ترازو (مترادف)
مترادفات قرآنی ترازو
مترادف های این واژه در قرآن عبارت است از «میزان»، «قسطاس».
مترادفات «ترازو» در قرآن
| واژه | مشاهده ریشه شناسی واژه | مشاهده مشتقات واژه | نمونه آیات |
|---|---|---|---|
| میزان | ریشه وزن | مشتقات وزن | وَأَقِيمُوا۟ ٱلْوَزْنَ بِٱلْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا۟ ٱلْمِيزَانَ
|
| قسطاس | ریشه قسطس | مشتقات قسطس | وَزِنُوا۟ بِٱلْقِسْطَاسِ ٱلْمُسْتَقِيمِ
|
معانی مترادفات قرآنی ترازو
«میزان»
وَزْن يعنى شناختن اندازه چيزى، وَزَنْتُهُ وَزْناً و زِنَةً- آنرا وزن كردم.
وَزْن- در نظر عامه مردم كشيدن و سنجيدن با ترازو و قپان است در آيه:
ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج4، ص: 450
وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ الْمُسْتَقِيمِ- الاسراء/ 35 و وَ أَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ- الرحمن/ 9 اشاره به اين است كه انسان در تمام سخنان و كارهائى كه مىخواهد بگويد يا انجام دهد مراعات عدالتى را نمايد.
و آيه وَ أَنْبَتْنا فِيها مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْزُونٍ- الحجر/ 19 كه گفتهاند همان معادن طلا و نقره است و نيز گفتهاند اين اشاره به تمام موجوداتى است كه خداى تعالى آفريده است كه آنها را معتدل و موزون آفريده است. چنانكه گفت:
إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ- القمر/ 49 و وَ الْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُ- الاعراف/ 8 كه اشاره به عدل الهى در حسابرسى مردم در قيامت است چنانكه فرمود:
وَ نَضَعُ الْمَوازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيامَةِ- الانبياء/ 47 در بعضى آيات مِيزَان بلفظ مفرد به اعتبار حساب كننده آمده و بعضى آيات بصورت موازين به اعتبار حساب رسان.
وَزَنْتُ لفلان و وَزَنْتُهُ كذا- آنرا وزن كردم و سنجيدم. در آيه: وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ- المطففين/ 3)قام ميزان النهار- يعنى ظهر شد و نصف روز گذشت.[۱]
«قسطاس»
القِسْطُ: همان بهره و نصيب عادلانه است، مثل: نصف و نصفة: [يعنى رعايت عدالت، و انصاف ورزيدن]. در آيات: لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ بِالْقِسْطِ (4/ يونس).وَ أَقِيمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ (9/ رحمن). و نيز- قِسْط- به اين معنى است كه كسى بهره و قسط ديگرى را بگيرد و اين كار همان جور و ستم است.
إِقْسَاط: اينستكه بهره و قسط ديگرى را بدهد كه همان- انصاف- است و لذا گفته شده:
قَسَطَ الرّجلُ: وقتى است كه كسى ستم كند.
اقْسَطَ: در وقتى كه عدالت پيشه كند، در آيات: وَ أَمَّا الْقاسِطُونَ فَكانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً (15/ جن) [ستمگران بر دوزخ هيزم و آتشگيرهاند].
وَ أَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُ الْمُقْسِطِينَ (9/ حجرات).
تَقَسَّطْنَا بيننا: در ميان خويش قسمت كرديم.
قَسْط: كجى در پاها، كه نقطه مقابل- فحج- است.
قِسْطَاس: ميزان و وسيله سنجش كه به عدالت هم تعبير ميشود همانطور به ميزان نيز تعبيرش مىكنند، در آيه: وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ الْمُسْتَقِيمِ (35/ اسراء).
[با ميزان مستقيم و درست و عادلانه وزن كنيد][۲]