سوره یس

سوره یس؛ سوره سی و ششم قرآن کریم که در شهر مکه بر پیامبر نازل شده و ۸۳ آیه دارد و روایات متعددی آن را از جمله سوره‌های مهم قرآن شمرده‌اند.

محتوای سوره

محتویات سوره یاسین به طور کلی درباره توحید، معاد، وحی، قرآن و بشارت و انذار است. این سوره چون با حروف مُقطعه «یاء» و «سین» آغاز شده، به این نام مشهور است. طبق روایات، سوره یس یکی از بافضیلت‌ترین سوره‌های قرآن است، تا آنجا که قلب قرآن لقب گرفته است.

۱ – رسالت رسالت پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله : سورة یس نخست سخن از رسالت پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ و قرآن مجید و هدف از نزول آن و پیروان آن به میان می آورد.

۲ –رسالت انبیای الهی :  سپس در بخش دیگری رسالت سه نفر از پیامبران الهی و چگونگی دعوت آنها به توحید و مبارزه آنان با شرک را مطرح می کند.

۳ -  توحید و نشانه های دلالت کننده برآن : در بخش دیگری که از آیة ۳۳ به بعد شروع می شود به نکات جالب توحیدی و نشانه های عظمت خداوند می پردازد.

۴ -  معاد : در قسمت دیگر این سوره موضوعات مربوط به معاد و دلائل گوناگون حشر و نشر، سؤال و جواب در قیامت، پایان جهان و بهشت و جهنم سخن می گوید؛ که به نکات تکان دهنده در این باره اشاره می کند؛

۵ – موضوعات مختلف : در پایان سوره، صحنه های مختلفی از آفرینش، زندگی، مرگ، انذار و بشارت را مطرح می کند و به انسان ها هشدارهای جدی می دهد.

وجه تسمیه یس به قلب قرآن

مرحوم علامه طباطبایی درباره این سوره گفته است، ما از مرحوم قاضی سوال کردیم، چرا سوره یاسین قلب قرآن است؟ ایشان گفتند به مناسبت آیات پایانی سوره یاسین است. با یك بررسی به این حقیقت مى‌رسیم كه مطالب اصلى قرآن كه مربوط به مبدأ و معاد و دعوت به آن است در این سوره قرار دارد، بقیه امور فرع است، لذا قلب قرآن آیات خداشناسى است كه مبدأ و معاد خداست و مبانی و اصول دین است و سوره یس این مبانی را داراست. همان گونه که قلب، حیات جسمانی انسان را تأمین می‌کند، این عقاید سه گانه هم حیات دینی انسان را تأمین می‌کند.در روایت به این نکته اشاره شده است ‌که سوره «یس» قلب قرآن است؛ چنان‌که امام صادق(ع) می‌فرماید: «هر چیزى، قلبى دارد و قلب قرآن سوره یس است».

برخی اندیشمندان اسلامی نیز آیاتی را به عنوان قلب سوره یاسین معرفی کرده‌اند:

۱. آیه پایانی سوره یس: «بنابراین [از هر عیب و نقصى‏] منزّه است خدایى که مالکیّت و فرمانروایى همه چیز به دست اوست، و به سوى او بازگردانده می‌شوید».[۲] این آیه شریفه بر این‌که خداوند صاحب ملکوت و هرچه در آن است، تأکید می‌کند؛ از این‌رو قلب این سوره معرفی شده است. این را از کلام ابن عبّاس برداشت کرده‌اند که گفت: «من نمی‌دانستم چگونه این فضیلت‌ها به قرائت سوره یس اختصاص یافته است، تا این‌که دانستم به خاطر این آیه است».

۲. قلب سوره یس آیه «سَلامٌ قَوْلاً مِنْ رَبٍّ رَحیمٍ» است.

در منابعی که این آیات را به عنوان قلب سوره یس معرفی کرده‌اند، چیزی درباره خواص و تعداد خواندن آن چیزی نگفته‌اند.

همچنین؛ در مورد آنچه درباره قلب بودن این آیات گفته شد؛ روایتی از پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) نیافتیم و شاید این موضوع، تفسیری استحسانی از جانب مفسران باشد یا مستند به روایتی باشد که به دست ما نرسیده است.

منابع

خبرگزاری ایکنا