال پیامبر از سوی خدا جهت هدایت جن<ref>یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِنْکُمْ؛ « اى گروه جن و انس، آيا از ميان شما فرستادگانى براى شما نيامدند» (انعام/۱۳۰)</ref>. 11. ایمان به پیامبر خدا (ص)<ref>وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَيْكَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ يَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا ۖ فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ؛ «و چون تنى چند از جِن را به سوى تو روانه كرديم كه قرآن را بشنوند؛ پس چون بر آن حاضر شدند [به يكديگر] گفتند: گوش فرا دهيد. و چون به انجام رسيد، هشداردهنده به سوى قوم خود بازگشتند» (احقاف/29)</ref> و قرارگرفتن تحت ولایت و امامت ائمه (ع)<ref>ر.ک به کلینی؛ ج۱، ص ۳۹۴.</ref>. 12. وجوب نماز بر جن‌ها<ref>فَسُبْحانَ اللَّهِ حِینَ تُمْسُونَ وَ حِینَ تُصْبِحُونَ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِیًّا وَ حِینَ تُظْهِرُونَ‌؛ « پس خدا را تسبيح گوييد آنگاه كه به عصر درمى‌آييد و آنگاه كه به بامداد درمى‌شويد. و ستايش از آنِ اوست در آسمانها و زمين و شامگاهان و وقتى كه به نيمروز مى‌رسيد»</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3664904/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D8%AC%D9%86%D9%91%D9%87-%D9%87%D9%85-%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF آیا اجنّه هم مانند انسان، مسلمان و غیر مسلمان دارند]</ref> 13. توانایی تابع کردن برخی انسان‌ها توسط برخی جن‌ها<ref>يا مَعْشَرَ الْجنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ الإْنسِ؛ «ای گروه جنّ، غلبه كرده‌ايد بر آدميان» (انعام/۱۲۸)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1801705/%D8%AA%D8%A3%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D9%86%D9%91-%D9%88-%D8%A7%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D9%86- تأملی در اشارات قرآن كريم به جنّ و افعال آن]</ref>
۱. ماده خلقت، آتش<ref>وَ الْجَانَّ خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نارِ السَّمُوم‏؛ «و پيش از آن، جن را از آتشى سوزان و بى‌دود خلق كرديم» (حجر/27) وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ‏ مِنْ نارٍ؛ «و جن را از تشعشعى از آتش خلق كرد» (الرحمن/ 14 و 15)</ref>. ۲. تناسل<ref>لَمْ یَطْمِثْهُنَ‏ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ؛ «در آن [باغها، دلبرانى‌] فروهشته‌نگاهند كه دست هيچ انس و جنى پيش از ايشان به آنها نرسيده است» (الرحمن/56)</ref>. ۳. جنسیت مذکر و مونث<ref>رِجالٌ مِنَ الْإِنْسِ یَعُوذُونَ‏ بِرِجالٍ مِنَ الْجِن؛ «و مردانى از آدميان به مردانى از جن پناه مى‌بردند و بر سركشى آنها مى‌افزودند» (جن/6)</ref>. ۴. تقدم خلقت جن بر آفرینش انسان. 5. برخوردار از زندگی دسته جمعی و طایفه ای<ref>وَقَيَّضْنَا لَهُمْ قُرَنَاءَ فَزَيَّنُوا لَهُمْ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ إِنَّهُمْ كَانُوا خَاسِرِينَ؛ «و براى آنان دمسازانى گذاشتيم، و آنچه در دسترس ايشان و آنچه در پى آنان بود در نظرشان زيبا جلوه دادند و فرمان [عذاب‌] در ميان امّتهايى از جن و انس كه پيش از آنان روزگار به سر برده بودند، بر ايشان واجب آمد، چرا كه آنها زيانكاران بودند.» (فصلت/25)</ref>. 6. برخورداری از ابزار فهم و درک<ref>وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذانٌ لا یَسْمَعُون بِها أُولئِکَ کَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَل؛ «و در حقيقت، بسيارى از جنّيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‌ايم. [چرا كه‌] دلهايى دارند كه با آن [حقايق را] دريافت نمى‌كنند، و چشمانى دارند كه با آنها نمى‌بينند، و گوشهايى دارند كه با آنها نمى‌شنوند. آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه‌ترند. [آرى،] آنها همان غافل‌ماندگانند» (اعراف/179) إِنَّا سَمِعْنا قُرْآناً عَجَباً  وَ أَنَّهُ کانَ یَقُولُ سَفیهُنا عَلَى اللَّهِ شَطَطا؛ «و [شگفت‌] آنكه كم خرد ما، در باره خدا سخنانى ياوه مى‌سرايد» (جن/4)</ref>. 