سرزنش: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سرزنش'''؛ شماتت و مذمت کردن. ملامت کردن هم جنبه مثبت و هم جنبه منفی دارد. و برای هر دو جنبه آثاری مترتب است. از این رو، سرزنش هم می¬تواند سبب اصلاح رفتارها شده و هم سبب فساد روابط فردی و اجتماعی شود. بهتر است سرزنش در خفا و با توجه به شرایط فرد مقابل انجام شود تا باعث کینه و دشمنی نشود.  

سرزنش که در زبان عربی از آن به ملامت و مذمت تعبیر می¬شود، در لغت به معنای بدگویی از کسی یا چیزی و یا گفتن بدی¬های کسی یا چیزی است.<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4 . دانشنامه اسلامی.]</ref> به عبارت دیگر، سرزنش، به معني شماتت و عيب‌جويي و عيب‌يابي است، بدين منظور كه عيب ديگري را به رخ او بكشيم و او را بر اين عيب يا نقص، رسوا و بي‌مقدار کنیم. در حالي كه ممكن است اين صفت در خودمان هم باشد ولي از آن غافل باشیم.<ref>[http://pajoohe.ir/%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4-%D8%AF%D9%8A%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD%D8%B2%D9%88%D9%86-%D9%86%D8%B4%D9%88__a-62368.aspx . از سرزنش ديگران محزون نشو. (دانشنامه پژوهه)]</ref>  

رسول خدا (ص) فرمودند: «کسى که مؤمنى را بر گناهى سرزنش کند، نمیرد تا آنکه خود مرتکب آن گناه شود.»<ref>[http://fa.wikifeqh.ir/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4 . ویکی فقه.]</ref> امام علی(ع) می‌فرماید: زیاده روی در سرزنش کردن، آتش لجاجت را شعله‌ور می‌کند.<ref>[http://pajoohe.ir/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D9%88-%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%A2%D9%86__a-65405.aspx . سرزنش خود و دیگران و شرایط آن. (دانشنامه پژوهه)]</ref> حضرت صادق (ع) فرمود: هر كه مؤمنى را سرزنش كند، خدا او را در دنیا و آخرت سرزنش كند.<ref>[http://pajoohe.ir/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C__a-3236.aspx . سرزنش کردن در آیات و روایات اسلامی. (دانشنامه پژوهه)]</ref> امام باقر(ع) از رسول خدا(ص) روایت می کند که آن حضرت فرمودند: مرد را همین عیب بس است که کارهاى زشت دیگران را بنگرد ولى زشتی‌هاى خود را مشاهده نکند و یا دیگران را در کارهایى نکوهش کند در حالی‌که خود آن کار را انجام می‌¬دهد. امام علی(ع) فرموده: «هیچ ستاینده‌ای، جز پروردگار خود را نستاید و هیچ سرزنش‌گری، جز خود را سرزنش نکند.»<ref>[https://lorestan.iqna.ir/fa/news/1438791/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%B7%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%B9%D8%A7%D8%B7%D9%81%DB%8C-%D8%AB%D9%85%D8%B1%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA .  طلاق عاطفی ثمره سرزنش‌های بی‌جاست.]</ref> امام علی(ع) فرمود: «هرگاه سرزنش کردی، جایی [برای بازگشت] باقی بگذار.»<ref>[https://mazandaran.iqna.ir/fa/news/3876710/%D8%B7%D8%B1%D8%AD%7C-%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B9 . حدود سرزنش از نگاه علی(ع).]</ref>