پرش به محتوا

زوج درمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - ' می ' به ' می‌'
جز (جایگزینی متن - ' ها ' به '‌ها ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - ' می ' به ' می‌')
خط ۱: خط ۱:
'''زوج درمانی'''؛ راهنمای عملی برای داشتن زندگی مشترک رضایت‌بخش و حل آسان تعارض‌ها و اختلافات. با توجه به به اهمیت نهاد خانواده، زوج درمانی با هدف حفظ و بهبود روایط زوجین در خانواده‌های دارای مشکل انجام می شود. فرآیند زوج درمانی مراحل مختلفی دارد و انتخاب زمان مناسب در اثرگذاری موثر این فرآیند نقش اساسی دارد.
'''زوج درمانی'''؛ راهنمای عملی برای داشتن زندگی مشترک رضایت‌بخش و حل آسان تعارض‌ها و اختلافات. با توجه به به اهمیت نهاد خانواده، زوج درمانی با هدف حفظ و بهبود روایط زوجین در خانواده‌های دارای مشکل انجام می‌شود. فرآیند زوج درمانی مراحل مختلفی دارد و انتخاب زمان مناسب در اثرگذاری موثر این فرآیند نقش اساسی دارد.


== تعریف زوج درمانی ==
== تعریف زوج درمانی ==
زوج درمانی (couple therapy) راهنمای عملی برای داشتن زندگی مشترک رضایت‌بخش و حل آسان تعارض‌ها و اختلافات به شمار می‌رود.<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3509364/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B2%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF . کتاب «زوج‌درمانی به زبان ساده» در مشهد رونمایی شد]</ref> این حوزه شاخه‌ای از روان‌درمانی است و در شیوۀ درمانی آن، همه اعضای خانواده به مثابه یک کل در نظر گرفته می شود.<ref>[https://wikijoo.ir/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C . ویکی جو]</ref> «زوج درمانی» برای خانواده‌هايی استفاده می‌شود که دچار مشکلات روابط زناشويی هستند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3497284/%D9%87%D9%86-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B4-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86 . «هن لباس لکم...»؛ عامل آرامش و تعهد‌پذیری زوجین]</ref> تعریف «زوج‌درمانی» و کار «زوج درمانگرها» هم آگاهی دادن و یاد دادن مهارت به زوجین برای کنار آمدن با این مشکلات است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3809106/%D9%8A%DA%A9-%D9%83%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%89 . يک كارگاه معنوی برای تحکیم زندگى]</ref>
زوج درمانی (couple therapy) راهنمای عملی برای داشتن زندگی مشترک رضایت‌بخش و حل آسان تعارض‌ها و اختلافات به شمار می‌رود.<ref>[https://khorasan.iqna.ir/fa/news/3509364/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B2%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF . کتاب «زوج‌درمانی به زبان ساده» در مشهد رونمایی شد]</ref> این حوزه شاخه‌ای از روان‌درمانی است و در شیوۀ درمانی آن، همه اعضای خانواده به مثابه یک کل در نظر گرفته می‌شود.<ref>[https://wikijoo.ir/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C . ویکی جو]</ref> «زوج درمانی» برای خانواده‌هايی استفاده می‌شود که دچار مشکلات روابط زناشويی هستند.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3497284/%D9%87%D9%86-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B4-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86 . «هن لباس لکم...»؛ عامل آرامش و تعهد‌پذیری زوجین]</ref> تعریف «زوج‌درمانی» و کار «زوج درمانگرها» هم آگاهی دادن و یاد دادن مهارت به زوجین برای کنار آمدن با این مشکلات است.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3809106/%D9%8A%DA%A9-%D9%83%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%89 . يک كارگاه معنوی برای تحکیم زندگى]</ref>


