وقد (ریشه)
ریشه «وقد» (WQD)؛ برافروختن آتش، هیزم. این ریشه 11 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
وقد: افروخته شدن آتش. چنانكه ايقاد بمعنى افروختن آن است. الَّذِي جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ ناراً فَإِذا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ يس: 80. براى شما از درخت سبز آتشى بوجود آورد كه از آن آتش ميفروزيد. رجوع شود به «خضر». فَأَوْقِدْ لِي يا هامانُ عَلَى الطِّينِ قصص: 38. اى هامان براى من بر گل آتش بيافروز و آجر بپز.
اسْتِيقَاد: افروخته شدن و افروختن است مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ ناراً بقره: 17. حكايت آنها حكايت آنكس است كه آتشى روشن كرد.
وَقُود: (بفتح واو) هيزم و نحو آن كه وسيله آتش افروزى است. أُولئِكَ هُمْ وَقُودُ النَّارِ آل عمران: 10. آنها هيزم آتشاند فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ بقره: 24. بترسيد از آتشيكه خوراك و هيزم آن مردم و سنگهااند.
نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ همزه: 6. آتش افروخته خدا (قاموس قرآن، ج7، ص233).
ساخت‌های صرفی در قرآن
اَوقَدَ (فعل باب افعال): 5 بار
اِستَوقَدَ (فعل باب استفعال): 1 بار
وَقود (اسم/صفت فعول): 4 بار
موقَدَۀ (اسم مفعول، باب افعال): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | اَوقَدَ | اَوقَدَ | اَوقَدَ | وقد: افروخته شدن آتش | قاموس قرآن، ج7، ص: 233 | |
| آفروآسیایی | *(y/w)ḳd | قد | to burn | سوختن | ||
| سامی | *y/wḳd | یقد | burn | سوختن | ||
| اکدی | ḳwd | قود | ||||
| عبری | yḳd | یقد | ||||
| آرامی | Pal yḳd | یقد | ||||
| آرامی بایبل | yḳd | یقد | ||||
| سریانی | ʔyḳd | ءیقد | ||||
| آرامی جدید | Urm ḳwd | قود | ||||
| عربی | wḳd | وقد | ||||