سلامت
سلامت؛ پاکی جسم و روان که بر اثر عدم نقص در جسم و طراوت روح ایجاد می شود. دست یابی به سلامت در گرو ملاحظات جسمی و روحی است. در قرآن به این ملاحظات و شرایط اشاره شده است. برخی از ملاحظات و شرایط جسمی عبارتند از: تغذیه پاک و حلال، رعایت بهداشت و طهارت بدن. برخی از شرایط دستیابی به سلامت روان عبارتند از: خواب سالم و با کیفیت، یاد و ذکر خدا، شفا گرفتن با تدبر در آیات قرآنی.
آشنایی با مفهوم سلامت
سلامت به معنای پاک بودن جسم و روان از هر گونه عیب، نقص و بیماری[۱] است که انسان می تواند در سایه آن زندگی سرشار از آرامش و آسایش داشته باشد.[۲] سبک زندگی سالم بدست نمی¬آید، مگر در پرتو شیوه های بهزیستی که شامل فعالیت های سلامت جسم و مددکاری سلامت است. آگاهی بخشی به مردم مبحثی مهم برای ارتقاء سلامت به شمار می آید. درواقع، نیاز است که بخش عمده ای از روش ها و شیوه های سلامت در حوزه های مختلف پیشگیری، درمان و توان بخشی[۳] به افراد آموزش داده شود؛ چرا که سلامت فقط شامل سلامت جسمی و روحی نمی شود؛ بلکه گستره آن حوزه های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را نیز دربردارد.[۴][۵]
گستره حوزه سلامت در قرآن
سلامت در قرآن به نیرویی معنوی و طبیعی گفته می شود که تمام ابعاد جسمی، روحی،[۶] اجتماعی، سیاسی و اقتصادی انسان را دربرمی گیرد. منبع این نیرو از ذات پاک خداوند متعال سرچشمه می¬گیرد زیرا یکی از نام¬های خداوند متعال «سلام»[۷] است که به معنای منزه از هر عیب و نقصی می-باشد.[۸] از این رو، هرکس به خداوند متعال نزدیک شود و با او ارتباط دوستانه داشته باشد، از نیروی سلامت برخوردار خواهد شد. برخورداری از این نیرو از خدا به انسان و دیگر موجودات انتقال می¬یابد که رمز انتقال آن تلاش خود انسان و عنایت خداوندی است. از این رو، میزان و نوع سلامتی بسته به ارتباط با خدا و تلاش انسان در پاکسازی جسم و روان بستگی دارد و راه¬ها و شیوه¬های دست یابی آن نیز با توجه به انسان¬ها و استعدادهای آنها متغیر است. واژه سلام در قرآن استعمال های متعددی دارد. بخشی از سلامی که قرآن بدان اشاره می کند به افرادی باز می گردد که به جسم و روح خود احترام می گذارند و آنها را از هر گونه خطا، شبهات و ناپاکی جسمی و روحی[۹] دور می¬دارند. البته، ممکن است که این سلام ها در دنیا[۱۰] و یا در آخرت[۱۱] نصیب انسان شود. نوعی دیگر از سلام، به سلام مستقیم خداوند متعال بر فرستادگان خاص[۱۲] همانند پیامبران(ع)[۱۳] همانند حضرت ابراهیم(ع)[۱۴]، حضرت نوح(ع)[۱۵]، حضرت موسی(ع) و وزیرش هارون[۱۶]، بر خاندان حضرت محمد(ص) یا الیاس[۱۷] یا افراد درستکار[۱۸] مرتبط است. استعمال سلام در قرآن، در حوزه های متعدد دیگری نیز به حوزه سلامت اشاره دارد. برای مثال قرآن بهشت را به عنوان مکانی پاک[۱۹] و دارالسلام[۲۰] که به معنای خانه سلامت است معرفی می کند. افراد در این مکان با سلام و تحیت با یکدیگر گفتگو می¬کنند و از سخنان بیهوده[۲۱] و ناپاک[۲۲] گریزان[۲۳] هستند