دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

آرم دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم: تنها دانشگاه تخصصی ایران در زمینه رشته‌های علوم قرآنی. در سال ۱۳۶۱، مرکزی با عنوان «مدرسۀ تربیت مدرس قرآن کریم» توسط سازمان اوقاف و امور خیریه در تهران آغاز به کار کرد که به تدریج در سال 13۶۸ تبدیل به دانشكده علوم قرآنی تهران شد و در سال 13۸۷ با موافقت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری این دانشكده تبدیل به دانشگاه شد و فعالیت خود را آغاز کرد. در این دانشگاه رشته‌هایی همچون تفسیر قرآن، علوم قرآن و حدیث، فقه و مبانی حقوق اسلامی، فنون قرائت، تلاوت و کتابت و تربیت معلم قرآن، تدریس می‌شود. تخصص در زمینۀ علوم قرآنی و امکان تحصیل فارغ‌التحصیلان سایر رشته‌ها در این دانشگاه، از جمله ویژگی‌های این دانشگاه محسوب می‌شوند. همچنین برخی از اهداف مهم این دانشگاه عبارت است از: تربیت نیروهای توانمند در حوزه علوم و معارف قرآنی، ارائه خدمات علمی ـ فرهنگی به نهادهای فرهنگی و دینی داخل و خارج از کشور، ارتقاء سطح فرهنگ و دانش عموم جامعه در حوزه علوم و معارف قرآن کریم و تبادل پژوهش‌های راهبردی قرآنی با مراکز علمی و پژوهشی جهان.

تاریخچۀ دانشگاه

دانشگاه علوم و معارف قرآن كریم در سال ۱۳۶۱ به‌منظور بهره‌وری از موقوفات قرآنی، تحت عنوان مدرسه قرآن در تهران تأسیس شد و به مرور زمان در سال ۶۸ تبدیل به دانشكده علوم قرآنی تهران شد و اساسنامه آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید. پس از آن، دانشکده‌هایی در آمل، قم، شیراز و مشهد راه‌اندازی شد. به دلیل اقبال مردم و جامعه قرآنی به دانشکده‌های علوم قرآنی در دهه شصت و هفتاد شمسی با درخواست مردم و تأمین بخشی از هزینه‌ها توسط مردم، این دانشکده‌ها در سطح کشور گسترش یافت. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۸۷ با تبدیل این دانشكده به دانشگاه موافقت كرد.

ساختار دانشگاه

دانشگاه علوم و معارف قران کریم با 21 دانشکده، ۸۰ عضو هیئت علمی، حدود 3 هزار دانشجو و 6 هزار فارغ التحصیل، بزرگ‌ترین دانشگاه علوم و معارف قران در سطح جهان است. این دانشگاه تنها دانشگاه تخصصی قرآن در کشور، با ۱۸ دانشکده علوم قرآنی بوده که به تربیت دانشجویان نخبه و متعهد می‌پردازد. این دانشگاه به لحاظ سازمانی زیرنظر سازمان اوقاف و امور خیریه و از لحاظ آموزشی زیر نظر وزارت علوم اداره می‌شود. تمام سیستم این دانشگاه اعم از سیستم اداری، جذب و پذیرش دانشجو زیر نظر وزارت علوم است و مدارک و گواهی تحصیلی فارغ‌التحصیلان را در نهایت وزیر علوم امضا می‌کند. اما متولی و مؤسس این دانشگاه، سازمان اوقاف و امور خیریه است. بخشی از هزینه‌های دانشگاه را دولت و مجلس تأمین می‌کند و بخشی را نیز سازمان اوقاف و امور خیریه تأمین می‌کند. هزینه تحصیل در این دانشگاه برای همه رایگان است.

ویژگی‌های دانشگاه

تخصص در زمینه علوم قرآنی: دانشگاه علوم و معارف قرآن به عنوان تنها دانشگاه تخصصی در زمینه رشته‌های علوم قرآنی است. در سایر دانشگاه‌ها، شاید این‌گونه رشته‌ها را تنها به عنوان یک واحد درسی و یا یک رشته تحصیلی ارائه کنند، اما دانشگاه علوم و معارف قرآن تماما رشته‌های علوم قرآنی را در مجموعه خود دارد. به همین خاطر تأسيس اين دانشگاه توانسته است پاسخگوی بخشی از نيازهای فراوان در حوزه علوم و معارف قرآنی باشد. امکان تحصیل فارغ التحصیلان سایر رشته‌ها در این دانشگاه: رشته‌های علوم قرآنی رشته‌های فرهنگ‌ساز جامعه هستند و این یعنی افرادی هم که حتی با مدارک دیگری شاغل هستند می‌توانند در این رشته‌ها ادامه تحصیل دهند. حفاظ قرآن: این دانشگاه بیشترین تعداد حفاظ قرآن در بین دانشگاه‌های کشور را دارد.