7. حرکت و سرعت فوق العاده<ref>قالَ عِفْریتٌ‏ مِنَ الْجِنِّ أَنَا آتیکَ بِهِ قَبْلَ أَنْ تَقُومَ مِنْ مَقامِکَ وَ إِنِّی عَلَیْهِ لَقَوِیٌّ أَمینٌ؛ «عفريتى از جن گفت: «من آن را پيش از آنكه از مجلس خود برخيزى براى تو مى‌آورم و بر اين [كار] سخت توانا و مورد اعتمادم» (نمل/39)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3578388/%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA ویژگی‌های جن در قرآن چیست. توضيحات يك محقق حوزوی درباره جن]</ref> 8. همانند انسان دارای تکلیف و مسئولیت<ref>وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ؛ «و جن و انس را نيافريدم جز براى آنكه مرا بپرستند» (ذاریات/56)</ref>. 9. قابل تقسیم به دو گروه مومن و کافر<ref>وَ أَنّا مِنَّا الصّالِحُونَ وَ مِنّا دُونَ ذلِكَ كُنّا طَرائِقَ قِدَدا؛ «و اين‌كه از ما (گروهی) شايستگانند و گروهی جز آن؛ ما دسته‌های گوناگونيم» (جن/۱۱) و َأَنّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَ مِنَّا الْقاسِطُونَ؛ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولئِكَ تَحَرَّوْا رَشَداً. و َأَمَّا الْقاسِطُونَ فَكانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً (جنّ، ۱۵-۱۴)</ref>. 10. ارسال پیامبر از سوی خدا جهت هدایت جن<ref>یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِنْکُمْ؛ « اى گروه جن و انس، آيا از ميان شما فرستادگانى براى شما نيامدند» (انعام/۱۳۰)</ref>. 11. ایمان به پیامبر خدا (ص)<ref>وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَيْكَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ يَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا ۖ فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ؛ «و چون تنى چند از جِن را به سوى تو روانه كرديم كه قرآن را بشنوند؛ پس چون بر آن حاضر شدند [به يكديگر] گفتند: گوش فرا دهيد. و چون به انجام رسيد، هشداردهنده به سوى قوم خود بازگشتند» (احقاف/29)</ref> و قرارگرفتن تحت ولایت و امامت ائمه (ع)<ref>ر.ک به کلینی؛ ج۱، ص ۳۹۴.</ref>. 12. وجوب نماز بر جن‌ها<ref>فَسُبْحانَ اللَّهِ حِینَ تُمْسُونَ وَ حِینَ تُصْبِحُونَ وَ لَهُ الْحَمْدُ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ عَشِیًّا وَ حِینَ تُظْهِرُونَ‌؛ « پس خدا را تسبيح گوييد آنگاه كه به عصر درمى‌آييد و آنگاه كه به بامداد درمى‌شويد. و ستايش از آنِ اوست در آسمانها و زمين و شامگاهان و وقتى كه به نيمروز مى‌رسيد»</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3664904/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D8%AC%D9%86%D9%91%D9%87-%D9%87%D9%85-%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF آیا اجنّه هم مانند انسان، مسلمان و غیر مسلمان دارند]</ref> 13. توانایی تابع کردن برخی انسان‌ها توسط برخی جن‌ها<ref>يا مَعْشَرَ الْجنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُمْ مِنَ الإْنسِ؛ «ای گروه جنّ، غلبه كرده‌ايد بر آدميان» (انعام/۱۲۸)</ref>.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/1801705/%D8%AA%D8%A3%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D9%86%D9%91-%D9%88-%D8%A7%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%A2%D9%86- تأملی در اشارات قرآن كريم به جنّ و افعال آن]</ref>
۴٬۸۳۱

ویرایش