== تاریخچه زوج درمانی ==
== تاریخچه زوج درمانی ==
خط ۱۵: خط ۱۵:
مداخلات مشاوره‌ای و درمانی درباره زوجین را می‌توان ابتدا به مشاوره قبل از ازدواج طبقه‌بندی کرد. در این مرحله، بحران و حتی مشکل جدی وجود ندارد و بیشتر قرار است به شکل‌گیری یک ازدواج خوب کمک شود. بهترین شرایط برای مداخله درباره زوجین همین مرحله قبل از ازدواج است. مداخله بعد از ازدواج نیز در غنی‌سازی رابطه نقش مثبتی دارد. زمانی که زوجین دچار مشکل می‌شوند و به خدمات تخصصی و زوج‌درمانی برای حل مسائل خود نیاز پیدا می‌کنند، محدودیت‌ها برای مداخله بیشتر می‌شود و شرایط برای دستیابی به نتیجه مطلوب سخت‌تر خواهد بود و به همین میزان، انتظار برای انجام مداخله کامل کاهش می‌یابد.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/4028286/%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF . ضرورت مداخلات درمانی در شرایط بحرانی زندگی/ ازدواج نیاز به مراقبت دارد]</ref>
مداخلات مشاوره‌ای و درمانی درباره زوجین را می‌توان ابتدا به مشاوره قبل از ازدواج طبقه‌بندی کرد. در این مرحله، بحران و حتی مشکل جدی وجود ندارد و بیشتر قرار است به شکل‌گیری یک ازدواج خوب کمک شود. بهترین شرایط برای مداخله درباره زوجین همین مرحله قبل از ازدواج است. مداخله بعد از ازدواج نیز در غنی‌سازی رابطه نقش مثبتی دارد. زمانی که زوجین دچار مشکل می‌شوند و به خدمات تخصصی و زوج‌درمانی برای حل مسائل خود نیاز پیدا می‌کنند، محدودیت‌ها برای مداخله بیشتر می‌شود و شرایط برای دستیابی به نتیجه مطلوب سخت‌تر خواهد بود و به همین میزان، انتظار برای انجام مداخله کامل کاهش می‌یابد.<ref>[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/4028286/%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF . ضرورت مداخلات درمانی در شرایط بحرانی زندگی/ ازدواج نیاز به مراقبت دارد]</ref>


در زوج درمانی نخست در بعد شناختی افراد کار می‌شود و روان درمان گر تلاش می کند تا با توجه دادن فرد به نقش افکار منفی اش، زمینه های اختلافات و دعواهای خانوادگی را به وی معرفی نماید. بدین شکل فرد با شناخت افکار منفی می تواند آنچه را که می بایست کنار بگذارد شناخته تا بدین شکل مشکلات خانوادگی اش رفع گردد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3497284/%D9%87%D9%86-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B4-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86 . «هن لباس لکم...»؛ عامل آرامش و تعهد‌پذیری زوجین]</ref>
در زوج درمانی نخست در بعد شناختی افراد کار می‌شود و روان درمان گر تلاش می‌کند تا با توجه دادن فرد به نقش افکار منفی اش، زمینه های اختلافات و دعواهای خانوادگی را به وی معرفی نماید. بدین شکل فرد با شناخت افکار منفی می‌تواند آنچه را که می‌بایست کنار بگذارد شناخته تا بدین شکل مشکلات خانوادگی اش رفع گردد.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3497284/%D9%87%D9%86-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B4-%D9%88-%D8%AA%D8%B9%D9%87%D8%AF%E2%80%8C%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%B2%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%86 . «هن لباس لکم...»؛ عامل آرامش و تعهد‌پذیری زوجین]</ref>


== عوامل تاثیرگذار در موفقیت زوج درمانی ==
== عوامل تاثیرگذار در موفقیت زوج درمانی ==
خط ۲۵: خط ۲۵:
یکی از آیات کلیدی برای زوج‌درمانی، آیه ۲۱ سوره روم هست که خداوند می‌فرماید: «ما برای شما از جنس خودتان همسرانی خلق کردیم که با آن‌ها آرامش پیدا کنید و بین شما رحمت و مودت برقرار کردیم.» در فرآیند زوج‌درمانی مفاهیم سکون، آرامش، رحمت، مودت را برای زوجین تبیین مى‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3809106/%D9%8A%DA%A9-%D9%83%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%89 . يک كارگاه معنوی برای تحکیم زندگى]</ref>
یکی از آیات کلیدی برای زوج‌درمانی، آیه ۲۱ سوره روم هست که خداوند می‌فرماید: «ما برای شما از جنس خودتان همسرانی خلق کردیم که با آن‌ها آرامش پیدا کنید و بین شما رحمت و مودت برقرار کردیم.» در فرآیند زوج‌درمانی مفاهیم سکون، آرامش، رحمت، مودت را برای زوجین تبیین مى‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3809106/%D9%8A%DA%A9-%D9%83%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%89 . يک كارگاه معنوی برای تحکیم زندگى]</ref>


