الگوی سوم زن
الگوی سوم زن؛ به الگویی در گفتمان انقلاب اسلامی ایران گفته می¬شود که زن به عنوان انسان تراز اسلامی و به عنوان شخصیت میانه رو شناخته می¬شود. در صورتی زنان مطابق با این الگو خواهند بود که دارای شاخصه¬های قرآنی همانند حجاب و عفت ورزی، خانواده گرایی، تعامل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در جامعه، اندیشه¬ ورزی و مخالفت با تحجرگرایی ولابالی گری باشند. در حقیقت، زنان با این الگو تبدیل به یک عنصر فعال و خود ساخته خواهند شد؛ به طوری که زن به عنوان یک موجود اجتماعی و به دور از انزوا شناخته خواهد شد. زنانی در قرآن همانند حضرت مریم(س)، آسیه همسر فرعون و مادر حضرت مریم(س) نمونه ای از الگوی سوم زن هستند و نیز زنانی همانند حضرت خدیجه (س)، حضرت زهرا(س)، حضرت زینب(س)، حضرت ام البنین(س) مادر حضرت ابوالفضل(ع) و حضرت معصومه(س) نمونه ای از الگوی سوم زن و جزء تربیت شدگان مکتب قرآنی هستند.
الگوی سوم زن در اصطلاح
الگوی سوم زن به معنای الگوی میانه رو از زنان است که نقش افراط و تفریط در زندگی ندارد و زن مسلمان حقیقی از چنین شخصیتی باید برخوردار باشد. جایگاه و نقشی که زن مسلمان در جامعه باید داشته باشد، باید به دور از الگوی زنان شرقی یا غربی باشد؛ چرا که هیچ یک از این الگوها معیارهای اسلامی را ندارند و بسیاری از حقوق اسلامی در جامعه غربی و شرقی در مورد زنان رعایت نمی شود.[۱] در واقع، نزدیک شدن زنان به الگوی سوم، آنها را از حالت مصرفی و منفعل به عنصری اثر گذار و مولد تبدیل می-کند.[۲] زنانی از جنس الگوی سوم می توانند فعالیت خود را در عرصه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با حفظ عفت و حجاب[۳] در اختیار داشته باشند و ضمن حفظ جایگاه خود در خانه، همانند زن غربی گریزان و همانند زنان شرق منفعل و خانه نشین نباشند.[۴]
درواقع، این بانوان می‌توانند با پر رنگ کردن ویژگی های اسلامی در خود مدیریت فضای اجتماعی و جامعه را در دست بگیرند و نگاه جنسیتی و ابزاری را از خود بردارند و با توجه به روحیات، اراده و ظرفیت خود در جامعه مؤثر[۵] باشند؛ چرا که نگاه جنسیتی و ابزاری برخاسته از رویکرد استکباری و غیر اسلامی[۶] است که با هدف زمینگیر کردن بر زنان تحمیل شده است. از این رو، زنان می توانند با نگاه توحیدی و خداپرستانه که قرآن فرا می خواند، خود را از استضعاف[۷] رهایی بخشند و در مسیر کمال قدم بردارند.
الگوی سوم زن در قرآن
الگوی سوم زن، همان زن تراز قرآنی است که شخصیت چند بُعدی دارد. یک بُعد شخصیت وی در مرحله اول خانوادگی است که شامل ازدواج به موقع، فرزندآوری و همسرداری است.[۸] به بیان دیگر، زن باید بتواند از عهده مسئولیت¬های خانوادگی بربیاید و امور عاطفی و مسائل خانوادگی[۹] را تأمین نماید. محور دیگر شخصیت زن تراز قرآنی در مؤثر بودن وی در حوزه¬های اجتماعی، سیاسی و یا اقتصادی است که حاکی از بینش و فرهیختگی سیاسی اجتماعی زن مسلمان است.[۱۰] زن در آیات قرآنی از نظر تدبير شؤون اجتماع و دخالت در جامعه اختیار عمل[۱۱] دارد و مىتواند خودش در سرنوشت خويش تصميم بگيرد[۱۲] و خودش به طور مستقل عمل كند.[۱۳] بر این اساس، زمانی الگوی سوم زن در زنان شکل می گیرد که حضور مؤثر و فعال در خانواده[۱۴] و اجتماع داشته باشند و جایگاه خود را برپایه دین‌مداری، تفکر، اخلاق‌گرایی،[۱۵] زیست عفیفانه،[۱۶] حجاب[۱۷] و مشارکت در امور مختلف جامعه تعریف کنند.[۱۸][۱۹][۲۰] بدین ترتیب، از گفته های پیشین می توان به دو مشخصه خانواده گرایی و فعالیت اجتماعی و سیاسی در مورد الگوی سوم زن پی برد که در ذیل به آن پرداخته می شود.
