ودع (ریشه)
ریشه «ودع» (WDˁ)؛ رفتن، ترک کردن، رها کردن. این ریشه 4 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
ودع: ترك كردن. «وَدَعَ الشَّىء: تركه» در اقرب الموارد گويد: علماء نحو گفتهاند: عرب ماضى و مصدر و اسم فاعل «يدع» را كشتهاند ولى ماضى آن در بعضى از اشعار عرب آمده است ممكن است مراد نحوىها قلّت استعمال باشد.
وَ لا تُطِعِ الْكافِرِينَ وَ الْمُنافِقِينَ وَ دَعْ أَذاهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ احزاب: 48. بكفّار و منافقان اطاعت نكن و از اذيتيكه ميكنند چشم پوش و ناديده بگير و بر خدا توكّل كن. ما وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَ ما قَلى ضحى: 3. توديع بمعنى پشت سر گذاشتن است يعنى خدا تو را پشت سر نگذاشته (ترك نكرده) و دشمن نداشته است.
وَ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَ مُسْتَوْدَعٌ انعام: 98. وَ يَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها ... هود: 6 (قاموس قرآن، ج7، ص193).
ساختهای صرفی در قرآن
وَدَعَ (فعل مجرد): 1 بار
وَدَّعَ (فعل باب تفعیل): 1 بار
مُستَودَع (اسم مفعول، باب استفعال): 2 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | وَدَعَ | وَدَعَ | وَدَعَ | ودع: ترك كردن | قاموس قرآن، ج7، ص: 193 | |
آفروآسیایی | *ʕadaw- ~ *waʕad- ~ *daʕ- | عدو | go away, out; leave; pass by | دور شدن، بیرون رفتن، ترک کردن؛ عبور کردن | ||
سامی | *ʕVdVw/y- | عدو | 'run' 1, 'cross over, pass by' 2 | «دویدن» 1، «عبور کردن» 2 | ||
عبری | ʕdy 2 | عدی | ||||
سریانی | ʕdy 2 | عدی | ||||
عربی جنوبی | ʕdw/y | عدو/ی | 'move, march, go' SD | "حرکت، راهپیمایی، رفتن" | ||
گعز | ʕdw 2 | عدو | ||||
سقطری | ʕdy 2 | عدی | ||||
عربی | ʕdw | عدو |
نیز رجوع کنید: عدو (دویدن)