جلو آمدن (مترادف): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

جلو آمدن (مترادف) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۸ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۰۰

۱۰٬۶۱۹ بایت اضافه‌شده ، ۱۸ فوریه

بدون خلاصۀ ویرایش

Shojaei

ویراستار

۹٬۰۷۷

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-==مترادفات قرآنی ؟==
+==مترادفات قرآنی جلو آمدن==
-مترادف های این واژه در قرآن عبارت است از «»، « ».
+مترادف های این واژه در قرآن عبارت است از «اقبل»، «بَرَزَ».
-==مترادفات «» در قرآن==
+==مترادفات «جلو آمدن» در قرآن==
 {| class="wikitable"
 |+
@@ خط ۱۰: / خط ۱۰: @@
 !نمونه آیات
 |-
-|
+|اقبل
-|[[یسر (ریشه)|ریشه ؟]]
+|[[قبل (ریشه)|ریشه قبل]]
-|[[یسر (واژگان)|مشتقات ؟]]
+|[[قبل (واژگان)|مشتقات قبل]]
-|
+|{{AFRAME|Surah=12|Ayah=71}}
 |-
-|
+|بَرَزَ
-|[[هون (ریشه)|ریشه ؟]]
+|[[برز (ریشه)|ریشه برز]]
-|[[هون (واژگان)|مشتقات ؟]]
+|[[برز (واژگان)|مشتقات برز]]
-|
+|{{AFRAME|Surah=14|Ayah=21}}
-|-
-|
-|
-|
-|
 |}
-==معانی مترادفات قرآنی ؟==
+==معانی مترادفات قرآنی جلو آمدن==
+===«اقبل»===
+قبل‏ اين واژه در تقدم و پيشداشتى كه متصل يا منفصل از حال باشد بكار ميرود نقطه مقابلش- بعد- است و گفته شده (قبل) و (بعد) در پيشداشت و تقدم چيزى كه به حال متصل باشد بكار ميرود كه در آن صورت نقطه مقابلش- دبر و دبر- است، اين اصل معنى واژه است هر چند كه معانى بيشترى در هر كدام از آنها بكار ميرود پس (قبل) در وجوهى مختلف استعمال دارد.
+اول- در مكان بر حسب اضافه شدن به كلمه‏اى ديگر، پس كسى كه از اصفهان خارج ميشود و به سوى مكه ميرود مى‏گويد: بغداد قبل از كوفه است و كسى كه از مكه خارج ميشود و به سوى اصفهان مى‏آيد كوفه براى او قبل از بغداد است.
+دوم- در مورد زمان مثل اينكه مى‏گويند زمان عبد الملك قبل از منصور دوانيقى است در آيه: فلم تقتلون أنبياء الله من‏ قبل‏ (91/ بقره) (به يهوديان بگو چرا پيامبران گذشته را مى‏كشتيد).
+سوم- در منزلت و موقعيت، مثلا، موقعيت حكومتى عبد الملك قبل از حجاج است.
+چهارم: در ترتيب و آموختن فن و صنعت يا علم، مثل: آموختن شكل حروف قبل از خط نوشتن و نگارش، در آيات: ما آمنت‏ قبلهم‏ من قرية (6/ انبياء) قبل طلوع الشمس و قبل غروبها (130 طه).
+قبل أن تقوم من مقامك‏ (39/ نمل).
+أوتوا الكتاب من قبل‏ (16/ حديد).
+كه در تمام آيات اخير واژه (قبل) اشاره به تقدم زمانى است:
+قبل و دبر- به طور كنايه به دو عورت پيش و پس گفته ميشود [سوأتين‏].
+إقبال‏: توجه نمودن و پيش آمدن است مثل استقبال، در آيات:
+فأقبل‏ بعضهم‏ (50/ صافات).
+و أقبلوا عليهم‏ (71/ يوسف).
+فأقبلت‏ امرأته‏ (39/ ذاريات).
+قابل: كسى است كه دلو را از چاه پيش مى‏آورد و آنرا مى‏گيرد.
