عضض (ریشه)

از قرآن پدیا

ریشه «عضض» (ˁḌḌ)؛ گاز گرفتن، دندان گرفتن. این ریشه 2 بار در قرآن کریم به‌کار رفته است.

معنای لغوی

عضّ: بدندان گرفتن. «عَضَّهُ‏ عَضّاً أَمْسَكَهُ بِأَسْنَانِهِ». وَ إِذا خَلَوْا عَضُّوا عَلَيْكُمُ الْأَنامِلَ مِنَ الْغَيْظِ قُلْ مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ‏ آل عمران: 119. چون بخلوت شوند از خشم بر شما سر- انگشتان بگزند. دندان گرفتن انگشت گاهى از خشم است چنانكه در آيه و گاهى از حسرت و تأسف است چنانكه در: وَ يَوْمَ‏ يَعَضُ‏ الظَّالِمُ عَلى‏ يَدَيْهِ يَقُولُ يا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا فرقان: 27. روزى ظالم از تأسف هر دو دست را بدندان گيرد و گويد: ايكاش راه رسول را ميرفتم (قاموس قرآن، ج5، ص13).

ساخت‌های صرفی در قرآن

عَضَّ (فعل مجرد): 2 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن عَضَّ عَضَّ عَضَّ عضّ: به دندان گرفتن قاموس قرآن، ج‏5، ص: 13
آفروآسیایی *ʕaĉ̣- (?) عض bite; jaw گاز گرفتن فک
سامی *ʕVṣ̂- عض 'bite' "گاز گرفتن"
عربی ʕḍḍ عضض

منابع

عضض (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2