نفوذ دشمن

نفوذ دشمن: رخنه، رسوخ، راه‌یافتن پنهانی دشمن به جامعه اسلامی. نفوذ دشمنان و بیگانگان در یک کشور یا گروهی خاص، به منظور تسخیر اذهان، افکار و قلوب مردمان در راستاي تغييرات اساسي در حوزه عقايد و رفتارها، تغيير نگرش و سبک زندگي اتفاق می‌افتد. در میان اقسام نفوذ در حوزه‌های مختلفی همچون اقتصادی، امنیتی، سیاسی و ...، نفوذ فرهنگی، خطرناک‌ترین نوع محسوب می‌شود؛ چراکه اجرایی‌شدن آن، در حقیقت زمینۀ تحقق نفوذ در دیگر حوزه‌ها را نیز فراهم می‌کند. برخی از ابزارهای نفوذ دشمنان در قرآن، شبهه‌‌‌‌افکنی و شایعه‌پراکنی، تحریف، ايجاد تفرقه و اختلاف و بهره‌گيری از نقاط ضعف معرفی شده‌اند. از جمله راهکارهای مقابله با نفوذ دشمنان می‌توان به مواردی همچون دشمن‌شناسی، جریان‌شناسی، انسجام ملی، اتحاد دولت و مردم، اتحاد و همبستگی مسلمانان جهان، رشد علمی و اعتقادی، بصیرت، خودباوری، پایداری و درونزایی اقتصادی اشاره نمود.

مفهوم نفوذ

نفوذ در لغت به معناي رخنه، راه‌يافتن نهاني، اثر کردن، سرايت، جاري شدن، تحقق يافتن، اعتبار و قدرت آمده است. در عربي نیز واژه نفوذ به معناي رسوخ کردن، اجرا شدن، گذشت و گذر کردن، تمام شدن و به پايان رسيدن است. در اصطلاح علوم نظامي، نفوذ به معناي ورود به مکاني به وسيله چيرگي و پيشروي آشکار و نهان است. نمونه این نوع از مقابله با نفوذ در قرآن را در قضیه ذوالقرنين می توان مشاهده کرد. ذوالقرنین براي دفاع در مقابل حملات ياجوج و ماجوج، يک ديوار دفاعي از آلياژ آهن و مس گداخته در ميان دره‌اي از دو کوه ساخت که قابل نفوذ نبود. اما در اصطلاح سياسي و اجتماعي، نفوذ به معناي راه‌يابی مخفی در گروهي يا مکانی به منظور «هدفي» است. اين هدف شامل تأثير گذاشتن، ضربه زدن، قدرت‌ و اعتباريابي، اطلاعات‌گيري و مانند آن است.

کیفیت نفوذ

دشمن با استفاده از نفوذ می‌تواند به کمک نیروهای به ظاهر خودی مقاصد خود را برآورده سازد. در نفوذ فرهنگی، سیاسی و اجتماعی که بنابر نظر قرآن، خطر و آسیب آن افزونتر است، اندیشه‌ها و عقاید و دل‌های مردم هدف تهاجم قرار می‌گیرد. جریان نفوذ درصدد تغییر یکباره نیست و طی فرآیندی، تغییرات دلخواه خود را اعمال می‌کند بی‌آنکه مردم متوجه تغییر فکری و رفتاری خود شده یا حساسیت‌شان برانگیخته شود. جریان نفوذ فرهنگی همانند تهاجم فرهنگی و ناتوی فرهنگی، خطرناک‌تر از نفوذ نظامی و اقتصادی است. در این نوع از نفوذ، تغییر سبک، شیوه و فلسفه زندگی مد نظر است و دشمن بر آن است تا با تسلط بر دل‌ها و اذهان، افکار و عقاید را تغییر دهد و راه را برای نفوذ خویش باز کند.

