نفح (ریشه)
ریشه «نفح» (NFḤ)؛ دمیدن، وزیدن، باد کردن. این ریشه تنها یک بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.
معنای لغوی
نفح: وَ لَئِنْ مَسَّتْهُمْ نَفْحَةٌ مِنْ عَذابِ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ يا وَيْلَنا إِنَّا كُنَّا ظالِمِينَ انبياء: 46.
نفح بمعنى وزيدن است «نَفَحَ الرّيح نَفْحاً: هبّت» نفحه بمعنى يك وزيدن است راغب گويد «له نَفْحَةٌ طيّبة» آنرا وزيدنى است از خير و در شرّ بطور استعاره است يعنى اگر كمى از عذاب پروردگارت بآنها برسد گويند: واى بر ما كه ستمگران بوديم، اين لفظ فقط يكبار در قرآن مجيد آمده است (قاموس قرآن، ج7، ص89).
ساخت‌های صرفی در قرآن
نَفحَة (اسم): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | نَفحَة | نَفحَة | نَفحَة | وزیدن باد | قاموس قرآن، ج7، ص: 89 | |
| آفروآسیایی | *nVpVḫ/ḥ- | نفخ | breathe, smell | نفس کشیدن، بو کردن | ||
| سامی | *nVpVḫ/ḥ- | نفخ | to blow, breath, inflate | دمیدن، نفس کشیدن، باد کردن | ||
| اکدی | napāh_u | نَفَخُ | 'to blow (something), to hiss, etc.' OB on | دمیدن (چیزی)، خش خش کردن، و غیره. | [CAD n1 263], [AHw 732] | |
| عبری | npḥ | نفح | 'to blow' | "دمیدن" | [KB 708] | |
| آرامی یهودی | nǝpaḥ | نفَح | 'to blow' | "دمیدن" | [Ja 922] | |
| سریانی | nǝpaḥ | نفَح | 'flavit, inflavit, suflavit' | دمیدن | [Brock 435] | |
| مندایی | NPA, NPH | نفا
نفه |
'to breathe out, fan with breath, blow up, inflate' | "نفس دادن، باد دادن با نفس، منفجر کردن، باد کردن" | [DM 303]. | |
| گعز | nafh_a, nafḥa (-a-) | نَفخَ\ نَفحَ (-َ-) | 'to blow, breathe on, inflate, sound (an instrument), blow (a horn, trumpet)' | "دمیدن، نفس کشیدن، باد کردن، صدا دادن (یک ساز)، دمیدن (بوق، شیپور)" | [LGz 388] | |
| مهری | nefh_ | نِفخ | 'to blow, inflate' | "دمیدن، باد کردن" | [JM 285] | |
| جبالی | nifh_ | نِفخ | 'to blow, inflate, to blow up a cow's vagina to make its milk come' | "دمیدن، باد کردن، باد کردن واژن گاو تا شیرش بیاید" | [JJ 183] | |
| حرصوصی | nefōh_ | نِفُخ | 'to blow' | "دمیدن" | [JH 94] | |
| سقطری | náfaḥ | نَفَح | 'souffler' | فوت کردن، دمیدن' | [LS 270] | |
| عربی | nfh_ | نفخ | 'souffler avec la bouche, respirer' | با دهان دمیدن، نفس کشیدن | [BK 2 1306] | |
نیز رجوع کنید: نفخ (ریشه)