+قابلة: زنى است كه نوزاد را هنگام زائيدن مادر پيش مى‏آورد.
+قبلت‏ عذره و توبته و غيره: عذر و توبه‏اش را پذيرفتم.
+تقبلته‏: به عهده گرفتم، در آيات:
+و لا يقبل‏ منها عدل‏ (123/ بقره).
+و قابل‏ التوب‏ (3/ غافر).
+هو الذي‏ يقبل‏ التوبة (25/ شورى).
+إنما يتقبل‏ الله‏ (27/ مائدة).
+تقبل‏: قبول كردن چيزى است بر وجه ثواب مثل قبول هديه و مانند آن.
+در آيه: أولئك الذين‏ نتقبل‏ عنهم أحسن ما عملوا (16/ احقاف) و آيه: إنما يتقبل الله من المتقين‏ (27/ مائدة) هشدارى است بر اينكه هر عبادتى مقبول نيست بلكه در صورتى مقبول ميشود كه بر وجه مخصوصى باشد [از دلى و خاطرى و انديشه‏اى بر اساس پرهيزكارى باشد.] در آيه: فتقبل‏ مني‏ (35/ آل عمران) به اعتبار معنى كفالت است.
+قبالة: ضمانت و كفالت، زيرا تكفل كردن، استوارترين و موكدترين‏ پذيرش است.
+پيمان نوشته شده هم- قبالة- ناميده شده، در مورد آيه‏اى كه گفت:
+فتقبلها (37/ آل عمران) معنايش- قبلها- است يعنى آنرا پذيرفت، و يا متكفل آن شد.
+خداى تعالى مى‏گويد: مرا در حقيقت به كفالتى بزرگتر متكفل نمودى.
+گفته شده آيه: فتقبلها ربها بقبول‏ (37 آل عمران) در اين آيه بجاى بقبول- بتقبل- نگفت بخاطر جمع نمودن ميان دو امر زير:
+- تقبل: درجه‏اى و مرتبه‏اى كامل در مفهوم قبول.
+- قبول و پذيرشى كه اقتضاى خشنودى و پاداش دادن دارد.
+گفته شده- قبول- در آيه اخير از عبارتى است كه مى‏گويند:
+فلان عليه‏ قبول‏: در وقتى كه هر كسى او را ببيند دوستش دارد.
+و آيه: كل شي‏ء قبلا (111/ انعام) گفته شده- قبل- جمع- قابل- است يعنى در برابر حواسشان قرار دهد، مجاهد هم گفته به معنى گروه گروه است.
+قبلا- در آيه اخير يعنى گروه گروه، كه در اين صورت جمع (قبيل) است و همچنين آيه:
+أو يأتيهم العذاب قبلا (55/ كهف) كسى كه آنرا- قبلا- با فتحه حروف (ق) و (ب) خوانده است معينش اينستكه عذاب بطور عينى و آشكار به آنها ميرسد.
+قبيل‏- جمع‏ قبيلة است يعنى جماعت و گروه گرد آمده‏اى كه بعضى بر بعض ديگر روى مى‏آورند و پذيراى هم هستند، در آيات.
+و جعلناكم شعوبا و قبائل‏ (13/ حجرات).
+و الملائكة قبيلا (92 اسراء).
+در معنى جماعت و گروه، و گفته شده- قبيلا- در آيه اخير يعنى- كفيلا- و اين معنى از عبارتى است كه مى‏گويند: قبلت‏ فلانا و تقبلت‏ به: او را كفالت و ضمانت كردم.
+مقابلة: معاينه و ديدن.
+فلان لا يعرف‏ قبيلا من دبير: آنچه را كه زن ريسنده در موقع از بافتن رشته‏ها پس و پيش مى‏آورد پس:
+مقابلة و تقابل‏: رو برو شدن بعضى با بعض ديگر يا جسما و يا با عنايت و محبت و احترام و بزرگداشت، چنانكه گفت:
+متكئين عليها متقابلين‏ (6// واقعة).
+إخوانا على سرر متقابلين‏ (47/ حجر).
+و لي‏ قبل‏ فلان كذا: چيزى از من نزد او هست در حضورش است.