ابزار‌های نفوذ دشمن

دشمنان از ابزارهای زیادی برای رخنه کردن در فرهنگ اصیل اسلامی استفاده می‌کنند و در این راستا هر روز با تجهیزات جدیدی وارد این میدان می‌شوند، برای اینکه چه برنامه‌هایی برای اختلال و انحراف داشته باشند صدها اتاق فکر و نقشه دارند لذا هر زمان از طرق مختلف گاهی سیاسی و فرهنگی و گاهی از راه‌های اقتصادی و اجتماعی نفوذ می‌کنند. اولین چیزی که دشمن آن‌را نشانه می‌گیرد، اعتقادات و باورهای جوانان است چون می‌داند وقتی باورها تغییر کند و اعتقادات کم‌رنگ شود، به خوبی می‌تواند بر آن‌ها تسلط پیدا کند و نقشه‌های خود را پیاده کند. سوءاستفاده از ناآگاهی مردم در حوزۀ دین، تشکیک در ایمان، فضاسازی برای ارتکاب گناه، جدایی مردم از محاسن اخلاقی، عدم جدیت در مراعات تقوای شخصی، اجتماعی و سیاسی از جمله راه‌های نفوذ غرب به اسلام است. قرار گرفتن در برابر اقتصاد مقاومتی، دخالت در عرصه علمی و مسائل هسته‌ای کشور نیز از جمله مورادی هستند که نشان می‌دهد دشمن از هر راهی برای ورود استفاده می‌کند. از دیگر راه‌های نفوذ فرهنگی بیگانه، تغییر فرهنگ لباس پوشیدن است، درصد بالایی از مردم به ماهواره و فضای مجازی دسترسی دارند که دستیابی به انواع مد و لباس‌های ناهنجار و پوشش‌های نامناسب را برای همه آسان می‌کند. از دیگر ابزارها و راه‌های نفوذ دشمن می‌توان به مواردی همچون: ماهواره و شبکه‌های اجتماعی، دوقطبی‌سازی، اختلاف و تفرقه، تخریب نیروهای ارزشی و سوءاستفاده از مسائل اقتصادی (مانند بهانه کردن مشکلات معیشتی مردم جهت تبدیل مطالبه‌گری و اعتراض قانونی به اغتشاش و تظاهرات)، اشاره نمود.

اهمیت نفوذ فرهنگی

به رغم اینکه نفوذ در حوزه‌های مختلفی همچون اقتصادی، امنیتی و ... ممکن است اتفاق افتد ولی نفوذ فرهنگی یکی از مهم‌ترین و خطرناک‌ترین آن‌ها است. یکی از تذکرات جدی رهبر انقلاب به مسئولان کشور و مردم، مسئله نفوذ دشمن و هوشیاری و آگاهی در برابر آن بوده است. رهبر انقلاب در این ‌زمینه ضمن بیان خطر نفوذ و احتمال رخنه دشمن در عرصه‌های مختلف کشور، متذکر شده‌اند که این خطر در دوران کنونی یکی از دو خطر اصلی است که در کنار تفرقه و اختلاف میان مردم، زمینه موفقیت طرح‌های دشمن را فراهم می‌آورد. اولویت داشتن نفوذ فرهنگی ازاین‌جهت مطرح می‌شود که در صورت اجرایی شدن آن، درواقع زمینه نفوذ در تمامی جبهه‌های دیگر انقلاب اسلامی نیز فراهم می‌شود. زمانی که دشمن بتواند از راه نفوذ فرهنگی سبک زندگی مردم را تغییر دهد، خودبه‌خود راهش را برای نفوذ در حوزه‌های دیگر نیز فراهم کرده و با مشکل زیادی در این مسیر روبرو نخواهد بود. کشورهای استکباری به‌صورت مرتب و برنامه‌ریزی‌شده سعی در نفوذ در نظام اسلامی دارند. مناسک‌سازی و ایجاد بدعت در مراسم مذهبی یکی از طرح و برنامه‌های دشمن برای نفوذ فرهنگی است.