خانواده گرایی زنان در قرآن
خانواده گرایی یکی از مشخصه های الگوی سوم زن است که براساس آن زن نباید طریقه افراط و تفریط در خانواده داشته باشد. مسیر افراط همان خانه نشین کردن خود[۲۱] و محصور نمودن خود به امور خانه است و مسیر تفریطی همان بی¬اعتنایی به اعضای خانواده است که بیشتر اوقات خود را به جای وقت گذراندن با اعضای خانواده به مهمانی و وقت گذراندن با دوستان سرگرم هستند. در حقیقت، از چنین زنانی که مسیر میانه روی را کنار گذاشته اند، نباید انتظار موفقیت در خانواده و اجتماع را داشت.[۲۲] بر این اساس، ضرورت دارد که زن نهایت دقت خود را در رعایت حقوق متقابل میان زن و شوهر[۲۳] و فرزندان و نیز رعایت حقوق دیگران در جامعه داشته باشد.[۲۴]
فعالیت اجتماعی و سیاسی زنان در قرآن
فعالیت اجتماعی زنان یکی دیگر از مشخصه های الگوی سوم زن است که با داشتن هویت مستقل می تواند به فعالیت و کارآفرینی بپردازد و از این طریق در متن جامعه تحول آفرین باشد.[۲۵] البته، قرآن به شرطی با ولایت اجتماعی زنان و فعالیت آنها در اجتماع موافقت کرده است که به روابط خانوادگی لطمه[۲۶]وارد نشود؛ چرا که حفظ روابط خانوادگی و برقراری آرامش[۲۷] میان اعضای خانواده امری مهم برای زنان است. برای نمونه، زنان پیامبر(ص)[۲۸] می توانستند روابط اجتماعی خود را علاوه بر حفظ عفاف و حجاب برقرار نمایند. علاوه بر فعالیت اجتماعی، در مواقعی زنان می توانند مشارکت سیاسی یا فعالیت سیاسی داشته باشند. بیعت زنان با پیامبر (ص) نمونه ای از این مشارکت سیاسی است. علاوه بر بیعت زنان، حکمرانی ملکه سبا[۲۹] در قرآن نمونه ای از فعالیت سیاسی زنان است که خداوند متعال از حکومت وی به عنوان حکومتی قدرتمند نام برده است.[۳۰]
اسوه های قرآنی الگوی سوم زن
الگوی سوم زن در قرآن نمونه های شاخص و اسوه هایی دارد. یکی ازاسوه های قرآنی، حضرت مریم (ع) است که می¬تواند شخصیت معنوی خود را همانند مادی رشد[۳۱] دهد و منزلت معنوی و اجتماعی اش را به نحوی ارتقاء دهد که مورد خطاب فرشتگان[۳۲] قرار گیرد. همچنین، حضرت مریم(س) می تواند به مقام برگزيدگى برسد و خداوند براى او پيام[۳۳] بفرستد و در اجتماعات رسمی همانند نماز جماعت[۳۴] شرکت نماید. نمونه دیگر از الگوی سوم زن در قرآن، مادر حضرت مریم(س) است که قبل از تولد فرزندش به فکر خدمت رسانی فرزندش در اجتماع[۳۵] بوده است و می تواند برای فرزندش نام[۳۶] انتخاب نماید. نمونه دیگر، آسیه همسر فرعون[۳۷] است که در برابر سختی ها و مشکلات ایستادگی کرده است و خداوند متعال در قرآن وی را به عنوان الگوى مؤمنان[۳۸] معرفی کرده است؛ اما در کنار این الگوهای قرآنی، الگوهای بی بدیلی چون حضرت خدیجه(س)، حضرت فاطمه (س)، حضرت زینب (س)، حضرت ام البنین(س) مادر حضرت ابوالفضل(ع) و حضرت معصومه(س) دارای شخصیت سیاسی، اجتماعی بودند که از پرورش یافتگان مکتب قرآنی محسوب می شدند.