پرش به محتوا

آیه جلباب: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه جلباب (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۳۱

۱۲۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Ed.jpg|بندانگشتی]]
'''آیه جلباب؛''' به آیه 59 سور مبارکه احزاب آیه جلباب گویند. این آیه بیانگر نوعی از حجاب است، از زنان می‌خواهد جِلباب‌های‌شان را به خود نزدیک کنند تا مورد آزار مردان قرار نگیرند. جلباب جمع جلابیب نوعی پوشش بوده که بلندتر از روسری های معمول امروزی است.
'''آیه جلباب؛''' به آیه 59 سور مبارکه احزاب آیه جلباب گویند. این آیه بیانگر نوعی از حجاب است، از زنان می‌خواهد جِلباب‌های‌شان را به خود نزدیک کنند تا مورد آزار مردان قرار نگیرند. جلباب جمع جلابیب نوعی پوشش بوده که بلندتر از روسری های معمول امروزی است.


== تبیین مفاهیم آیه ==
== تبیین مفاهیم آیه ==
خداوند در قرآن کریم میفرماید «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ». «نساء‌المومنین» یعنی زن‌های مومن آن زمان تا روز قیامت، نه زنان مومن در زمان نزول آیه شریفه. «جلباب» هم لباسی است که از سر تا پا را فرامی‌گیرد. آیه می‌فرماید به زنان مومن بگو این جلباب‌ها را به عنوان پوشش سراسری خود قرار دهند. البته در آیات دیگر وجه و کفین را استثنا می‌کند ولی این آیه تصریح دارد که زنان باید از جلباب استفاده کنند. جلباب چادر امروزی است که بانوان جامعه از آن استفاده می‌کنند. هم در لغت عرب و هم در لغت فارسی، جلباب لباس سراسری است که همه بدن را می‌پوشاند.<ref>[https://iqna.ir/00H05U حجاب چون روزه واجب و فاقد قابلیت اجتهاد است]</ref>
خداوند در قرآن کریم میفرماید «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ». «نساء‌المومنین» یعنی زن‌های مومن آن زمان تا روز قیامت، نه زنان مومن در زمان نزول آیه شریفه. «جلباب» لباسی است که از سر تا پا را فرامی‌گیرد. آیه می‌فرماید به زنان مومن بگو این جلباب‌ها را به عنوان پوشش سراسری خود قرار دهند. البته در آیات دیگر وجه و کفین را استثنا می‌کند ولی این آیه تصریح دارد که زنان باید از جلباب استفاده کنند. جلباب چادر امروزی است که بانوان جامعه از آن استفاده می‌کنند. هم در لغت عرب و هم در لغت فارسی، جلباب لباس سراسری است که همه بدن را می‌پوشاند.<ref>[https://iqna.ir/00H05U حجاب چون روزه واجب و فاقد قابلیت اجتهاد است]</ref>


