ملأ (ثروتمند)
ریشه «ملأ» (MLˀ)؛ ثروتمندان، جماعت ثروتمند قوم، اشراف و بزرگان. این ریشه در این معنا 30 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
مَلَأ: جماعت و جماعت اشراف. در صحاح گفته: «الملأ الجماعة» در قاموس و اقرب از جمله معانى آن اشراف ناس و مطلق جماعت است بمعنى خلق و مشورت نيز آمده است. طبرسى فرموده: ملأ بمعنى جماعت اشراف است كه هيبت آنها سينهها را پر كند.
راغب آنرا جماعتيكه بر يك رأىاند معنى كرده وجه تسميه را مانند طبرسى گفته است. ناگفته نماند: در قرآن مجيد هم در جماعت اشراف بكار رفته مثل قالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِ فِرْعَوْنَ إِنَّ هذا لَساحِرٌ عَلِيمٌ اعراف: 109. و هم در مطلق جماعت و قوم، مثل وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى بِآياتِنا إِلى فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ زخرف: 46 كه مراد مطلق قوم فرعون است ولى بيشتر در اشراف قوم بكار رفته است در ملحقات صحيفه سجاديّه هست. «سُبْحَانَكَ حَاضِرُ كُلِ مَلَإٍ».
شايد بمطلق جماعت از آن ملاء گفته شده كه محلّى از زمين و يا چشم بيننده را پر ميكنند (قاموس قرآن، ج6، ص271).
ساخت‌های صرفی در قرآن
مَلَأ (اسم): 30 بار
ریشه‌شناسی
| زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
| قرآن | مَلَأ | مَلَأ | مَلَأ | مَلَأ: جماعت و جماعت اشراف | قاموس قرآن، ج6، ص: 271 | |
| آفروآسیایی | *mVʔVl- | مءل | gather, be full | جمع شدن، پر بودن | ||
| آفروآسیایی | *mal- | مل | herd | گله | ||
| سامی | *mVlVʔ- | ملء | 'be full' | 'پر بودن' | ||
| سامی | *mawl- ~ *mVly-at- | مول | 'herd, rich in cattle; booty; bride-prize' | گله، غنی از گاو; غنیمت؛ جایزه عروس | ||
| عبری | mlʔ | ملء | ||||
| عربی جنوبی | Sab mly | ملی | 'get, win, obtain as booty', mlt 'loot, booty, prize of war' | 'به دست آوردن، برنده شدن، به دست آوردن به عنوان غنیمت'، غارت، غنیمت، جایزه جنگی | SD 86 | |
| مهری | mōl | مُل | 'livestock, capital' JMhr 275 (<Arb.?); mǝlēt 'she-camel' | 'چارپایه، سرمایه'، "شتر" | ibid. 266 | |
| جبالی | mol | مُل | 'livestock, capital' | «چارپایان، سرمایه» | JJ 176 (<Arb.?) | |
| حرصوصی | melēt | مِلِت | 'bride-price' | "قیمت عروس" (مهریه) | JHrs 88 | |
| سقطری | māl | مَل | 'richesse' | ثروت | LS 239 (<Arb.?) | |
| عربی | mwl | مول | 'ê. riche, surtout en troupeax', māl- 'troupeau de chameaux; riche (homme)' | ثروتمند، مخصوصاً از نظر نیرو، 'گله شتر; ثروتمند (مرد)' | BK 2 1168 | |
احتمال : رابطه ملأ (ثروتمند) با مل (سخن گفتن)؟
نیز رجوع کنید: ملأ (پر کردن)