[۳۹] این زنان با توجه به دستورات قرآنی در جامعه نقش‌آفرینی کردند و در محیط‌های مختلف فرهنگی، مدیریتی، خاانوادگی و اجتماعی اثرگذار بودند و به دور از افراط و تفریط و بدون تحجر مؤثر در جامعه عمل کرده اند.[۴۰] درواقع، آنها مهجویت و گوشه نشینی در خانه را کنار گذاشته¬اند و با مجاهدت خستگی‌ناپذیر سبب ماندگاری قرآن و عترت در طول تاریخ بشریت شدند.[۴۱]
راهکار اجرای الگوی سوم زن در قرآن
برای اجرایی کردن الگوی سوم زن باید هویت قرآنی زن را اعتلا بخشید و با ابزارهای رسانه ای و تبلیغاتی هویت قرآنی زن را به عنوان الگو معرفی کرد.[۴۲] برای معرفی نیاز است که مشخصه های الگوی سوم زن با محوریت الگوگیری از سبک زندگی زنان برتر اسلام، زنان شاخص قرآن و شهدای زن، به زنان و دختران مسلمان آموزش داده شود و زنان متفکر و نخبه و مسلمان جهان را با یکدیگر و برای ایجاد تفاهم بیشتر آشنا کرد.[۴۳] برای آشنا شدن نیز می توان از ابزارهای تبلیغاتی همانند امر به معروف و نهی از منکر[۴۴] و زبان نرم و دلنشین[۴۵] بهره برد و از افراد خبره و متخصص برای عملیاتی کردن این الگو در سطح فردی و گروهی استفاده نمود ؛ اما اگر خواسته شود که این الگو در سطح وسیع گسترش یابد، نیازمند تبلیغات گسترده و هماهنگی های لازم از سوی کارشناسان شورای عالی انقلاب فرهنگی و رفع نارسایی های فرهنگی و گسل های اجتماعی است.[۴۶] با هماهنگی شورای عالی فرهنگی می توان فرهنگنامه هایی برای آموزش عفاف، حجاب، خانواده گرایی همراه با فعالیت اجتماعی زنان و دختران ترتیب داد؛ چرا که اجرای الگوی سوم زن با تعلیم و آموزش مثبت ارزیابی شده و در جهت تزکیه و پاکی[۴۷] فضای روابط جامعه کارگشا خواهد بود.
منابع
انصاريان، حسين، تفسير حكيم، قم: دارالعرفان.
داورپناه، ابوالفضل، (1366)، انوار العرفان فى تفسير القرآن، تهران: كتابخانه صدر.
طباطبايى، محمدحسين، (1374)، تفسير الميزان، قم: جامعه مدرسين حوزه علميه قم.
قرائتى، محسن، (1386)، پرسش ها و پاسخ هاى قرآنى، تهران: مركز فرهنگى درس¬هايى از قرآن.
هدایت نیا، فرج الله، (1396)، الگوی سوم (الگوی رفتاری زن در جامعه)، تهران: سازمان بسیج جامعه زنان کشور، انتشارات لشگر فرشتگان.
ارجاعات
- ↑ . نوشتن و خواندن باعث استمرار فرهنگ مقاومت شد؛ لزوم اسوه قرار دادن استقامت زنان شهید.
- ↑ . حضرت خدیجه(س) پشتیبانی اقتصادی حرکت اولیه اسلام را برعهده داشت.