و یا در بدو ورود انسان در یک مکان چه در دنیا[۲۴] و چه در آخرت[۲۵] از سلام برای خوشامدگویی و فرستادن تحیت استفاده می شود. البته، بیان این سلام، صرف گفتار لفظی نیست؛ بلکه از یک سو، تحیت و هدایت[۲۶]و از سوی دیگر، ماندگاری[۲۷]، هدایتگری[۲۸]، بخشندگی[۲۹]، امنیت و آسیب ناپذیری،[۳۰] آمرزش[۳۱] و تواضع[۳۲] را برای انسان به ارمغان می آورد. سلامتی که قرآن به انسان پیشنهاد می¬کند، سلامتی است که تعالی او را در جامعه تضمین می-کند.[۳۳][۳۴] برای به دست آوردن چنین تعالی، قرآن به انسان گوشزده کرده است که براساس ساختار[۳۵] بدنی و روحی خود حرکت کند. به بیان دیگر، شناسايی دقیق آنچه شخصيت و بدن هر انسانی که اقتضای آن را دارد، می تواند در انتخاب الگوی صحیح زندگی یاری رساند.[۳۶]در واقع، این الگوی صحیح زندگی براساس سبک قرآنی است که سلامت دنیا و آخرت انسان را با هم مدیریت می‌کند.[۳۷]
گونه های سلامت در گستره دنیا
گستره سلامت در دنیا در ابعاد جسمی، روحی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیز قابل بررسی است که در ذیل به دو نوع از سلامت جسمی و روحی و چگونگی دستیابی به آن اشاره می شود.
شرایط سلامت جسم در قرآن
سلامت جسمانی یکی از ابعاد سلامت در دنیا محسوب می¬شود که با هماهنگی و یکپارچگی ارکان و اعضای بدن بدست می-یابد.[۳۸] هماهنگی این اعضا در صورتی ایجاد می شود که تمام شرایط حوزه سلامت را رعایت کرده باشند.
یکی از این شرایط، داشتن تغذیه خوب[۳۹] است[۴۰]. در قرآن نام بسياری از غذاها از جمله عسل[۴۱]، انجير، زیتون[۴۲] و گوشت بعضی از حیوانات به عنوان غذاهای مفید و نام بعضی از خوراکی ها و نوشیدنی ها همانند شراب، خون، مردار و گوشت خوک[۴۳] به عنوان غذاهای زیان آور یاد شده است.[۴۴] دانستن و آگاهی یافتن از غذاهای مفید، حلال و یا بالعکس زیان آور و حرام تضمين‌كننده جسم انسانها است.[۴۵] درواقع، خداوند از انسان می‌خواهد که به غذای خود بنگرد و با سنجش و ارزیابی نفع و زیان آن، به استفاده آن اقدام نماید.[۴۶] حفظ بهداشت فردی و اجتماعی نیز از دیگر شرایط دستیابی به جسم سالم است. نقش لباس پاکیزه[۴۷] و آب پاک[۴۸] در دستورات قرآن برای رعایت بهداشت جسم محرز است.[۴۹] وضو گرفتن[۵۰] و انجام غسل نیز از جمله موراد رعایت بهداشت است که هر فرد مسلمان پیش از هر نماز واجب و مستحبی در شبانه روز و یا غسل‌های واجب و مستحب، بر پاکیزگی و نظافت صحه می گذارد؛ زیرا هنگام غسل و وضو واجب است که آب به سطح پوست برسد که این دقت، تمیزی بدن را به حد کافی در پی دارد.[۵۱]
شرایط سلامت روان در قرآن
