حقوق بشر؛ به حقوق اولیه هر انسانی گفته می شود که فارغ از مذهب، قوم، نژاد و رنگ دارای آن است. این حقوق اولیه، امور مشترک و ثابتی هستند که در همه انسان ها به ودیعه نهاده شده است. نوعی از حقوق بشر و اصول آن توسط شریعت الهی پایه گذاری شده است و نوعی دیگر از حقوق بشر همان حقوق بشر غربی است که توسط انسان ها در اعلامیه حقوق بشر و یا سازمان امنیت طراحی شده است. این دو قسم از حقوق بشر، دارای تمایزاتی هستند. از تمایزات آشکار میان این دو؛ تقابل خدا محوری در حقوق بشر اسلامی با الحادی گری یا طبیعت محوری در حقوق بشر غربی است.

آشنایی با حقوق بشر

حقوق بشر به حقوقی گفته می شود که دارای امور ثابت، پایدار و مشترک در همه انسان‌هاست و هر انسانی به جهت انسان بودنش، دارای آن است[۱] در این نوع از حقوق، انسان فارغ از مذهب، قومیت، نژاد و هر کاراکتر دیگری[۲][۳] دارای حق است و این حق با انسان زاده شده و همواره همراه انسان است و همه افراد در بهره‌مندی از این حق برابر هستند.[۴] این نوع از حقوق یا به موجب قوانین الهی[۵]و یا قوانین انسانی، به اشخاص داده می‌شود تا بتوانند زندگی شرافتمدانه و با کرامتی[۶] داشته باشند.

تمایز حقوق بشر اسلامی با حقوق بشر غربی

حقوق بشر از نوع الهی همان حقوق بشر اسلامی است که از لحاظ مبانی، منابع، قواعد، اهداف، روش‌ها و مسائل تفاوت پایه‌ای و بنیانی با حقوق بشر غربی دارد.[۷]

در حقوق بشر اسلامی خدامحوری اصل است و همه چیز بر محور خداوند و خالق هستی می‌چرخد؛[۸] خداوند و آفریننده جهانی که برای همه ابعاد برای زندگی انسان برنامه دارد و همه ابعاد حقوق انسان‌ها را در نظر گرفته است[۹]

به بیان دیگر، حقوق بشر صحيح و معتبر طبق دیدگاه اسلامی، حقوقی است كه از سوی خدا و از طريق وحی به دست انسان رسيده باشد و مطابق با مصالح واقعی انسان‌ها باشد.[۱۰] برخلاف حقوق بشر اعلامیه جهانی یا غربی که برگرفته از قوانین انسانی[۱۱] و مفهومی عرفی یا عقلایی است که این قوانین فقط به ابعاد مادی حقوق انسان توجه کرده است.[۱۲][۱۳] نگاه مادی گرایانه این نوع از حقوق بشر سبب شده است تا تعریف متفاوتی نسبت به مقوله‌های حقوق بشری همچون آزادی ارائه شود.[۱۴] آزادی با نگاه غربی، مطلق است و همه نوع آزادی را برای انسان مورد قبول و جایز می داند؛ اما در حقوق بشر اسلامی، همه انسان‌ها آزاد آفریده شده‌اند و حق دارند آزاد زندگی کنند؛ از این رو، با بازداشت بدون مجوز، شکنجه، آزار و هتک حرمت انسان‌ها مخالفت می کند؛ اما این نوع از آزادی نباید به تکالیف فردی و اجتماعی[۱۵] خلل وارد کند و آزادی اندیشه، بیان، عقیده، تشکیل اجتماعات را به شرط بر هم نزدن نظم و امنیت جامعه اسلامی، به رسمیت می‌شناسد.[۱۶] بر این اساس، حقوق بشر اسلامی بر خدا باوری، فرجام پذیری، حکمت الهی، نظام افضل، توازن و تعادل حقوق وتکالیف همراه با رعایت تناسب[۱۷] استوار است؛ در حالی که حقوق بشر غربی، مبتنی بر الحاد، انکار وجود خداوند تبارک و تعالی و یا بی‌تفاوتی نسبت به جایگاه خداوند در نظام هستی و نگاه تک ‌بعدی و صرفا، مادی به انسان می‌باشد.[۱۸]

منابع

ایکنا.

ویکی وحدت.

ارجاعات

  1. . حقوق بشر امر جهانی است.
  2. . حقوق بشر؛ یک قرارداد اجتماعی و نه یک کشف بشری
  3. . حقوق بشر در اسلام مبتنی بر تفکر توحیدی است
  4. . حقوق بشر؛ یک قرارداد اجتماعی و نه یک کشف بشری
  5. . ویکی وحدت.
  6. . حقوق بشر از ديدگاه اسلام و غرب / وجدان‌های خفته بیدار شوند.
  7. . حقوق بشر اسلامی؛ تضمین‌کننده حق‌الله، حق عمومی و حق افراد؛ تفاو‌ت‌ها و اشتراکات حقوق بشر بین‌المللی و حقوق بشر اسلامی.
  8. جایگاه نسل سوم حقوق بشر در نظام بین‌الملل و اسلام
  9. .اسلام حقوق بشر را بر مبنای مقام «خلیفه‌اللهی» انسان تعیین می‌کند
  10. . بررسی تفاوت‌های حقوق بشر در اسلام با اعلاميه جهانی حقوق بشر
  11. جایگاه نسل سوم حقوق بشر در نظام بین‌الملل و اسلام
  12. .اسلام حقوق بشر را بر مبنای مقام «خلیفه‌اللهی» انسان تعیین می‌کند؛حقوق بشر الزامی جهانی برای حفظ کرامت انسان است
  13. . حقوق بشر در اسلام مبتنی بر تفکر توحیدی است؛ بررسی تفاوت‌های حقوق بشر در اسلام با اعلاميه جهانی حقوق بشر
  14. . غربی‌ها با واژه مقدس حقوق بشر بازی می‌کنند
  15. . جایگاه نسل سوم حقوق بشر در نظام بین‌الملل و اسلام
  16. . حقوق بشر از نگاه قرآن/ این حقوق ناشی از اراده الهی و لازمه کرامت انسانی است.
  17. . تفاو‌ت‌ها و اشتراکات حقوق بشر بین‌المللی و حقوق بشر اسلامی
  18. حقوق بشر اسلامی؛ تضمین‌کننده حق‌الله، حق عمومی و حق افراد