- ↑ . شبکه‌سازی گفتمان فاطمی در تمامی استان‌های کشور اجرایی می‌شود.
- ↑ . دولت به‌دنبال بازیابی جایگاه بانوان در دستگاه‌های اجرایی است؛ بانوان باید نسبت به مسائل جامعه مطالبه کنند
- ↑ . روایت سوم از زن مسلمان ایرانی در سایه نهضت پیشرفت بانوان؛ الگوی وحی والاترین الگوی زنان است
- ↑ . إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِي الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِيَعاً يَسْتَضْعِفُ طائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْناءَهُمْ وَ يَسْتَحْيِي نِساءَهُمْ إِنَّهُ كانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ؛ «فرعون در سرزمين [مصر] سر برافراشت، و مردمِ آن را طبقه طبقه ساخت؛ طبقهاى از آنان را زبون مىداشت: پسرانشان را سر مىبريد، و زنانشان را [براى بهرهكشى] زنده بر جاى مىگذاشت، كه وى از فسادكاران بود». (قصص/4)
- ↑ . وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً؛ و چرا شما در راه خدا [و در راه نجاتِ] مردان و زنان و كودكان مستضعف نمىجنگيد؟ همانان كه مىگويند: «پروردگارا، ما را از اين شهرى كه مردمش ستمپيشهاند بيرون ببر، و از جانب خود براى ما سرپرستى قرار ده، و از نزد خويش ياورى براى ما تعيين فرما.» (نساء/75)
- ↑ . اجتماع بانوان و دختران فاطمی در خرم‌آباد برگزار شد
- ↑ . وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْناً عَلى وَهْنٍ وَ فِصالُهُ فِي عامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَ لِوالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ؛«و انسان را در باره پدر و مادرش سفارش كرديم؛ مادرش به او باردار شد، سستى بر روى سستى. و از شير بازگرفتنش در دو سال است. [آرى، به او سفارش كرديم] كه شكرگزارِ من و پدر و مادرت باش كه بازگشت [همه] به سوى من است». (لقمان/14)
- ↑ . لزوم توجه به بحران مفهومی «زن تراز انقلاب اسلامی»/ ابعاد مختلف زن تراز انقلاب اسلامی
- ↑ . فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لا أُضِيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذِينَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ أُوذُوا فِي سَبِيلِي وَ قاتَلُوا وَ قُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ لَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ؛ پس، پروردگارشان دعاى آنان را اجابت كرد [و فرمود كه:] من عملِ هيچ صاحب عملى از شما را، از مرد يا زن، كه همه از يكديگريد، تباه نمىكنم؛ پس، كسانى كه هجرت كرده و از خانههاى خود رانده شده و در راه من آزار ديده و جنگيده و كشته شدهاند، بديهايشان را از آنان مىزدايم، و آنان را در باغهايى كه از زير [درختان] آن نهرها روان است درمىآورم؛ [اين] پاداشى است از جانب خدا و پاداش نيكو نزد خداست». (آل عمران/195)
- ↑ . لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسِينا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَيْنا إِصْراً كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنا رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ؛ «خداوند هيچ كس را جز به قدر توانايىاش تكليف نمىكند. آنچه [از خوبى] به دست آورده به سود او، و آنچه [از بدى] به دست آورده به زيان اوست. پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير، پروردگارا، هيچ بار گرانى بر [دوش] ما مگذار؛ هم چنان كه بر [دوشِ] كسانى كه پيش از ما بودند نهادى». پروردگارا، و آنچه تاب آن نداريم بر ما تحميل مكن؛ و از ما درگذر؛ و ما را ببخشاى و بر ما رحمت آور؛ سرور ما تويى؛ پس ما را بر گروه كافران پيروز كن». (بقره/286)
- ↑ .طباطبایی، 1374، ج2، ص406.