اهداف نفوذ فرهنگی

دشمن به دنبال نفوذ در اسلام به روش نامحسوس است، بدین معنا که با راه‌های جدید برای نفوذ در کمین است. اندیشه‌های غربی به دنبال راهی است که جامعه اسلامی را از بنیان‌های فرهنگ اسلامی دور کند. غرب می‌خواهد جامعه اسلام را سوار قطاری کند که مقصدش پذیرفتن فرهنگی غرب باشد و این روش تنها از طریق گام‌های آهسته و پیوسته میسر می‌شود تا جامعه این تغییر را به صورت محسوس مشاهده نکند. دشمنان می‌خواهند طرز پوشش، سبک زندگی، تعاملات اجتماعی و اخلاق را بر اساس فرهنگ غرب و معتقدات غربی طراحی کنند تا اینگونه طرفداران خود را در جامعه بیابند. از آنجا كه خانواده به منزله اصلی‌ترين واحد سازنده تمدن و جامعه اسلامی است و نیز از ارکان هویتی هر انسان است، دشمن سعی دارد با استحاله مدل خانواده جامعه ايرانی و تغيير سبک زندگی اسلامی به غربی، خانواده را از مسير كاركردهای خود منحرف سازد. تضعیف خانواده و به تبع آن تضعیف هویت و شخصیت افراد، موجب سست‌ شدن بنیان خانواده و به تبع آن نفوذپذیری فرهنگی می‌شود. بدین ترتیب دشمنان فرهنگ آن جامعه را تسخیر کرده و فرهنگ خود را به آ‌‌ن‌ تحمیل می‌کنند. دشمنان می‌دانند كه اگر خانواده ساخته شود، ارزش‌ها در نسل بعدی پايه‌گذاری شده و اين ارزش‌ها در سطح جامعه گسترش می‌يابند.

مصادیق نفوذ دشمن در کشور

وجود ناهنجاری‌های مختلف در جامعه، تبلیغ گروه‌های معاند و شیطان‌پرست، غفلت از فریضه امر به معروف و نهی از منکر، نصب دیش‌های ماهواره‌ها بر بالای منازل، آمار بالای طلاق در جامعه، ترویج ناهنجاری‌های اخلاقی در جامعه و غیره از مصادیق نفوذ بیگانگان در کشور محسوب می‌شوند.

راهکارهای جلوگیری از نفوذ دشمن

نفوذ در عرصه مراکز تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی از حربه‌های دشمن است و نفوذ یعنی جادادن تفکر انحرافی، غربی و غلط در جایی که باید تفکر انقلابی داشت. دشمن درصدد سقوط انقلاب است و چون با باقی راه‌ها به شکست رسیده است با راه جنگ نرم که ستون فقرات آن نفوذ است به میدان آمده است. لذا لازم است راهکارهای مناسب جهت مقابله با نفوذ دشمنان، بررسی و به کار بسته شوند. برخی از این راهکارها عبارتند از: در حوزۀ نفوذ فرهنگی، سیاسی و اجتماعی: دشمن‌شناسی، جریان‌شناسی، برآورد دقیق اطلاعاتی و عملیاتی و طرح ریزی دقیق، انسجام ملی، وحدت حاکمیتی و اتحاد دولت و مردم، اتحاد و همبستگی مسلمانان جهان، رشد علمی و اعتقادی، تقویت ارزش‌های دینی انقلاب، ایمان و خودباوری، دینداری، بصیرت‌افزایی، پایداری و مقاومت، تفکر بسیج، ترویج و گسترش گروه‌های قرآنی، وحدت و هم‌فکری دانشگاهیان و حوزویان، آگاهی دادن یه مردم در زمینه‌های مختلف دینی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، توسعه و ترویج فعالیت‌های فرهنگی موثر به ویژه در حوزه فضای مجازی، توسعه فرهنگ اصیل اسلامی و تربیت اسلامی. در حوزۀ نفوذ اقتصادی: درونزایی اقتصادی، استحکام ساخت درونی کشور و توان و استعدادهای داخلی (عملیاتی شدن اقتصاد مقاومتی)، نگاه به درون در حوزۀ اقتصاد (عدم وابستگی به نفت و وابستگی به محصولات داخلی)، تولید، پرهیز و جلوگیری از اسراف و اشرافی‌گری.