نوعی دیگر از سلامت، سلامت روان است که به معنای یکپارچگی و هماهنگی میان افکار، هیجانات و رفتار انسان است.[۵۲] این هماهنگی در جهت سازگاری فرد با خود و جامعه و شکوفایی استعدادهای بالقوه انسان ضروری است.[۵۳] زمانی انسان می تواند این هماهنگی میان جوارح خود پدید آورد[۵۴] که به ارزش وجودی خود پی ببرد.[۵۵] در قرآن کریم از سلامت روان با نام قلب سلیم[۵۶] یاد شده است. [۵۷] یکی از شرایط دستیابی به قلب سلیم، شرایط ایجابی است که همان یاد خدا و ذکر[۵۸] اوست. در واقع، تأثيرات متنوع جسمی و روحی یاد خدا از طریق نماز و دیگر عبادات بر كسی پوشيده نيست و هدايت و شفای قرآن[۵۹] نیز مکمل آن محسوب می شود؛ اما این شیوه فقط توسط افراد صالح و نیکوکار پیگیری می شود.[۶۰][۶۱] بر این اساس، انسان از طریق یاد خدا و تدبر در قرآن می تواند، بیماری های درون خود را درمان کند و روح و روان خود را تسکین دهد و از ترس و اندوه و تمام بیماری های روانی خلاصی یابد.[۶۲] شرط دیگر برای دست یابی به قلب سلیم، شرایط سلبی است که همان دوری کردن از محرمات و گناهان است. به بیان دیگر، انسان ضرورت دارد تا از برخی رفتارها همانند غیبت کردن[۶۳]، دروغ‌گویی[۶۴] و حسدورزی[۶۵] دوری کند.[۶۶] شرط دیگر، داشتن خواب مفید و به خصوص در شب[۶۷] است که سبب سلامت روان می¬شود و حتی پيشگيری كننده و درمان‌گر بسياری از بيماری های جسمی و روانی می¬شود. [۶۸]
منابع
ارجاعات
- ↑ . ویکی سبک زندگی؛دانشنامه حوزه؛ ویکی سبک زندگی
- ↑ . قرآن سلامت جسمی و معنوی را لازم و ملزوم می‌داند
- ↑ . سلامت از دیدگاه قرآن حفظ امانت الهی است/ خیانت در امانت با بی توجهی؛ سلامت از نگاه قرآن/ مقوله سلامت یکی از الزامات زندگی انسان است.
- ↑ . قرآن فراتر از فیزیولوژی را در سلامت می‌بیند؛ سلامت از منظر اسلام و قرآن ۱۴ بعد دارد.
- ↑ . استخراج بیش از ۱۲۰۰ آیه سلامت محور از قرآن
- ↑ . سلامت از منظر اسلام و قرآن ۱۴ بعد دارد
- ↑ . «هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ؛ اوست خدایى که جز او معبودى نیست همان فرمانرواى پاک سلامت[بخش و] مؤمن [به حقیقت حقه خود که] نگهبان عزیز جبار [و] متکبر [است] پاک است خدا از آنچه [با او] شریک میگردانند» (حشر/23)
- ↑ . سلامت جسم و روان در قرآن از نگاه رسانه آمریکایی
- ↑ . وَ إِذا جاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآياتِنا فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءاً بِجَهالَةٍ ثُمَّ تابَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ؛ «و چون كسانى كه به آيات ما ايمان دارند نزد تو آيند، بگو: سلام بر شما، پروردگارتان اين رحمت را بر خود مقرّر كرده است كه هركس از شما به نادانى كار بدى كند، سپس بعد از آن توبه كند و به صلاح آيد، [او را مىبخشد، زيرا] او بسيار آمرزنده و مهربان است»(أنعام/54)
- ↑ . وَ بَيْنَهُما حِجابٌ وَ عَلَى الْأَعْرافِ رِجالٌ يَعْرِفُونَ كُلًّا بِسِيماهُمْ وَ نادَوْا أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ لَمْ يَدْخُلُوها وَ هُمْ يَطْمَعُونَ؛ «و ميان بهشت و دوزخ حايلى است، و بر بلندىهاى آن مردانى هستند كه هر كدام [از بهشتيان و دوزخيان] را از سيمايشان مىشناسند؛ و بهشتيان را ندا مىكنند كه سلام بر شما باد. اين در حالى است كه آنان هنوز به بهشت در نيامدهاند، ولى اميد آن را دارند» (أعراف/46).
