سمو (اسم)
ریشه «سمو» (SMW)؛ اسم، نام، نامیدن. این ریشه و مشتقاتش جمعا 71 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
اسم: نام. گويند: اصل آن سمو است همزه اول عوض از واو است و گويند: اصل آن و سم بمعنى علامت است واو بهمزه قلب شده. و آن لفظى است كه بر چيزى گذاشته شود تا از ديگر چيزها متمايز گردد. احتمال نزديك بيقين آنست كه اصل آن و سم بمعنى علامت باشد كه اسم هر چيز علامت و نشانه آن است. «وَ اذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا» انسان: 25.
تسميه: نام گذاشتن «وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ» آل عمران: 36. «هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ وَ فِي هذا» حج: 78. مسمّى: نام گذارى شده.
معناى تعيين نيز ميدهد كه نام گذارى تعيين بخصوصى است. «ثُمَّ قَضى أَجَلًا وَ أَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ» انعام: 2. سپس مدتى مقرر داشت و مدّت تعيين شده نزد اوست (قاموس قرآن، ج3، ص328).
ساخت‌های صرفی در قرآن
اِسم (اسم): 39 بار
سَمِیّ (صفت فعیل): 2 بار
سَمَّیَ (فعل باب تفعیل): 8 بار
تَسمِیَة (مصدر باب تفعیل): 1 بار
مُسَمَّی (اسم مفعول باب تفعیل): 21 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | اِسم | اِسم | اِسم | اسم: نام | قاموس قرآن، ج3، ص: 328 | |
| آفروآسیایی | *(ʔi-)sim- | سم | name | نام | ||
| آفروآسیایی | *sim- | سم | call, speak | صدا زدن، صحبت کردن | ||
| سامی | *(ʔi-)šim- | شم | name | نام | ||
| سامی | *šVmVy/w- | شمی | 'call, give name' | صدا زدن، نام نهادن | ||
| اکدی | šum- | شُم- | ||||
| اگاریتی | šm | شم | ||||
| فنیقی | šm | شم | ||||
| عبری | šēm | شِم | ||||
| آرامی | Pal šēm, šwm | شِم\ شوم | ||||
| آرامی بایبل | šum | شُم | ||||
| سریانی | šǝm | شم | ||||
| آرامی جدید | Urm šimm- | شِمم- | ||||
| مندایی | šum- | شُم- | ||||
| عربی جنوبی | s1̇m | س̇م | ||||
| گعز | sǝm | سم | ||||
| مهری | ham | هَم | ||||
| مهری | hmō | همُ | ||||
| جبالی | šum | شُم | ||||
| حرصوصی | hem | هِم | ||||
| حرصوصی | hēm | هِم | ||||
| سقطری | šem | شِم | ||||
| عربی | ʔism- | ءِسم- | ||||
| عربی | smy/w | سمی/و | ||||
| عربی جدید | Leb ʔǝsǝm, Mec ism, Mlt isem | ءسم\ ِسم\ ِسِم |