- ↑ . الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ فَالصَّالِحاتُ قانِتاتٌ حافِظاتٌ لِلْغَيْبِ بِما حَفِظَ اللَّهُ وَ اللَّاتِي تَخافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَ اهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيًّا كَبِيراً؛ «مردان، سرپرست زنانند، به دليل آنكه خدا برخى از ايشان را بر برخى برترى داده و [نيز] به دليل آنكه از اموالشان خرج مىكنند. پس، زنانِ درستكار، فرمانبردارند [و] به پاس آنچه خدا [براى آنان] حفظ كرده، اسرار [شوهرانِ خود] را حفظ مىكنند. و زنانى را كه از نافرمانى آنان بيم داريد [نخست] پندشان دهيد و [بعد] در خوابگاهها از ايشان دورى كنيد و [اگر تاثير نكرد] آنان را بزنيد؛ پس اگر شما را اطاعت كردند [ديگر] بر آنها هيچ راهى [براى سرزنش] مجوييد، كه خدا والاى بزرگ است» (نساء/34).
- ↑ . اجتماع بانوان «مطالبه‌گر عفاف و حجاب» در گلستان برگزار شد.
- ↑ . وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللَّاتِي لا يَرْجُونَ نِكاحاً فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُناحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزِينَةٍ وَ أَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ؛ «و بر زنان از كار افتادهاى كه [ديگر] اميد زناشويى ندارند گناهى نيست كه پوشش خود را كنار نهند [به شرطى كه] زينتى را آشكار نكنند؛ و عفت ورزيدن براى آنها بهتر است و خدا شنواى داناست» (نور/60).
- ↑ . وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلى عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ و به زنان با ايمان بگو: «ديدگان خود را [از هر نامحرمى] فرو بندند و پاكدامنى ورزند و زيورهاى خود را آشكار نگردانند مگر آنچه كه [طبعاً] از آن پيداست. و بايد روسرى خود را بر گردنِ خويش [فرو] اندازند، و زيورهايشان را جز براى شوهرانشان يا پدرانشان يا پدران شوهرانشان يا پسرانشان يا پسران شوهرانشان يا برادرانشان يا پسران برادرانشان يا پسران خواهرانشان يا زنان [همكيش] خود يا كنيزانشان يا خدمتكاران مرد كه [از زن] بىنيازند يا كودكانى كه بر عورتهاى زنان وقوف حاصل نكردهاند، آشكار نكنند؛ و پاهاى خود را [به گونهاى به زمين] نكوبند تا آنچه از زينتشان نهفته مىدارند معلوم گردد. اى مؤمنان، همگى [از مرد و زن] به درگاه خدا توبه كنيد، اميد كه رستگار شوي» (نور/33).
- ↑ . همایش «الگوی سوم زن و دستاوردهای انقلاب در حوزه زنان» در لرستان برگزار می‌شود؛ گفتمان زن حقیقی به جامعه انتقال یابد؛ زن تراز انقلاب اسلامی زن تمدن‌ساز است / زن موردنظر قرآن و عترت؛ تصویر زن انقلاب اسلامی بازنمایی نشده است؛ جایگاه زنان در گفتمان انقلاب اسلامی، یک جایگاه فاخر است؛ نهضت پیشرفت بانوان به‌دنبال نقش‌آفرینی زنان در جامعه است؛ شورای زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی نیازمند تحول است؛ زن در گفتمان انقلاب اسلامی یک شخصیت مشارکت‌گراست؛ کوتاهی فراکسیون زنان مجلس در تبیین الگوی سوم زن؛ جایگاه مادران شهدا در الگوی سوم زن اثرگذار است.
- ↑ . الگوی سوم زن؛ بانوی معتقد به اصالت خانواده و تأثیرگذار بر جامعه.
- ↑ . آغاز ارائه الگوی سوم زن با تحقق آن در رسانه‌ها.
- ↑ . أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ؛ «آيا كسى [را شريك خدا مى كنند] كه در زر و زيور پرورش يافته و در [هنگام] مجادله بيانش غير روشن است».
- ↑ . هدایت نیا، 1396، ص85.