- ↑ . وَ أُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ؛ «و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند، به باغهايى درآورده مىشوند كه از زير [درختان] آنها نهرها روان است؛ در آنجا به اذن پروردگارشان جاودانهاند، و درودشان در آنجا «سلام» است».(ابراهیم/23)
- ↑ . سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ؛ «با سلامى [شايسته] كه گفتارى از پروردگارى مهربان است»(یس/58)
- ↑ . وَ سَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ؛ «و سلام بر پيامبران مرسل» (ص/181)
- ↑ . سَلامٌ عَلى إِبْراهِيمَ؛ «سلام بر ابراهيم» (صافات/109)
- ↑ . سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِي الْعالَمِينَ؛ «سلام بر نوح در ميان همه جهانيان» (صافات/79)؛ قِيلَ يا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلامٍ مِنَّا وَ بَرَكاتٍ عَلَيْكَ وَ عَلى أُمَمٍ مِمَّنْ مَعَكَ وَ أُمَمٌ سَنُمَتِّعُهُمْ ثُمَّ يَمَسُّهُمْ مِنَّا عَذابٌ أَلِيمٌ؛ «گفته شد: اى نوح، با سلامى از ما و بركاتى بر تو و بر امّتهايى برخاسته از آنان كه با تواند فرود آى. و امّتهاى ديگرى نيز خواهند بود كه به زودى آنان را [در دنيا] بهرهمند خواهيم ساخت، سپس از جانب ما عذابى دردناك به آنان خواهد»(هود/48).
- ↑ . سَلامٌ عَلى مُوسى وَ هارُونَ؛ «سلام بر موسى و هارون»(صافات/120).
- ↑ . سَلامٌ عَلى إِلْياسِينَ؛ درود بر پيروان الياس؛ سلام بر آل ياسين»(صافات/130)
- ↑ . فَسَلامٌ لَكَ مِنْ أَصْحابِ الْيَمِينِ؛ »پس سلام بر تو از ياران دست راست» (واقعه/91)؛ إِلَّا قِيلًا سَلاماً سَلاماً؛ «مگر گفتن سلامى سلامى» (واقعه/26)
- ↑ . أُوْلئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِما صَبَرُوا وَ يُلَقَّوْنَ فِيها تَحِيَّةً وَ سَلاماً؛ «اينانند كه به پاس آنكه صبر كردند، غرفه [بهشتى] به آنان پاداش داده مىشود، و در آنجا با تحيّت و سلامى [گرم] روبهرو مىگردند». (فرقان/75) وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً حَتَّى إِذا جاؤُها وَ فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِينَ؛ «و رانده شوند آنان كه ترسيدند از پروردگارشان بسوى بهشت فوج فوج تا چون آيند آنرا و باز شود درهاى آن و گويند ايشان را خازنانش سلام بر شما پاك شديد پس داخل شويد در آن جاودانيان» (زمر/73) الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلامٌ عَلَيْكُمْ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ؛ «همانان كه فرشتگان، جانشان را درحالىكه خوب و شايستهاند مىگيرند و [به آنان] مىگويند: سلام بر شما. به پاداش آنچه انجام مىداديد به بهشت درآييد» (نحل/32).
- ↑ . لَهُمْ دارُ السَّلامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ هُوَ وَلِيُّهُمْ بِما كانُوا يَعْمَلُونَ؛ «براى آنان نزد پروردگارشان سراى سلامت (بهشت) است، و به پاداش كارهايى كه مىكردند، او ياورشان خواهد بود» (أنعام/127) وَ اللَّهُ يَدْعُوا إِلى دارِالسَّلامِ وَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ؛ «و خداوند به سراى سلامت (بهشت) فرا مىخواند، و هركه را بخواهد به راهى راست هدايت مىكند» (یونس/25).