نفوذ دشمن در قرآن

اصطلاح نفوذ در قرآن

گرچه نفوذ به معناي مصطلح سياسي، اجتماعي و نظامي آن در قرآن نيامده و تنها به معناي لغوي‌اش به کار رفته است، اما در چارچوب تفسير قرآن به قرآن و بهره‌گيري از مفاهيم قرآني دريافت می‌شود که نفوذ در معنای اصطلاحی‌اش با الفاظ و جملات ديگري در قرآن بيان شده است. برای مثال در آيه 96 سوره کهف، مفهوم اصطلاحي نفوذ در حوزه نظامي به دست می‌آید. به اين معني که مردم يا دولت براي جلوگيري از تجاوز ديگران، استحکاماتي را باید بنا کنند که ديگران نتوانند به هيچ شکلي از آن عبور کرده و به مقاصد و اهداف خود دست يابند.

ابزارهای نفوذ دشمن در آموزه‌های قرآن

براساس آموزه‌هاي قرآني، از نظر دشمنان نفوذی، هدف وسيله را توجيه می‌کند، بنابراین ایشان برای رسیدن به مقاصد خود از هر روشی استفاده می‌کنند. برخی از مهم‌ترین ابزارهای دشمنان نفوذي‌ براي رسيدن به اهداف عبارتند از: 1. شبهه‌‌‌‌افکنی و شایعه‌پراکنی: نفوذي‌ها در جامعه با رصد دقيق اخبار و به وسیلۀ متشابهات کلامي، دست به تحريف و شبهه می‌زنند. گاه اين شبهه‌افکني نسبت به نوع عملکرد رهبري است و مثلاً او به قوميت‌گرايي، هواداري از خويشان، غرض‌ورزی در مسائل اقتصادي، قدرت‌طلبي و سلطه‌جويي و مانند آن‌ها متهم می‌شود. همچنین نيروهاي نفوذي براي رسيدن به اهداف خود شايعات زیادی را در قالب طنز و جوک و مانند آن به وسيله افراد ساده لوح یا سست ایمان، منتشر می‌کنند. 2. ايجاد اختلاف: خداوند به پيامبر(ص) می‌فرماید که دشمن با نفوذ در جرگه نظاميان و مجاهدان بر آن است تا اختلاف‌انگيزي کند و زمينه سستي در جبهه حق را براي سلطه دشمنان فراهم آورد. نتيجه این اختلاف ميان اعضای جامعه نیز از دست رفتن حکومت و حاکميت شمرده شده است. 3. بهره‌گيری از نقاط ضعف: نفوذي‌ها در قرآن با اصطلاح سَمّاعون نامیده می‌شوند چراکه شنودکنندگان مطالب به قصد جاسوسي و ضرررساني هستند. چنانکه سامري با بهره‌گيري از اطلاعات قوم بنی اسرائیل به گرايش بسیار آنان به بت پرستي پی برد و با بهره‌گیری از این نقطه ضعف، براي رسيدن به مقام رهبري و تغيير حکومت تلاش کرد. 5. تحريف: در آموزه‌های قرآن بهره‌گیری از تحريف معنوي و جابه‌جا کردن مفاهیم از ابزارهای دشمنان نفوذی برای رسیدن به مقاصدشان معرفی شده است.

