سوره نوح
سوره نوح؛ هفتاد و یکمین سوره قرآن کریم، سوره‌ای مکی و دارای 28 آیه. سوره از ابتدا تا انتها، درباره سرگذشت پیامبری نوح (ع) و دعوت قومش تا نفرین ایشان توسط نوح پیامبر است.
معرفی سوره
سوره نوح هفتاد و يکمين سوره قرآن است که ۲۸ آيه دارد و در مکه نازل شده است (1). نام‌گذاری این سوره به نام نوح، به دلیل پرداختن به داستان حضرت نوح(ع) در آن است[۱].
فضیلت سوره
از رسول خدا (ص) در فضيلت اين سوره نقل شده: هر کس سوره نوح را قرائت کند، از مؤمناني است که دعاي حضرت نوح عليه السلام شامل حال او مي شود. و دعا چنين است: «رَبِّ اغْفِرْ لي وَ لِوالِدَيَّ وَ لِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِناً وَ لِلْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ لا تَزِدِ الظَّالِمينَ إِلاَّ تَباراً (نوح/28)؛ «پروردگارا! بر من و پدر و مادرم و هر مؤمني که در سرايم درآيد و بر مردان و زنان باايمان ببخشاي و بر هلاکت ستمگران بيفزاي».
از امام جعفر صادق عليه السلام نيز نقل شده است: هر کس که به خدا ايمان دارد و کتابش را قرائت مي‌کند، قرائت سوره نوح را رها نکند. هر بنده اي که با اميد به پاداش الهي و شکيبايي در راه خدا سوره نوح را در نمازهاي واجب و مستحب خود بخواند، خداوند او را در خانه هاي نيکوکاران مسکن دهد و سه بهشت از بهشت هايش را به کرامت خود به او عطا مي کند و با تعدادي زيادي از حوريان بهشتي تزويج نمايد[۲].
راهکار استثنایی سوره برای فراوانی نعمت‌های دنیوی و معنوی
وقتی انسان استغفار و توبه کند، مشمول لطف خاص الهی می‌شود؛ در قرآن و در سوره نوح در مورد توبه و استغفار و آثار آن فرموده است: «فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّارًا. يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا. وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَ بَنِينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا» (نوح/10-12)؛ اولین ثمره استغفار ارسال آسمانی است که ممکن است مراد از آن، نزول نعم ظاهری و دنیوی و شاید نعمت‌های معنوی باشد. همچنین ثمره دیگر آن، مددکردن با مال و فرزندان است. یعنی در زندگی مادی انسان هم برکت ایجاد می‌شود که هم شامل مال و ثروت و هم شامل رزق معنوی است[۳].
علت نفرین کردن قوم توسط نوح (ع)
با توجه به آیات این سوره، فرين حضرت نوح(ع) برای قومش، نشانه ی بی صبری و سبقت گرفتن از تقدير الهی نبوده، بلکه نفرين ایشان مسبوق به اراده الهی بود؛ يعنی مشيت الهی بر آن تعلق گرفته بود كه با زبان حضرت نوح (ع) هلاكت كافران درخواست شود.
بايد دانست كه خداوند حضرت نوح(ع) را از عدم هدايت قوم كافر آگاه كرده بود و اين بيان در آيه ۳۶ سوره هود به خوبی نمايان است كه می فرمايد: «از قوم تو جز همان‌ها كه ايمان آورده اند، كسی مؤمن نخواهد شد». لذا وی بيم آن داشت كه ايمان آورنندگان نيز توسط گروه كافران گمراه و يا اذيت و آزار شوند (نوح/27).
یكی ديگر از دلايل نفرين حضرت نوح(ع) عبرت آموزی، تخويف و انذار برای آيندگان است. از سويی بايد گفت كه گاهی نفرين آخرين راهكار و چاره است و تنها در صورت لجاجت و عناد و اصرار بر كفر، نفرين پيامبرشان كه قصدی جز هدايت آنها نداشت، شامل حالشان می‌شود.
يك نكته ديگر درباره علل و فلسفه نفرين حضرت نوح(ع) درخواست خود كافران برای فرا رسيدن عذاب بود لذا وقتی لجاجت و عناد قوم نوح(ع) از حد فراتر رفت، قوم خود را نفرين كرد و فرمود: «ربِّ لا تَذرعلی الارض مِن الكافرين دَیّاراً» (نوح/26)[۴].
منابع
ایکنا
ویکی شیعه