رشته‌های تحصیلی دانشگاه تفسیر قرآن، علوم قرآن، علوم قرآن و حدیث، علوم و معارف قرآنی، علوم حدیث، تفسیر تطبیقی قرآن، فقه و مبانی حقوق اسلامی، فنون قرائت، تلاوت و کتابت، تربیت معلم قرآن، مدرسی معارف اسلامی با گرایش آشنایی با منابع اسلامی و مدرسی معارف اسلامی با گرایش اخلاق اسلامی، گروه‌های علمی این دانشگاه را تشکیل می‌دهند که برخی از آن‌ها میان‌رشته‌ای هستند.

فعالیت‌های علمی و فرهنگی دانشگاه

فعالیت‌های پژوهشی: دانشگاه علوم و معارف قرآن در ۴ حوزه چاپ و انتشار کتاب، برگزاری همایش‌ها، انعقاد تفاهم‌نامه و امور پژوهشی فعالیت‌های پژوهشی خود را پی می‌گیرد. برگزاری المپیاد قرآنی: از دیگر فعالیت‌های این دانشگاه می‌توان به المپیاد قرآن و عترت اشاره کرد. این المپیاد در سه گروه اساتید، کارکنان و دانشجویان همه ساله و در سه بخش شفاهی، کتبی و ارسال آثار برگزار و نفرات برتر به جشنواره قرآن و عترت دانشجویان کشور راه می‌یابند.

اهداف و مأموریت‌های دانشگاه

اهداف و مأموریت‌های دانشگاه عبارتند از:

1. تربیت کارشناسان متعهد در عرصه امور قرآنی با تأکید بر قاری، حافظ، داور، مبلغ و مفسر قرآن کریم، به‌منظور تأمین نیروی انسانی مورد نیاز مؤسسات فرهنگی قرآنی، مشاهد مشرفه و مدیریت‌های قرآنی و فعالان امور قرآنی کشور و تأمین معلمان و اساتید قرآنی مورد نیاز آموزش و پرورش و آموزش عالی

2. تربیت نیروهای متعهد، مؤمن و توانمند در حوزه علوم و معارف قرآنی در زمینه‌های تدریس، تحقیق و تبلیغ

3. ارائه خدمات علمی- فرهنگی به نهادها و سازمان‌های فرهنگی و دینی داخل و خارج از کشور در حوزه علوم و معارف قرآن کریم

4. ارتقاء سطح فرهنگ و دانش عموم جامعه در حوزه علوم و معارف قرآن کریم با تأکید بر ایجاد زمینه مناسب برای فعالیت همه‌جانبه مردم در این زمینه

5. گسترش فعالیت‌های علمی و تربیتی در حوزه علوم و معارف قرآنی در منطقه و جهان

6. توسعه رشته‌های مختلف در زمینه علوم و معارف قرآن کریم و علوم مرتبط با وقف و بقاع متبرکه طبق ضوابط شورای گسترش آموزش عالی

7. توسعه کرسی‌های نظریه‌پردازی در حوزه علوم و معارف قرآنی مطابق ضوابط و مقررات

8. تبادل پژوهش‌های راهبردی قرآنی با مراکز علمی و پژوهشی جهان

9. جهت‌دهی موقوفات قرآنی به سمت حوزه علم و فناوری با تأکید بر توسعه فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی در حوزه علوم و معارف قرآن کریم با رعایت نظر متولی

10. استفاده از ظرفیت استادان حوزه به عنوان اعضای هیئت علمی دانشگاه و اولویت‌دهی به پذیرش طلاب و فضلای حوزه در مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه مطابق با ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

وضعیت فارغ التحصیلان دانشگاه

دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تاکنون بیش از ده‌ها هزار نفر فارغ التحصیل داشته است که بسیاری از آنها در عرصه‌‌های مختلفی چون آموزش و پرورش، سپاه، بسیج، نیروی انتظامی، ارتش، وزارت کشور، فرمانداری و بخش‌داری و مراکز دانشگاهی مشغول به کار هستند.

منابع

ایکنا

ویکی پدیا