- ↑ . دَعْواهُمْ فِيها سُبْحانَكَ اللَّهُمَّ وَ تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ وَ آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ؛ «نيايش آنان در آنجا سبحانك اللّهمّ و درودشان در آنجا «سلام» و پايان دعايشان «الحمد للّه ربّ العالمين» است» (یونس/10).
- ↑ . لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً إِلَّا سَلاماً وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِيها بُكْرَةً وَ عَشِيًّا؛ «در آنجا سخن بيهودهاى نمىشنوند؛ ولى سلام مىشنوند، و رزقشان صبح و شام در آنجا برايشان [آماده] است».(مریم/62)
- ↑ . وَ إِذا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَ قالُوا لَنا أَعْمالُنا وَ لَكُمْ أَعْمالُكُمْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ لا نَبْتَغِي الْجاهِلِينَ؛ «و هنگامى كه سخن بيهوده بشنوند از آن روى برمىگردانند و مىگويند: اعمال ما براى خود ما و اعمال شما براى خود شماست. سلام بر شما، ما خواهان [همنشينى با] نادانان نيستيم» (قصص/55)
- ↑ . وَ لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُنا إِبْراهِيمَ بِالْبُشْرى قالُوا سَلاماً قالَ سَلامٌ فَما لَبِثَ أَنْ جاءَ بِعِجْلٍ حَنِيذٍ؛ «و به راستى، فرستادگان ما با مژده [به ولادت اسحاق و يعقوب] نزد ابراهيم آمدند، و گفتند: سلام بر تو باد. گفت: سلام بر شما. پس بىدرنگ گوسالهاى بريان آورد»(هود/69). إِذْ دَخَلُوا عَلَيْهِ فَقالُوا سَلاماً قالَ إِنَّا مِنْكُمْ وَجِلُونَ؛ «آنگاه كه بر او وارد شدند و سلام كردند. [ابراهيم] گفت: ما از شما بيمناكيم». (حجر/52)
- ↑ . سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ؛ « [و مىگويند:] سلام بر شما به پاداش اينكه صبر كرديد. پس چه خوب است عاقبت [نيكوى] اين سراى»! (رعد/24).
- ↑ . فَأْتِياهُ فَقُولا إِنَّا رَسُولا رَبِّكَ فَأَرْسِلْ مَعَنا بَنِي إِسْرائِيلَ وَ لا تُعَذِّبْهُمْ قَدْ جِئْناكَ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكَ وَ السَّلامُ عَلى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدى؛ «پس بر او درآييد و بگوييد: ما فرستادگان پروردگار توييم، پس بنى اسرائيل را [آزاد كن و] با ما بفرست و آنان را شكنجه مكن. به راستى ما با نشانهاى از جانب پروردگارت به سوى تو آمدهايم، و بر هركس كه از هدايت [الهى] پيروى كند سلام باد»(طه/47).
- ↑ . سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ؛ «[آن شب] تا دَمِ صُبح، صلح و سلام است» (قدر/5)
- ↑ . كُلٌّ یَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ؛ «هر كس بر حسب ساختار [روانى و بدنى] خود عمل مىكند» (اسراء/84)
- ↑ . فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَ قُلْ سَلامٌ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ؛ «پس، اعراض كن. از ايشان و بگو سلام پس، زود باشد كه بدانند» (زخرف/89)
- ↑ . قُلْنا يا نارُ كُونِي بَرْداً وَ سَلاماً عَلى إِبْراهِيمَ؛ «[پس ابراهيم را در آتش افكندند و ما به آتش] گفتيم: اى آتش، براى ابراهيم سرد و بىآسيب باش» (أنبیاء/69).