انواع نفوذی‌ها در قرآن

از نظر قرآن، نفوذي‌ها يک جريان عليه حق و در خدمت شياطين استکباري هستند. نفوذي‌ها همان راه و روشي را در پيش می‌گيرند که ابليس مستکبر در پيش گرفت و بر آن است تا انسان را از مسير حق و عدالت بيرون برد. نفوذی‌ها در قرآن به چند گروه تقسيم می‌شوند:

1. نفوذی‌های نظامی: اين گروه با نفوذ در جامعه اسلامي درصدد خرابکاري نظامي و جاسوسي نظامي و مانند آن هستند. منظور از سَمّاعون (شنودکنندگان) که در قرآن به کار رفته، کساني هستند که در ميان افراد جامعه به عنوان يک شهروند زندگي می‌کنند و در همه نقاط مهم اجتماعي همچون مراکز نظامي، اقتصادي و مديريتي، حضور می‌يابند و مشغول به کسب اطلاعات و فتنه‌انگيزي می‌شوند و نقاط ضعف و قوت جامعه را در اختيار دشمنان قرار می‌دهند.

2. نفوذی‌های فرهنگی: يکي از کارهاي نفوذي‌ها، کسب همه گونه اطلاعات به شکل بسيار دقيق و کامل است تا بتوانند با تحليل آن، عناوين و يا مطالبي را بيابند که براي شبهه‌افکني و ايجاد تشويش در جامعه مفيد باشد.

3. نفوذی‌های سياسی: در نفوذ سياسي هدف ضربه زدن به موقعيت رهبر جامعه است. از اين رو، اتهام‌ و دروغ بستن به رهبري و مسئولان در حوزه‌هاي مختلف چون اقتصادي، سوء مديريت، عدم کارآمدي و مانند آن مدنظر قرار می‌گيرد.

4. نفوذی‌های اعتقادی: گروه‌هاي نفوذ اعتقادي با هدف تغيير اعتقاد و فلسفه زندگي يک فرد يا گروه و يا ملت عمل می‌کنند.

اهداف نفوذ دشمنان در قرآن

از میان اهداف دشمنان از نفوذ که در راستاي تغييرات اساسي در حوزه عقايد و رفتارها است، قرآن دو هدف اساسی این نفوذ‌ها را چنین بيان کرده است:

1. تغيير حاکميت و حکومت: این تغییر گاه با ترور فيزيکي رهبر، مانند تلاش برای ترور حضرت موسي(ع) و پيامبر اکرم(ص) و گاه با تغيير اصول فکري و رفتاري رهبر به وسیلۀ حربه‌هایی چون تزوير و تهديد انجام می‌یابد.

2. تغيير فلسفه و سبک زندگی: هدف اساسی دیگر نفوذي‌ها، تغيير نگرش و شیوۀ زندگي اسلامي و قرآني است. آنان با تحميل گفتمان خود بر افراد و گروه‌‌‌‌ها بر آنند تا گفتمان اسلامي را حذف کنند.

توصیه‌های قرآن برای جلوگیری از نفوذ دشمن

مقابله با نفوذ دشمن در قرآن‌ کریم به‌خوبی مورد توجه قرار گرفته و از سه حوزه به آن پرداخته شده است. این سه مؤلفه شامل صبر و استقامت، هوشمندی و صلابت و پرهیز از غفلت عنوان شده است و مسلمانان باید همواره برای داشتن اقتدار و عزت در برابر دشمنان، این موارد را به خوبی مورد توجه قرار داده و بر رعایت آن اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.

خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: اجازه ندهید عوامل نفوذی و جاسوس‌های بیگانه در تشکیلات شما راه یابند، همه اطلاعات را به همه کس نگویید و رازدار باشید.

خداوند در ادامه خواست و مقصود اصلی دشمنان را آشکار می‌سازد و می‌فرماید آنان دوست دارند شما سختی بکشید و به دردِ سر بیفتید دوست دارند شما غافل شوید، دوست دارند شما سازش کنید. دوست دارند شما کافر شوید. - بیگانگان کوتاهی نمی‌کنند از «خَبَال»، یعنی ضربه عقلی و فکری زدن؛ یعنی از اینکه عقل و فکرتان را متلاشی کنند کوتاهی نمی‌کنند.

منابع

ایکنا

دانشنامۀ پژوهه1

دانشنامۀ پژوهه2