عید (ریشه)

ریشه «عید» (ˁYD)؛ عید، روز تجمع و جشن. این واژه تنها یک بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

عيد: تَكُونُ لَنا عِيداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا مائده: 114. عيد را از آن عيد گويند كه هر سال عود ميكند و تكرار ميشود. لفظ عيد فقط يكبار در قرآن مجيد آمده است (قاموس قرآن، ج5، ص68).

ساخت‌های صرفی در قرآن

عِید (اسم): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان	لفظ	لفظ با آوانویسی عربی	معنای انگلیسی	معنای فارسی	توضیح	منبع
قرآن	عِید	عِید	عِید	عيد: تَكُونُ لَنا عِيداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا مائده: 114		قاموس قرآن، ج‏5، ص: 67
آفروآسیایی	*ʕindaw-	عندو	community, fraternity, tribe, family, people (orig. of individuals equal in age or/and social status?)	جامعه، برادری، قبیله، خانواده، مردم (در اصل. افراد مساوی از نظر سن و یا موقعیت اجتماعی؟)	1 عید: زمان تجمع؟
سامی	*ʕīd-at- ~ *ʕidd-	عد	'assembly, gathering of people'	"مجمع، تجمع مردم"	1 عید: زمان تجمع؟
اگاریتی	ʕdt	عدت	'asamblea' (ʕ. ilm 'la asamblea de los dioses')	مجمع- مجمع خدایان		[Olmo old 599]
عبری	ʕēdā	عِدَ	'gathering; swarm (of bees); company, band; troop, congregation; the (official) congregation of Israel'	اجتماع، ازدحام (زنبورها)؛ شرکت، گروه موسیقی؛ سپاه، جماعت؛ همایش (رسمی) اسرائیل'		[KB 789-90]
آرامی یهودی	ʕēdā	عِدَ	'assembly, congregation; court; prayer meeting'	'مجمع، جماعت; دادگاه؛ مجلس دعا		[Ja 1043]
سریانی	ʕēdǝtā (ex HBR ʕēdā nuper sumptum ?)	عِدتَ (ِخ  عِدَ نُفِر سُمفتُم )	'ecclesia'	"کلیسا"		[Brock 515]
گعز	(?) ʕǝd	عد	'man, male, husband', pl. ʕǝdaw, ʔaʕǝdāw 'men, people'	«مرد، نر، شوهر»، "مردها، مردم"		[LGz 56]
عربی	ʕidd-	عِدد-	'grand nombre, foule, grand quantite; ami, camarade; pareil, égal'  'compter, supputer; ê. en petit nombre'	تعداد زیاد، جمعیت، مقدار زیاد؛ دوست، رفیق؛ همان، مساوی، شمارش، محاسبه، به تعداد کم		[BK 2 187], cf. ʕdd

منابع

عود (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2