- ↑ . وَ الْمُطَلَّقاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلاثَةَ قُرُوءٍ وَ لا يَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَكْتُمْنَ ما خَلَقَ اللَّهُ فِي أَرْحامِهِنَّ إِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ بُعُولَتُهُنَّ أَحَقُّ بِرَدِّهِنَّ فِي ذلِكَ إِنْ أَرادُوا إِصْلاحاً وَ لَهُنَّ مِثْلُ الَّذِي عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لِلرِّجالِ عَلَيْهِنَّ دَرَجَةٌ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ؛ «و زنانِ طلاق داده شده، بايد مدّتِ سه پاكى انتظار كشند، و اگر به خدا و روز بازپسين ايمان دارند، براى آنان روا نيست كه آنچه را خداوند در رَحِم آنان آفريده، پوشيده دارند؛ و شوهرانشان اگر سرِ آشتى دارند، به بازآوردن آنان در اين [مدّت] سزاوارترند. و مانند همان [وظايفى] كه بر عهده زنان است، به طور شايسته، به نفع آنان [بر عهده مردان] است، و مردان بر آنان درجه برترى دارند، و خداوند توانا و حكيم است». (228بقره/)
- ↑ .داورپناه، ج4، ص259.
- ↑ . زنان آزاده سراسر جهان به بالندگی زن مسلمان ایرانی بعد از فجر پیروزی اذعان دارند؛ فعال شدن نهضت پیشرفت بانوان در کشور؛ بررسی بازنمایی رسانه‌ای حضور بانوان در هیئت؛ دشمن به‌دنبال تغییر الگوهای زن است؛ قرآن حقیقت و ارزش واقعی زن را تبیین کرده است؛ یکصدو هشتمین جلسه ستاد شئون فرهنگی و مذهبی در گلستان برگزار شد.
- ↑ . گردهمایی هزار بانوی ایرانی و خارجی در همایش «بانوی مهر»
- ↑ . وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ؛ «و از نشانههاى او اينكه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفريد تا بدانها آرام گيريد، و ميانتان دوستى و رحمت نهاد. آرى، در اين [نعمت] براى مردمى كه مىانديشند قطعاً نشانههايى است». (روم/21)
- ↑ . يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلاَّ أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلى طَعامٍ غَيْرَ ناظِرِينَ إِناهُ وَ لكِنْ إِذا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا وَ لا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ إِنَّ ذلِكُمْ كانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنْكُمْ وَ اللَّهُ لا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ وَ إِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ ذلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ وَ ما كانَ لَكُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ وَ لا أَنْ تَنْكِحُوا أَزْواجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَداً إِنَّ ذلِكُمْ كانَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيماً؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد، داخل اتاقهاى پيامبر مشويد، مگر آنكه براى [خوردنِ] طعامى به شما اجازه داده شود، [آن هم] بىآنكه در انتظار پختهشدن آن باشيد؛ ولى هنگامى كه دعوت شديد داخل گرديد، و وقتى غذا خورديد پراكنده شويد بىآنكه سرگرم سخنى گرديد. اين [رفتارِ] شما پيامبر را مىرنجاند و [لى] از شما شرم مىدارد، و حال آنكه خدا از حق [گويى] شرم نمىكند، و چون از زنان [پيامبر] چيزى خواستيد از پشت پرده از آنان بخواهيد؛ اين براى دلهاى شما و دلهاى آنان پاكيزهتر است، و شما حق نداريد رسول خدا را برنجانيد، و مطلقاً [نبايد] زنانش را پس از [مرگ] او به نكاح خود درآوريد، چرا كه اين [كار] نزد خدا همواره [گناهى] بزرگ است». (أحزاب/53)
- ↑ . إِنِّي وَجَدْتُ امْرَأَةً تَمْلِكُهُمْ وَ أُوتِيَتْ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ وَ لَها عَرْشٌ عَظِيمٌ؛ «من [آنجا] زنى را يافتم كه بر آنها سلطنت مىكرد و از هر چيزى به او داده شده بود و تختى بزرگ داشت». (نمل/23)
- ↑ .هدایت نیا، 1396، ص84.
- ↑ . انصاریان، بی¬تا، ج7، ص348.
