سحب (ریشه)
ریشه «سحب» (SḤB)؛ کشیدن، ابر. این ریشه 11 بار در قرآن کریم بهکار رفته است.
معنای لغوی
سحب: كشيدن. مثل كشاندن دامن و كشاندن انسان بر رويش و سحاب بمعنى ابر از آن است كه باد آنرا ميكشد و يا آن آب را ميكشد و يا در رفتنش كشيده ميشود (مفردات). «يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى وُجُوهِهِمْ» قمر: 48. روزى كه بر رويشان در آتش كشيده شوند
سحاب: ابرها. اسم جنس جمعى است واحد آن سحابه و جمع آن سحب (بضم س- ح) و سحائب است گاهى وصف آن نسبت بلفظ مفرد ميايد مثل «وَ السَّحابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ» بقره: 164. و گاهى نسبت بمعنى آن جمع نحو «وَ يُنْشِئُ السَّحابَ الثِّقالَ» رعد: 12. كه جمع ثقيل است (اقرب) (قاموس قرآن، ج3، ص235-236).
ساختهای صرفی در قرآن
سَحَبَ (فعل مجرد، مجهول): 2 بار
سَحاب (اسم): 9 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | سَحَبَ | سَحَبَ | سَحَبَ | سحب: كشيدن | قاموس قرآن، ج3، ص: 235 | |
آفروآسیایی | ||||||
سامی | *sḥb | سحب | drag, pull (> cloud) | کشیدن، کشیدن (> ابر) | ||
فنیقی | sḥb | سحب | ||||
عبری | sḥb | سحب | ||||
مندایی | sḥb | سحب | ||||
گعز | sahạba | سَهَبَ | ||||
سقطری | sḥob | سحُب | ||||
عربی | sḥb | سحب | 'traîner par terre' (BK 1 1957, cf. saḥāb- 'nuage (surtout quand poussé par le vent il est en mouvement)' (ibid.) | روی زمین کشیدن، ابر (مخصوصاً هنگامی که باد آن را حرکت می دهد) |