هلل (ریشه)
ریشه «هلل» (HLL)؛ هلال، ماه نو. این ریشه در این معنا تنها یک بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
هِلَال: يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ ... بقره: 189. اهلّه جمع هلال است. مراد از سؤال تغيير اشكال ماه و رسيدن بهلال ثانوى است. از مجمع نقل شد: ماه را از آن هلال گويند كه مردم بهنگام ديدن آن صدا را بلند ميكنند.
راغب گفته: ماه را در شب اوّل و دوّم هلال گويند سپس آن قمر است بىآنكه هلال گفته شود در مجمع فرموده: بقولى آنرا در شب اوّل و دوم هلال گويند و بعد هلال گفته نميشود تا در ماه آينده بحال اوّل برگردد. بقولى فقط در سه شب اوّل هلال است بعد از آن قمر، و بقولى تا وقتى هلال است كه بر ظلمت شب غلبه كند و آن در شب هفتم باشد در قاموس نيز اقوال مختلف نقل كرده است ... (قاموس قرآن، ج7، ص162).
ساخت‌های صرفی در قرآن
اَهِلَّة (اسم. جمع هِلال): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | اَهِلَّة | اَهِلَّة | اَهِلَّة | هِلَال: يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِّ | قاموس قرآن، ج7، ص: 162 | |
| آفروآسیایی | *hilal- | هلل | moon | ماه | ||
| سامی | *hilāl- | هلل | 'new moon' | 'ماه نو' | ||
| اگاریتی | hll | هلل | ||||
| گعز | helāl | هِلَل | ||||
| عربی | hilāl- | هِلَل- | ||||