- ↑ . إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ؛ «[ياد كن] هنگامى [را] كه فرشتگان گفتند: «اى مريم، خداوند تو را به كلمهاى از جانب خود، كه نامش مسيح، عيسى بن مريم است مژده مىدهد، در حالى كه [او] در دنيا و آخرت آبرومند و از مقربان [درگاه خدا] است.» (آل عمران/45)
- ↑ . وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى نِساءِ الْعالَمِينَ؛ «و [ياد كن] هنگامى را كه فرشتگان گفتند: «اى مريم، خداوند تو را برگزيده و پاك ساخته و تو را بر زنان جهان برترى داده است.» (آل عمران/42)
- ↑ . يا مَرْيَمُ اقْنُتِي لِرَبِّكِ وَ اسْجُدِي وَ ارْكَعِي مَعَ الرَّاكِعِين؛ «اى مريم، فرمانبرِ پروردگار خود باش و سجده كن و با ركوعكنندگان ركوع نما.» (آل عمران/43)
- ↑ . إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛ چون زنِ عمران گفت: «پروردگارا، آنچه در شكم خود دارم نذر تو كردم تا آزاد شده [از مشاغل دنيا و پرستشگر تو] باشد؛ پس، از من بپذير كه تو خود شنواى دانايى.» (آل عمران/35)
- ↑ . فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُها أُنْثى وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ وَ لَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنْثى وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ وَ إِنِّي أُعِيذُها بِكَ وَ ذُرِّيَّتَها مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ؛ پس چون فرزندش را بزاد، گفت: «پروردگارا، من دختر زادهام- و خدا به آنچه او زاييد داناتر بود- و پسر چون دختر نيست؛ و من نامش را مريم نهادم، و او و فرزندانش را از شيطان رانده شده، به تو پناه مىدهم.» (آل عمران/36)
- ↑ . وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ وَ نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِين و براى كسانى كه ايمان آوردهاند، خدا همسر فرعون را مَثَل آورده، آن گاه كه گفت: «پروردگارا، پيش خود در بهشت خانهاى برايم بساز، و مرا از فرعون و كردارش نجات ده، و مرا از دست مردم ستمگر بِرَهان.» (تحریم/11)
- ↑ . قرائتی، 1386، ج2، ص 19.
- ↑ . الگوی سوم زن مسلمان نگاه ارزشی به بانوان را تقویت کرد
- ↑ . نگاه ویژه نظام جمهوری اسلامی به جایگاه تأثیرگذار زن در جامعه
- ↑ . برابری؛ در مصادره اندیشه فمینیستی به بهانه دفاع از حقوق زنان
- ↑ . آغاز ارائه الگوی سوم زن با تحقق آن در رسانه‌ها؛ مانعی برای ولایت اجتماعی زن وجود ندارد.
- ↑ . شبکه زنان فعال اجتماعی پویا و تأثیرگذار در مجامع بین‌المللی تشکیل می‌شود؛ بررسی نقش زنان در عرصه‌های هنری در قزوین؛ مسئولیت اجتماعی؛ دال مرکزی گفتمان زن در اسلام؛ الگوی سوم زنان همراه با تبیین شاخص‌ها جهانی شود.
- ↑ . وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ و بايد از ميان شما، گروهى، [مردم را] به نيكى دعوت كنند و به كار شايسته وادارند و از زشتى بازدارند، و آنان همان رستگارانند». (آل عمران/104)
- ↑ . فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَيِّناً لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشى؛ و با او سخنى نرم گوييد، شايد كه پند پذيرد يا بترسد.» (طه/44)
- ↑ . پیشنهادات فعالان فرهنگی برای دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
- ↑ . لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ؛ به يقين، خدا بر مؤمنان منت نهاد [كه] پيامبرى از خودشان در ميان آنان برانگيخت، تا آيات خود را بر ايشان بخواند و پاكشان گرداند و كتاب و حكمت به آنان بياموزد، قطعاً پيش از آن در گمراهى آشكارى بودند». (آل عمران/164)