اسباب النزول: تفاوت میان نسخه‌ها

اسبب نزول از جمله دانش‌های وابسته به علوم قرآن، به معنای حادثه، پیشامد یا طرح سؤالی است که موجب نزول آیه یا آیاتی از قرآن کریم شده است.

اسباب النزول بر دو قسم است: الف) سبب نزول عام        ب) سبب نزول خاص. منظور از سبب عام نزول بخشی از قرآن است که به طور ابتدایی و با هدف هدایت مردم نازل شده است . مقصود از سبب خاص، سبب نزول اصطلاحی است و عبارت از سؤال یا حادثه‏ای است که در پی آن آیه‏ای نازل شده است.

با توجه به تعريفى كه براى سبب نزول بيان شد، نسبت اين دو از نظر مفهوم، تباين و از نظر موارد و مصاديق، عموم و خصوص من وجه است؛ برخی امور، هم سبب نزول و هم شأن نزول است چون : فداكارى اميرالمؤمنين (ع) در ليلة المبيت كه هم سبب نزول آيه «وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَاد»<ref>. (بقره/207)</ref> هم شأن نزول آن است؛ زيرا اين آيه به دنبال آن و به اقتضاى آن و نیز به منظوز تبیین فداكارى نيز نازل شده است. در برخی از آيات، تنها شأن نزول مطرح بوده و سبب نزول ندارد؛ همانند داستان ابرهه كه شأن نزول سوره فيل است؛ زيرا مى‏توان گفت: اين سوره درباره آن نازل شده، ولى سبب نزول آن نيست؛ چون به دنبال آن نازل نشده است. <ref>. روش‏شناسى تفسير قرآن، 1392، ص153</ref><ref>[https://iqna.ir/fa/news/1904286/آيت‏الله-معرفت-ميان-سبب-و-شأن-نزول-آيات-قرآن-تفاوت-قائل-می‌شد<nowiki> . آيت‏الله معرفت ميان سبب و شأن نزول آيات قرآن تفاوت قائل می‌شد ]</nowiki></ref>