یک پرسش مهم در مداخله برای حل مشکلات زناشویی این است که در اسلام چه مجوزی برای این امر وجود دارد؟ آیه-ای که حکمیت بین زوجین را توصیه کرده است (نساء، 35)، می‌تواند مداخله دیگران برای حل مشکلات زوج‌ها را تجویز کند. قرآن در این آیه گفتگوی محرمانه برای اصلاح بین مردم را تأیید کرده است. امام علی (ع) با تمسک به این آیه در یک مورد خشونت خانگی نسبت به زن دخالت کرد و خدا را برای اصلاح بین آن دو سپاس گفت (مجلسی، ۱۹۸۳، ج ۴۰۰، ص۱۱۳). قرآن در سفارش به زن و شوهر، صلح را بهتر از هر چیز می داند (نساء، ۱۲۸). بی‌تردید کمک گرفتن از سایرین به ویژه متخصصان برای صلح، نمونه‌ای از همکاری در نیکی و پرهیزکاری است (مائده، ۲). در سخن حضرت على (ع) مداخله در حل اختلافات مردم بالاتر از مهم‌ترین عبادات یعنی نماز و روزه شمرده شده است (شریف الرضی، ۱۴۱۴ق، نامه ۲۷). افزون بر آن، اصلاح بین زن و شوهر بسیار مطلوب و آثار معنوی فراوانی دارد (ابن بابویه، ۱۴۰۶ق، ص۲۸۹). همه این آموزه‌ها لزوم مداخله در حل مشکلات زناشویی را روشن می‌کند. همچنین، همه مداخله‌های زوج‌درمانی اسلامی باید در چارچوب فقهی و اخلاقی اسلام باشد. بنابراین هرگونه توصیه برخلاف شرعی و اخلاقی پذیرفته نیست و خارج از زوج‌درمانی اسلامی قرار می‌گیرد.<ref>. کتاب «زوج درمانی با روی آورد اسلامی»، محمدرضا سالاری فر.</ref>
یک پرسش مهم در مداخله برای حل مشکلات زناشویی این است که در اسلام چه مجوزی برای این امر وجود دارد؟ آیه-ای که حکمیت بین زوجین را توصیه کرده است (نساء، 35)، می‌تواند مداخله دیگران برای حل مشکلات زوج‌ها را تجویز کند. قرآن در این آیه گفتگوی محرمانه برای اصلاح بین مردم را تأیید کرده است. امام علی (ع) با تمسک به این آیه در یک مورد خشونت خانگی نسبت به زن دخالت کرد و خدا را برای اصلاح بین آن دو سپاس گفت (مجلسی، ۱۹۸۳، ج ۴۰۰، ص۱۱۳). قرآن در سفارش به زن و شوهر، صلح را بهتر از هر چیز می‌داند (نساء، ۱۲۸). بی‌تردید کمک گرفتن از سایرین به ویژه متخصصان برای صلح، نمونه‌ای از همکاری در نیکی و پرهیزکاری است (مائده، ۲). در سخن حضرت على (ع) مداخله در حل اختلافات مردم بالاتر از مهم‌ترین عبادات یعنی نماز و روزه شمرده شده است (شریف الرضی، ۱۴۱۴ق، نامه ۲۷). افزون بر آن، اصلاح بین زن و شوهر بسیار مطلوب و آثار معنوی فراوانی دارد (ابن بابویه، ۱۴۰۶ق، ص۲۸۹). همه این آموزه‌ها لزوم مداخله در حل مشکلات زناشویی را روشن می‌کند. همچنین، همه مداخله‌های زوج‌درمانی اسلامی باید در چارچوب فقهی و اخلاقی اسلام باشد. بنابراین هرگونه توصیه برخلاف شرعی و اخلاقی پذیرفته نیست و خارج از زوج‌درمانی اسلامی قرار می‌گیرد.<ref>. کتاب «زوج درمانی با روی آورد اسلامی»، محمدرضا سالاری فر.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۴٬۸۳۱

ویرایش