نحل (ریشه)
ریشه «نحل» (NḤL)؛ زنبور، زنبور عسل. این واژه در این معنا تنها یک بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
نحل: زنبور عسل. وَ أَوْحى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ. ثُمَّ كُلِي مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فِيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ نحل: 68 و 69. پروردگارت بزنبور عسل وحى كرد كه در كوهها و درختان و كندوها كه مردم ميسازند لانه كن، و از همه ميوهها بخور و بآسانى براههاى خدايت وارد شو، از شكم آن شربتى برنگهاى مختلف خارج ميشود كه در آن مردمان را شفاست و در عمل زنبور عسل عبرتى است بر اهل تفكّر كه در اسرار عالم تفكر كنند (قاموس قرآن، ج7، ص34).
ساخت‌های صرفی در قرآن
نَحل (اسم): 1 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | نَحل | نَحل | نَحل | نحل: زنبور عسل | قاموس قرآن، ج7، ص: 34 | |
| آفروآسیایی | ||||||
| سامی | *nVḥl- | نحل | swarm of bees | ازدحام زنبورها | ||
| عبری | pB. nāḥīl | نَحِل | 'bee-hive, also the bees of a hive, swarm' | "کندوی زنبور، همچنین زنبورهای کندو، ازدحام کردن" | [Ja. 894] | |
| آرامی یهودی | nǝḥīl | نحِل | 'swarm' 'Schwarm von Bienen od. Würmen' | ازدحام (زنبورها یا کرمها) | [Ja. 894] | |
| عربی جنوبی | Qat. mnḥl | منحل | 'bee shed, apiary' | "زنبور عسل، زنبورستان" | [Ricks 104]. A hapax, extensively discussed by J.Piernne in [CIAA 242-3]. According to Pirenne, the combination s2ʕb mnḥlm means | |
| عربی | naḥl-, unit. naḥl-at- | نَحل-\ نَحل-َت- | 'les abeilles, l'abeille' | زنبورها، زنبور عسل | [BK 2 1216], [Fr. IV 252] | |