+و جاء فرعون و من‏ قبله‏ (17/ هود) فما ل الذين كفروا قبلك‏ مهطعين‏ (36/ معارج) واژه- قبل‏- بطور استعاره براى قوت و قدرت بر مقابله يا پاداش دادن بكار ميرود، مى‏گويند:
+لا قبل لى بكذا: نمى‏توانم و در قدرتم نيست كه با او مقابله كنم، در آيه:
+فلنأتينهم بجنود لا قبل لهم بها: (37/ نمل) يعنى سپاهيانى بر ايشان مى‏آوريم كه توانائى دفاع و مقابله كردن با آنرا ندارند.
+قبلة: در اصل اسمى است براى حالتى كه به آن حالت روى مى‏آورند مثل- جلسة و قعده [حالت نشستن‏] و در سخن معمولى و متعارف- قبلة- بصورت اسم‏ براى مكانى است كه در موقع نماز به آن توجه ميشود و روى مى‏آورند، مثل آيه:
+فلنولينك قبلة ترضاها (44/ بقره) قبول‏: باد صبحگاهى است، علت نامگزاريش براى اين است كه به سوى قبله مى‏وزد.
+قبيلة الرأس: محل پيوند استخوان سر.
+شاة مقابلة: گوسفندى كه از ناحيه گوش، گوشش چاك خورده و بريده شده است.
+قبال‏ النعل: بند كفش، [قبال‏ البعير: افسار و دهانه شتر.] قابلتها: براى آن بندى قرار دادم.
+القبل‏: عاج فيل.
+قبلة: مهره‏اى كه ساحران مى‏پندارند انسانى را به سوى ديگرى متمايل مى‏كند.
+و از اين تعبير- معنى بوسيدن است، جمعش- قبل‏- فعل آن- قبلته‏، تقبيلا- است يعنى بوسيدمش‏<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏3، ص: 126-121</ref>
+===«بَرَزَ»===
+البراز صحراء و فضاى خالى و باز- برز- رسيدن بچنان فضائى، براز- يا چيزى است كه بذات خود آشكار و روشن است مانند بيابان، در اين آيه (و ترى الأرض‏ بارزة- 47/ كهف) يعنى در آن سرزمين ساختمان و بناء و ساكنى نيست.
+واژه- مبارزة- از همين ريشه است كه براى جنگيدن بكار مى‏رود و هر جنگجو در صف جنگ ظاهر مى‏شود مثل معنى آيات (لبرز الذين كتب عليهم القتل‏- 154/ آل عمران) و (و لما برزوا لجالوت و جنوده‏- 250/ بقره) و يا اينكه- برز- و-
+ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏1، ص: 259
+بارز- در معنى روشن بودن بخاطر فضل و بزرگى يا پيشى گرفتن در كار نيك و پسنديده يعنى (مشخص بودن است) كه آن كار يا صفات و انديشه‏هاى درونى و پوشيده شخصيت او را آشكار و بارز مى‏كند، در اين معنى سخن خداى تعالى است كه مى‏فرمايد: (و برزوا لله الواحد القهار- 48/ ابراهيم) و (برزوا لله جميعا- 21/ ابراهيم) و (يوم هم‏ بارزون‏- 16/ غافر) يعنى همه چيز در پيشگاه خدا ظاهر و روشن است و آيه (برزت‏ الجحيم للغاوين‏- 91/ شعراء) هشدار و تنبيهى است بر اينكه در قيامت دوزخ مقابل و پيش روى گمراهان و كفار قرار مى‏گيرد.
+- تبرز فلان- كنايه از تغوط يعنى قضاى حاجت كردن در فضاى گود و چاله است.
+إمرأة برزة- زن عفيف و پاكدامن كه ارزش و برتريش از عفت است‏ نه اينكه واژه- برزه- اقتضاى چنين معنى داشته باشد.<ref>ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ج‏1، ص: 259-258</ref>
 ==ارجاعات==
 [[رده:فرهنگنامه مترادفات قرآن]]