عصا (ریشه)

ریشه «عصا» (ˁaṣā)؛ عصا، چوبدستی. این واژه 12 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

عصا: چوبدستى. اصل آن عصو و جمع آن در قرآن عِصِي (بكسر عين و صاد و تشديد ياء) آمده است در لغت بضم عين و كسر صاد و اوزان ديگر نيز وارد است. قالَ هِيَ‏ عَصايَ‏ أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها وَ أَهُشُّ بِها عَلى‏ غَنَمِي وَ لِيَ فِيها مَآرِبُ أُخْرى‏ طه: 18. در قرآن مجيد همه موارد آن درباره عصاى موسى عليه السّلام است جز دو مورد كه در خصوص چوبدستيهاى ساحران ميباشد فَإِذا حِبالُهُمْ وَ عِصِيُّهُمْ‏ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِنْ سِحْرِهِمْ أَنَّها تَسْعى‏ طه: 66. ناگهان ريسمانها و چوبدستيهاى آنها در اثر سحر بخيال موسى بتندى حركت ميكردند. ايضا فَأَلْقَوْا حِبالَهُمْ وَ عِصِيَّهُمْ‏ ... شعراء: 44 (قاموس قرآن، ج5، ص9).

ساخت‌های صرفی در قرآن

عَصا (اسم): 12 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن عَصا عَصا عَصا عصا: چوبدستى قاموس قرآن، ج‏5، ص: 9
آفروآسیایی *c̣aʕ- صع stick چوب
آفروآسیایی
سامی *ʕaṣāw/y- عصو 'stick' 'چوب'
سامی *ʕaṣay- {} *ʕac̣ay- عصی backbone ستون فقرات
عبری ʕāṣē عَصِ 'coccyx' دنبالچه؟- استخوان دم [KB 866]
آرامی یهودی ʕiṣyā عِصیَ 'backbone' 'backbone' "ستون فقرات" "ستون فقرات" [Ja 1074]; ʕyṣy
عربی ʕaṣā عَصَ
عربی ʕaṣan عَصَن 'os de la jambe'  'os de la queue' استخوان ساق "استخوان دم" [BK 2 275]; ʕaṣaṣ-, ʕuṣuṣ-

منابع

عصو (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2