=== شان نزول آیه ===
زنان پشت سر پیامبر در مسجد نماز می‌خواندند که بعدها پیامبر دری برای ورود زنان قرار دادند و در این مسیر، جوانانی بودند که به بانوان متلک می گفتند؛ که این آیه نازل شد و بر جلباب تاکید کرد؛ برخی می‌گویند مراد از جلباب چادر است ولی جلباب عام از چادر و لباس بلند و گشاد است.<ref>[https://iqna.ir/00Fc5s حد حجاب از دید قرآن، پوشش جلباب است]</ref>
==== مفهوم شناسی جلباب ====
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در ذیل آیه شریفه آورده است: «الجلابیب جمع جلباب و هوثوب تشتمل به المرأه فیغطّی جمیع بدنها او الخمار الذی تغطّی به رأسها و وجهها. » (طباطبایی، ۱۳۹۶ هـ. ق، ج ۱۶: ۳۶۱) «جلابیب جمع جلباب است و آن لباسی است که زن آن را در بر می کند و همه بدن خود را می پوشاند یا مقنعه ای است که سر و صورت خود را به آن می پوشاند. »زمخشری نیز در کشاف به نقل از ابن عباس همین معنی را به کار برده است و می گوید: «الرداء الذی سیته من فوق الی اسفل» (زمخشری، ۱۳۵۲، ج ۳: ۵۵۹) «در جلباب ردایی است که سراسر بدن را از بالا تا پایین را می پوشاند. »ابن منظور نیز در لسان العرب جلبا را لباس بلند معنا کرده و می نویسد: «الجلباب ثوب اوسع من الخمارد دون الرداء تغطی به االمرأه راسها و صدرها و قیل هوثوب واسع دون الملحفه تلسبه المرأه و قیل هو الملحفه» ؛ (بیرقی اکبری، ۱۳۷۷: ۴۴) «جلباب لباسی بزرگ تر از سرپوش و کوچک تر از رداست که زن سر و سینه خود را با آن می پوشاند و گفته شده است لباسی بزرگ است که از محلفه کوتاه تر است و زن آن را می پوشد و گفته شده است همان ملحفه است.»واژه ادناء در تفاسیر «هم به معنای دنو (نزدیک کردن) آمده.» (فیض کاشانی، بی تا، ج ۴: ۲۰۳) و «هم به معنای ارحاء و اسدال و آویختن. »  (زمخشری، ۱۳۵۲: ۵۶۵) آیه شریفه می فرماید: «یدنینَ عَلَیهِنَّ مِن جلا بیهَّن ذلِکَ أَدنی أَن یعرِفنَ فَلا یؤذَینَ...» معنای آیه این است که زنان مسلمان باید جلباب های شان را به خود نزدیک کنند یا بر سر بیاویزند تا شناخته شوند به اینکه زن مسلمان آزاد هستند. » (فیض کاشانی، بی تا، همانجا) یا«شناخته شوند به این که پوشیده و با عفت هستند.» (طباطبایی، ۱۳۹۶ هـ. ق، همانجا).جلباب» پوشش بلند و گشادی است که اندام را به‌صورت کامل می‌پوشاند.<ref>[https://iqna.ir/00GP7k تأکید قرآن بر چگونگی پوشش چشم و بدن]</ref> <ref>[https://iqna.ir/00FBRg پوشش مدنظر پروردگار چیست]</ref>
[[پرونده:65.jpg|بندانگشتی]]
===== نکات سیاقی آیه =====
1 تأخير نزول آيات مورد نظر در سوره احزاب پس از آيات خمار در سوره ی نور<ref>[https://quranpedia.org/index.php?title=%D8%A2%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8&preload=&redlink=1&action=edit اقسام حجاب در قرآن]</ref>. با توجه به مسئله تدريجی بودن احكام ، اين نظر محتمل است كه آيه ی خمار دستور نخستين و آيه جلباب دستور نهايی آن است؛ حجاب برگزيده و برتر مورد نظر اسلام حجاب جلباب است.
1 تأخير نزول آيات مورد نظر در سوره احزاب پس از آيات خمار در سوره ی نور<ref>[https://quranpedia.org/index.php?title=%D8%A2%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%A8&preload=&redlink=1&action=edit اقسام حجاب در قرآن]</ref>. با توجه به مسئله تدريجی بودن احكام ، اين نظر محتمل است كه آيه ی خمار دستور نخستين و آيه جلباب دستور نهايی آن است؛ حجاب برگزيده و برتر مورد نظر اسلام حجاب جلباب است.


خط ۱۱: خط ۲۰:


