اخو (ریشه)
ریشه «أخو» (ˀH̬W)؛ از این ریشه، دو صورت «أخ» به‌معنای برادر و «أخت» به‌معنای خواهر ساخته شده است. این ریشه جمعا 96 بار در قرآن آمده است.
معنای لغوی
أَخ: برادر، رفيق، مصاحب. أُخْت: خواهر. نظير (قاموس قرآن، ج1، ص36-37)
ساخت‌های صرفی در قرآن
أخ/أخو/أخا/أخی/إخوان (اسم مذکر): 75 بار
إخوَۀ (جمع مذکر): 7 بار
أخت/أختَین/أخَوات (اسم مؤنث): 14 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | واژه | آوانگاری | معنا | ارجاع | ||
| فارسی | بین‌المللی | فارسی | انگلیسی | |||
| آفروآسیایی باستان | ˀah̬ | اَخ | برادر | brother | Orel, 7 (No.23) | |
| سامی باستان | ˀah̬ | اَخ | برادر | brother | ||
| عبری | אָח | آح | ˀāḥ | برادر | brother | Gesenius, 26, 27 |
| אָחוֹת | آحُت | ˀāḥot | خواهر | sister | ||
| اوگاریتی | ah̬ | اَخ | ˀah̬ | برادر (خونی)؛
دوست‌دار، همراه، همکار، برابر؛ دوست |
brother (by blood); lover, companion, colleague, equal; friend | DelOlmo, 34-35 |
| آرامی | אָח | آح | ˀāḥ | برادر، فامیل، همراه، برابر، هم‌عقیده، و ... | brother, kinsman, fellow, equal, fellow-believer & c. | Jastrow, 38, 39 |
| אָחוֹת | آحُت | ˀāḥot | خواهر | sister | ||
| سریانی | ܐܚܐ | اَحا | ˀaḥā | برادر، هم‌قبیله (یا هم‌میهن)، دوست، ... | brother, any kinsman, friend, … | PayneSmith, 9 |
| ܚܬܐ | حُتا | ḥotā | خواهر | sister | ||
| مندایی | aha | اها | برادر | brother | Macuch, 8 | |
| فنیقی | ˀḥ | أح | برادر | brother | Krahmalkov, 42, 44 | |
| ˀḥt | أحت | خواهر | sister | |||
| اکدی/آشوری | ah̬u(m) | اخو(م) | برادر | brother | Black, 8, 7 | |
| ah̬ātu | اَخاتو | خواهر | sister | |||
| حبشی | ˀəh̬əw | اِخِو | برادر، هم‌خون، فامیل، هم‌قبیله، هم‌میهن، دوست | brother, blood relation, kindred, kinsman. Fellow -countryman, friend | Leslau, 13 | |
| سبائی | ˀh̬
ˀh̬t |
اخ
اخت |
برادر، خواهر، هم قبیله، متحد و هم‌پیمان | brother, sister
clan-fellow, ally |
Beeston, 4 | |
| عربی | أخ
أخت |
برادر
خواهر |
مشکور، ج1، ص8
Zammit, 70 | |||