فلسفه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

علامه طباطبایی و شاگردانش ادامه دهنده راه فلسفه اسلامی و کارآمدی آن در دوره قرون اخیر بوده¬¬اند. حائری یزدی هم از جمله کسانی است که در این جهت کوشش‌هایی در کتاب علم حضوری و در کتاب حکمت و حکومت داشته‌اند تا فلسفه اسلامی را با نیازهای روز منطبق کند؛ اما این جریان در دوره کنونی متوقف شده است و متجددان و فیلسوفان دوره کنونی نیز کاری انجام نداده‌ و هنوز فلسفه اسلامی مطابق با این دوره شکل نگرفته است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3732379/%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87%DB%8C-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DB%8C%D8%A7%D8%A8%D8%AF-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%A7-%D9%87%D9%86%D9%88%D8%B2-%D8%B4%DA%A9%D9%84-%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%AA%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A8%DB%8C-%D9%86%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%D9%85 . تکنولوژی بدون فلسفه توسعه و سازماندهی نمی‌یابد/ فلسفه دوران ما هنوز شکل نگرفته و متن‌های خوبی ننوشته‌ایم]</ref> دلایل مختلفی برای توقف این جریان وجود دارد که این دلایل سبب شد تا فلسفه اسلامی از زندگی روزمره و عادی جهان معاصر خارج شود و قابلیت به روز رسانی خود را از دست بدهد. یکی از دلایل این بود که فلاسفه بعدی فکر کردند که فلسفه اسلامی به کمال رسیده و دیگر به فلسفه‌های جدید که ظهور کردند، توجه نکردند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3762878/%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%88-%DA%AF%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%A7-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%BA%D8%B1%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B7%D9%87-%D8%B9%D8%B7%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%85-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA . نوآوری در گرو گفت‌وگو با فلسفه غرب است/ علامه طباطبایی نقطه عطفی که تداوم نیافت؛  ثمره مدرنیته رفاه بدون رضایتمندی است/ شباهت‌های تکنولوژی غربی به حمله مغول‌ها.]</ref> بی¬توجهی به فلسفه¬های جدید در دوره معاصر سبب شد که فلسفه اسلامی از زندگی روزمره جهان معاصر بیرون رود و ضرورتی برای کاربردی شدن و به روز رسانی آن نباشد. <ref>[https://iqna.ir/fa/news/3725225/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D9%85%D8%A8%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%DA%A9%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%AA%D9%88%D8%AC%D9%87-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87 . فلسفه؛ مبنای بینش‌ها و کنش‌ها/ عدم توجه جریان روشنفکری به فلسفه]</ref> یکی دیگر از این دلایل، غلبه تفکر ظاهرگرایی و نفی استدلال و تعقل در برخی از مناطق مهم اسلامی است. نمونه عینی آن وضع مکه و مدینه در جهان معاصر است که با غلبه تفکر وهابی، باب هرگونه تعقل و استدلال را در فلسفه اسلامی بسته است. مکه و مدینه امروز با غلبه تفکر سلفی نماد ارتجاع شده است. یکی دیگر از دلایل ناکارآمدی فلسفه اسلامی در جهان معاصر، محصور کردن فلسفه اسلامی به امور متافیزیکی است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3729301/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B7%D8%A7%D8%B7-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C . شکاکیت، خداگریزی و اومانیسم الحادی؛ دستاورد فلسفه مدرن/ انحطاط تمدن با دوری از مبانی فلسفه اسلامی]</ref> همین امر سبب می¬شود تا فلسفه اسلامی در مراکز علمی و دانشگاهی و یا زندگی عادی افراد قابلیت به روزرسانی نداشته باشد؛ در صورتی که باید کارکردهای فلسفه اسلامی را با توجه نیازهای روز گسترش داد و ارتقاء بخشید.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3936373/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%B1%D8%AF . خدمات متقابل قرآن و فلاسفه مسلمان / مسیر اسلامی‌سازی علوم از فلسفه می‌گذرد]</ref> از دلایل دیگر، محدود شدن فیلسوفان معاصر به نگارش آثار غیرکاربردی است که منجر به نظریه سازی و کاربرد آن در زندگی نمی¬شود. به عنوان نمونه، با وجود اینکه فلاسفه غربی در بیشتر موارد با کمرنگ کردن مبانی وحیانی و الهی به بن بست خورده¬اند؛ اما حداقل با نگارش کتاب و نظریه پردازی، فلسفه را وارد طبیعت و زندگی مردم کرده اند؛ درصورتی که فلسفه اسلامی در دوره کنونی در رکود به سر می¬برد و فلاسفه اسلامی بنیادهای نظری و عملی قابل توجهی با توجه به نیازهای روز تعریف نکرده¬اند تا در مقابل فلسفه رقیب از نظریات کاربردی و برتری برخوردار باشد. <ref>[https://iqna.ir/fa/news/3740541/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%A4%D8%A7%D9%84-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%BA%D8%B1%D8%A8-%D9%88-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C . فلسفه اسلامی در خواب است و سؤال جدیدی مطرح نمی‌کند/ بازآموزی فلسفه غرب و بازسازی فلسفه اسلامی]</ref>درواقع، برای انسان معاصر ضروری است تا شیوه ساماندهی فلسفه اسلامی را در مورد مسائل بسیار بنیادینی مانند هوا، آب و محیط زیست و مدیریت امر سیاسی، آموزش و پرورش و آشفتگی دانشگاه‌ها بداند. <ref>[https://iqna.ir/fa/news/3731782/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%88%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF-%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%AA%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C . فلسفه در فرامحسوس از هویت فاصله می‌گیرد/ موانع تفکر فلسفی در فضای عمومی]</ref> به روزرسانی و کارآمد کردن فلسفه اسلامی در دوره معاصر توانایی می‌خواهد که تسلط کافی بر نظریه های فلسفه اسلامی و وضع موجود انسان معاصر داشته باشد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3731782/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%88%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%A7%D8%B5%D9%84%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%D8%AF-%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%AA%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C . فلسفه در فرامحسوس از هویت فاصله می‌گیرد/ موانع تفکر فلسفی در فضای عمومی]</ref> در این شرایط، به جای اینکه فلسفه در خدمت شریعت باشد و دین صورت بندی عقلانی پیدا کند، این فلسفه است که یک صورت بندی دینی پیدا کرده است.<ref[https://iqna.ir/fa/news/3730850/%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C%D9%88-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B9%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%85%DA%A9%D9%86-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DB%8C%DA%A9-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1<nowiki> . بدون نگاه فلسفی و صورت‌بندی عقلانی تحول بنیادین ممکن نیست/ نیاز امروز به یک فارابی دیگر ]</nowiki></ref>