۴- اثر اجتماعی پوشش جلباب در اين آيه شريفه ذكر شده است در حالی‌كه اين اثر برای پوشش خمار بيان نشده: «ذلك أدنی ان يعرفن فلا يؤذين»؛ اين پوشش جلباب نزديك‌ترين چيزی است كه به وسيله آن ايمان و عفاف تعيين می‌يابد و همان‌طور كه گفتيم به اين وسيله زنان مؤمن و عفيف بهتر شناخته می‌شوند تا از تعرض هوسرانان آزار نبينند؛ از همين رو اراذل و اوباش مجبور می‌شوند حساب اين زنان متين و پوشيده را از زنان كنيز و .... جدا كنند.
۴- اثر اجتماعی پوشش جلباب در اين آيه شريفه ذكر شده است در حالی‌كه اين اثر برای پوشش خمار بيان نشده: «ذلك أدنی ان يعرفن فلا يؤذين»؛ اين پوشش جلباب نزديك‌ترين چيزی است كه به وسيله آن ايمان و عفاف تعيين می‌يابد و همان‌طور كه گفتيم به اين وسيله زنان مؤمن و عفيف بهتر شناخته می‌شوند تا از تعرض هوسرانان آزار نبينند؛ از همين رو اراذل و اوباش مجبور می‌شوند حساب اين زنان متين و پوشيده را از زنان كنيز و .... جدا كنند.
== مفهوم شناسی جلباب ==
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در ذیل آیه شریفه آورده است: «الجلابیب جمع جلباب و هوثوب تشتمل به المرأه فیغطّی جمیع بدنها او الخمار الذی تغطّی به رأسها و وجهها. » (طباطبایی، ۱۳۹۶ هـ. ق، ج ۱۶: ۳۶۱) «جلابیب جمع جلباب است و آن لباسی است که زن آن را در بر می کند و همه بدن خود را می پوشاند یا مقنعه ای است که سر و صورت خود را به آن می پوشاند. »
زمخشری نیز در کشاف به نقل از ابن عباس همین معنی را به کار برده است و می گوید: «الرداء الذی سیته من فوق الی اسفل» (زمخشری، ۱۳۵۲، ج ۳: ۵۵۹) «در جلباب ردایی است که سراسر بدن را از بالا تا پایین را می پوشاند. »ابن منظور نیز در لسان العرب جلبا را لباس بلند معنا کرده و می نویسد: «الجلباب ثوب اوسع من الخمارد دون الرداء تغطی به االمرأه راسها و صدرها و قیل هوثوب واسع دون الملحفه تلسبه المرأه و قیل هو الملحفه» ؛ (بیرقی اکبری، ۱۳۷۷: ۴۴) «جلباب لباسی بزرگ تر از سرپوش و کوچک تر از رداست که زن سر و سینه خود را با آن می پوشاند و گفته شده است لباسی بزرگ است که از محلفه کوتاه تر است و زن آن را می پوشد و گفته شده است همان ملحفه است.»واژه ادناء در تفاسیر «هم به معنای دنو (نزدیک کردن) آمده.» (فیض کاشانی، بی تا، ج ۴: ۲۰۳) و «هم به معنای ارحاء و اسدال و آویختن. »  (زمخشری، ۱۳۵۲: ۵۶۵) آیه شریفه می فرماید: «یدنینَ عَلَیهِنَّ مِن جلا بیهَّن ذلِکَ أَدنی أَن یعرِفنَ فَلا یؤذَینَ...» معنای آیه این است که زنان مسلمان باید جلباب های شان را به خود نزدیک کنند یا بر سر بیاویزند تا شناخته شوند به اینکه زن مسلمان آزاد هستند. » (فیض کاشانی، بی تا، همانجا) یا«شناخته شوند به این که پوشیده و با عفت هستند.» (طباطبایی، ۱۳۹۶ هـ. ق، همانجا).جلباب» پوشش بلند و گشادی است که اندام را به‌صورت کامل می‌پوشاند.<ref>[https://iqna.ir/00GP7k تأکید قرآن بر چگونگی پوشش چشم و بدن]</ref> <ref>[https://iqna.ir/00FBRg پوشش مدنظر پروردگار چیست]</ref>
== شان نزول آیه ==
زنان پشت سر پیامبر در مسجد نماز می‌خواندند که بعدها پیامبر دری برای ورود زنان قرار دادند و در این مسیر، جوانانی بودند که به بانوان متلک می گفتند؛ که این آیه نازل شد و بر جلباب تاکید کرد؛ برخی می‌گویند مراد از جلباب چادر است ولی جلباب عام از چادر و لباس بلند و گشاد است.<ref>[https://iqna.ir/00Fc5s حد حجاب از دید قرآن، پوشش جلباب است]</ref>


== اقسام حجاب در قرآن ==
== اقسام حجاب در قرآن ==
Kazemi
ویراستار
۵۱۹

ویرایش

برگرفته از «https://quranpedia.org/index.php/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/3191»