وصف (ریشه)

از قرآن پدیا

ریشه «وصف» (WṢF)؛ پاک کردن، روشن کردن، توصیف و واضح کردن. این ریشه 14 بار در قرآن مجید آمده است.

معنای لغوی

وصف‏: ذكر چگونگى شى‏ء (ذكر اوصاف و خصوصيات شى‏ء) راغب ميگويد: وصف ذكر چيزى است با زيور و نعمت آن، صفت حالتى است كه شى‏ء بر آن قرار گرفته از زيور و نعمت ... وصف گاهى حق و گاهى باطل است.

وَ لَكُمُ الْوَيْلُ مِمَّا تَصِفُونَ‏ انبياء: 18. واى بر شما از آنچه تعريف ميكنيد. كفّار ميگفتند: دنيا بى‏هدف آفريده شده و آفرينش آن بازيچه است آيه در ردّ آن سخن ميگويد. وَ تَصِفُ‏ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنى‏ نحل: 62. زبانشان بدروغ تعريف ميكند كه پاداش نيك براى آنهاست.

وَ خَرَقُوا لَهُ بَنِينَ وَ بَناتٍ بِغَيْرِ عِلْمٍ سُبْحانَهُ وَ تَعالى‏ عَمَّا يَصِفُونَ‏ انعام: 100. آنها در وصف خدا ميگفتند: خدا داراى پسران و دختران است و اين توصيف دروغى بود خدا از آنچه توصيف ميكنند منزّه و بالا است.

وَ قالُوا ما فِي بُطُونِ هذِهِ الْأَنْعامِ خالِصَةٌ لِذُكُورِنا وَ مُحَرَّمٌ عَلى‏ أَزْواجِنا وَ إِنْ يَكُنْ مَيْتَةً فَهُمْ فِيهِ شُرَكاءُ سَيَجْزِيهِمْ‏ وَصْفَهُمْ‏ إِنَّهُ حَكِيمٌ عَلِيمٌ‏ انعام: 139. «وَصْفَهُمْ» در تقدير «بوصفهم» يا «جزاء وصفهم» است يعنى در مقابل اين توصيف و تحليل و تحريم كه از خود در آورده‏اند خدا كيفرشان ميدهد (قاموس قرآن، ج7، ص221-222).

ساخت‌های صرفی در قرآن

وَصفَ (فعل مجرد): 13 بار

وَصف (اسم): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن وَصفَ وَصفَ وَصفَ وصف‏: ذكر چگونگى شى‏ء (ذكر اوصاف و خصوصيات شى‏ء) راغب ميگويد: وصف ذكر چيزى است با زيور و نعمت آن، صفت حالتى است كه شى‏ء بر آن قرار گرفته از زيور و نعمت قاموس قرآن، ج‏7، ص: 221
آفروآسیایی *c̣ap- صف be clean پاک بودن
سامی *ṣVpVʔ-/*ṣVpVw- صفء 'be clean' "پاک بودن"
مهری ṣofi صُفِ
جبالی ṣefi صِفِ
حرصوصی ṣafi صَفِ
عربی ṣfw صفو

منابع

وصف (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2