- ↑ . قالَ سَلامٌ عَلَيْكَ سَأَسْتَغْفِرُ لَكَ رَبِّي إِنَّهُ كانَ بِي حَفِيًّا؛ «[ابراهيم] گفت: سلام بر تو. به زودى از پروردگارم براى تو آمرزش مىطلبم، چرا كه او به من لطف و عنايت دارد»(مریم/47)
- ↑ . وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً؛ «و بندگان [خداى] رحمان كسانىاند كه روى زمين با نرمى و تواضع راه مىروند، و هنگامى كه جهالت پيشگان به آنان خطاب مىكنند، [در پاسخشان] سخنانى مسالمتآميز مىگويند»(فرقان/63)
- ↑ . قرآن مقصد انسان و جامعه را تعالی می‌داند
- ↑ . اصول سلامت به‌وسيله قرآن و كلام‌معصومين(ع) مشخص شده است
- ↑ . قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى سَبِيلًا؛ (أسراء/84) بگو: «هر كس بر حسب ساختار [روانى و بدنى] خود عمل مىكند، و پروردگار شما به هر كه راهيافتهتر باشد داناتر است.»
- ↑ . راه رسيدن به سلامت كامل در قرآن از طريق شفای الهی هموار می‌شود؛ قرآن فراتر از فیزیولوژی را در سلامت می‌بیند.
- ↑ . نظام سلامت توسعه علم با نگاه قرآنی را مورد توجه قرار دهد؛ مرجعیت علمی قرآن در حوزه سلامت؛ تمسک به قرآن و عترت در کنار هم، موجب دستیابی به سلامت در ابعاد مختلف می‌شود؛ تحقق سلامت واقعی در محضر قرآن و عترت؛ مسير رضای الهی در قرآن كريم از راه‌های سلامت می‌گذرد
- ↑ . نقش معنویت در سلامت
- ↑ . «فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَى طَعَامِهِ؛ پس انسان بايد به خوراک خود بنگرد» (عبس/24)؛ وَکَذَلِکَ بَعَثْنَاهُمْ لِیَتَسَاءلُوا بَیْنَهُمْ قَالَ قَائِلٌ مِّنْهُمْ کَمْ لَبِثْتُمْ قَالُوا لَبِثْنَا یَوْمًا أَوْ بَعْضَ یَوْمٍ قَالُوا رَبُّکُمْ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْ فَابْعَثُوا أَحَدَکُم بِوَرِقِکُمْ هَذِهِ إِلَى الْمَدِینَةِ فَلْیَنظُرْ أَیُّهَا أَزْکَى طَعَامًا فَلْیَأْتِکُم بِرِزْقٍ مِّنْهُ وَلْیَتَلَطَّفْ وَلَا یُشْعِرَنَّ بِکُمْ أَحَدًا؛ »و این‌چنین بیدارشان کردیم تا میان خود از یکدیگر پرسش کنند گویندهاى از آنان گفت چه‌قدر ماندهاید گفتند روزى یا پارهاى از روز را ماندهایم [سرانجام] گفتند پروردگارتان به آنچه ماندهاید داناتر است اینک یکى از خودتان را با این پول خود به شهر بفرستید تا ببیند کدام یک از غذاهاى آن پاکیزهتر است و از آن غذایى برایتان بیاورد و باید زیرکى به خرج دهد و هیچ‌کس را از [حال] شما آگاه نگرداند»(کهف/19).
