قفو (ریشه)
ریشه «قفو» (QFW)؛ پشت، پشت سر، در پی آمدن. این ریشه 2 بار در قرآن کریم بهکار رفته است.
معنای لغوی
قفو: (بر وزن فلس) در پى آمدن. گويند: «قفا اثره قفوا: تبعه» تقفية تابع كردن و كسى را در پشت سر ديگرى قرار دادن است. اصل قفو از قفا (پشت گردن) است.
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ بقره: 87. بموسى كتاب داديم و از پى او پيامبرانى فرستاديم.
«عَلى آثارِهِمْ» در وَ قَفَّيْنا عَلى آثارِهِمْ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مائده: 46. طريقهها و شريعتهاست.
وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا اسراء: 36. يعنى تبعيّت و پيروى مكن از آنچه نميدانى (قاموس قرآن، ج6، ص23).
ساختهای صرفی در قرآن
قَفَوَ (فعل مجرد): 1 بار
قَفَّیَ (فعل باب تفعیل): 1 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | قَفَوَ | قَفَوَ | قَفَوَ | قفو: در پى آمدن | قاموس قرآن، ج6، ص: 23 | |
آفروآسیایی | *ḳapay- | قفی | occiput, back of the head | پس سری، پشت سر | ||
سامی | *ḳapy- | قفی | occiput, back of the head | پس سری، پشت سر | ||
سریانی | ḳāp(ǝ)yā, ḳǝpāyā, ḳapāyā | قَف()یَ\ قفَیَ\ قَفَیَ | 'postica pars cervicis' | پشت گردن | [Brock 683] | |
گعز | ḳāf | قَف | 'shoulder blade' | 'کتف' | [LGz 423]. | |
مهری | ḳǝfē | قفِ | 'back' | 'پشت' | [JM 226] | |
جبالی | ḳéfɛ́ do. | قِفِ | [JJ 142] | |||
حرصوصی | ḳefē do. | قِفِ | [JH 74] | |||
عربی | ḳafan | قَفَن | 'derrière du cou, nuque; derrière de la tête, occiput' | پشت گردن؛ پشت سر، پس سری | [BK 2 792] |