یبس (ریشه)
ریشه «یبس» (YBS)؛ خشک، خشکیدن. این ریشه 4 بار در قرآن کریم بهکار رفته است.
معنای لغوی
يبس: (بضمّ و فتح اوّل) خشكيدن. و آن اين است كه چيزىتر بوده سپس بخشكد. وَ لا رَطْبٍ وَ لا يابِسٍ إِلَّا فِي كِتابٍ مُبِينٍ انعام: 59. هيچ تر و خشكى نيست يا هيچ تر و خشكى بزمين نميافتد مگر آنكه در كتابى آشكار است.
وَ لَقَدْ أَوْحَيْنا إِلى مُوسى أَنْ أَسْرِ بِعِبادِي فَاضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقاً فِي الْبَحْرِ يَبَساً طه: 77. يبس (بر وزن فرس) مكانى است كه در آن آب بوده و خشك شده باشد. يعنى بموسى وحى كرديم كه بندگان مرا شب هنگام از مصر خارج كن و راه خشكى در دريا براى آنها بزن.
وَ سَبْعَ سُنْبُلاتٍ خُضْرٍ وَ أُخَرَ يابِساتٍ يوسف: 43. و هفت سنبله سبز و بقيه خشك (قاموس قرآن، ج7، ص259).
ساختهای صرفی در قرآن
یَبَس (فعل مجرد): 1 بار
یابِس (اسم فاعل): 3 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | یَبَس | یَبَس | یَبَس | يبس: خشكيدن | قاموس قرآن، ج7، ص: 259 | |
آفروآسیایی | *yubVs- | یبس | be dry | خشک بودن | ||
سامی | *yVbVš- | یبش | 'be dry' | "خشک بودن" | ||
عبری | ybš | یبش | ||||
عربی جنوبی | ybs | یبس | ||||
گعز | ybs | یبس | ||||
عربی | ybs | یبس |