آیه ود
آیه ود؛ آیه وُدّ به آیه نود و ششم سور مبارکه مریم اطلاق شده است. علت اطلاق این عنوان به آیه به سبب لفظ ود و نیز بر قراردادن محبت مؤمنان در دل دیگران توسط خداوند بوده است.
شان نزول آیه
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا، كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند به زودى [خداى] رحمان براى آنان محبتى [در دلها] قرار مىدهد» (مريم/۹۶)، بر اساس برخی روايات، اين آيه در شأن حضرت علی(ع) نازل شده است و اهل سنت نيز در كتب خود بويژه در شأن‌نزول‌ها و احاديث تفسيری به اين موضوع اشاره كرده‌اند كه براساس آن، ايمان و عمل صالح سبب شده است در دل‌های مؤمنان محبت ويژه‌ای نسبت به ايشان به وجود آيد.برخی نيز قائلند اين آيه شامل همه مؤمنان است؛ به اين معنا كه هر شخصی ايمان و عمل صالح داشته باشد، خداوند محبت او را در دلها قرار می‌دهد. به نظر می‌رسد هر دو معنا صحيح است. به اين دليل كه برخی شأن نزول‌ها مصداقی هستند كه مصاديق آيات را نشان می‌دهد بنابراين مصداق كامل اين آيه اميرالمؤمنين(ع) و از مصاديق ديگر آن اهل بيت(ع) و ديگر مؤمنان هستند. به اعتقاد علامه طباطبايی در تفسير الميزان نمی‌توان آيه را به مصداق خاصی محدود كرد. آيات الهی معجزه بوده و دارای عموميت هستند بنابراين، آيه بيان می‌كند هر كس ايمان و عمل صالح داشته باشد خداوند محبت او را در دلها قرار می‌دهد.[۱]
مفهوم شناسی ود
نظر مفسران در این آیه محبوب شدن در میان آدمیان است، قلب صاف و ایمان خود عشق است، اشتباه‌ترین مبحث در قرون معاصر مساوی دانستن علم و ایمان است که در کتب کلامی، فقهی و تفسیر موردنظر قرار گرفته درحالی که ایمان مساوی علم نیست، بلکه ایمان لحظه‌ای است که قلب به واسطه اتصال به منبع ایمان، امنیت پیدا می‌کند. مفهوم عشق این است که معشوق مبدا و محور است و عاشق حیات و طراوت خود را از معشوق می‌گیرد و ایمان یعنی انسان در برابر خدا آنچنان خود را متصل و نیازمند می‌بیند که تنها از او شفا و هستی دریافت می‌کند، انسان همه چیز را در ید معشوق خود می‌بیند و این سبب رشد او می‌شود.[۲]
منابع
خبرگزاری ایکنا