- ↑ . ارتباط تغذيه و سلامت از ديدگاه قرآن و حديث بررسی شد
- ↑ . مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَ أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى وَ لَهُمْ فِيها مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ وَ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ كَمَنْ هُوَ خالِدٌ فِي النَّارِ وَ سُقُوا ماءً حَمِيماً فَقَطَّعَ أَمْعاءَهُمْ مَثَلِ بهشتى كه به پرهيزگاران وعده داده شده [چون باغى است كه] در آن نهرهايى است از آبى كه [رنگ و بو و طعمش] برنگشته؛ و جويهايى از شيرى كه مزهاش دگرگون نشود؛ و رودهايى از بادهاى كه براى نوشندگان لذّتى است؛ و جويبارهايى از انگبينِ ناب. و در آنجا از هر گونه ميوه براى آنان [فراهم] است و [از همه بالاتر] آمرزش پروردگار آنهاست. [آيا چنين كسى در چنين باغى دلانگيز] مانند كسى است كه جاودانه در آتش است و آبى جوشان به خوردشان داده مىشود [تا] رودههايشان را از هم فروپاشد؟ (محمد/15)
- ↑ . وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ؛ «سوگند به [كوه] تين و زيتون» (تین/1)
- ↑ . حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَ الْمُنْخَنِقَةُ وَ الْمَوْقُوذَةُ وَ الْمُتَرَدِّيَةُ وَ النَّطِيحَةُ وَ ما أَكَلَ السَّبُعُ إِلاَّ ما ذَكَّيْتُمْ؛«بر شما حرام شده است: مردار، و خون، و گوشت خوك، و آنچه به نام غير خدا كشته شده باشد، و [حيوان حلال گوشتِ] خفه شده، و به چوب مرده، و از بلندى افتاده، و به ضربِ شاخ مرده، و آنچه درنده از آن خورده باشد- مگر آنچه را [كه زنده دريافته و خود] سر ببريد..». (مائده/3)
- ↑ . راه رسيدن به سلامت كامل در قرآن از طريق شفای الهی هموار می‌شود؛ قرآن مقصد انسان و جامعه را تعالی می‌داند؛ جایگاه قرآن در طرح تحول سلامت دیده نمی‌شود؛ نگاهی گذرا به تأکیدات قرآن در بخش سلامت بدن
- ↑ . پيروی از دستورات الهی؛ مسيری برای شناخت راه‌های سلامت
- ↑ . قرآن سلامت جسمی و معنوی را لازم و ملزوم می‌داند
- ↑ . وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً طَهُورًا؛ از آسمان آبی فرو فرستادیم که پاک و پاک کننده است». (فرقان/ ۴۸)
- ↑ . وَ ثِیابَکَ فَطَهِّرْ؛ جامه خود را پاکیزه ساز». (مدثر/ ۴)
- ↑ . دائرةالمعارف طهور
- ↑ . يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ وَ أَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ؛ «اى كسانى كه ايمان آوردهايد، چون به [عزم] نماز برخيزيد، صورت و دستهايتان را تا آرنج بشوييد؛ و سر و پاهاى خودتان را تا برآمدگى پيشين [هر دو پا] مسح كنيد» (مائده/6)
- ↑ . سلامتی و حفظ تندرستی در دین مبین اسلام/ بهداشت از دیدگاه قرآن
- ↑ . نقش معنویت در سلامت
- ↑ . سلامتی و حفظ تندرستی در دین مبین اسلام/ بهداشت از دیدگاه قرآن
- ↑ . سلامت و معنویت
- ↑ . نقش معنویت در سلامت
- ↑ . إِذْ جاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ؛ «آنگاه كه با دلى پاك به [پيشگاهِ] پروردگارش آمد» (صافات/84)؛ إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ؛ مگر كسى كه دلى پاك به سوى خدا بياورد. (شعراء/89)
- ↑ . قرآن سلامت جسمی و معنوی را لازم و ملزوم می‌داند
- ↑ . الَّذِينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ «همان كسانى كه ايمان آوردهاند و دلهايشان به ياد خدا آرام مىگيرد. آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مىيابد» (رعد/28).
- ↑ . هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاء؛ «براى كسانى كه ايمان آوردهاند رهنمود و درمانى است» (فصلت/44) یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِين؛ اى مردم به يقين براى شما از جانب پروردگارتان اندرزى و درمانى براى آنچه در سينههاست و رهنمود و رحمتى براى گروندگان [به خدا] آمده است» راهی برای رسيدن به شفا از منظر قرآن است» (يونس/57) نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُوءْمِنینَ وَ لا یَزیدُ الظّالِمینَ إِلاّ خَسارًا؛ «و نازل می‌نماییم در قرآن آنچه را آن شفا و رحمت است برای مؤمنین و نمی‌افزاید ستمکاران را جز زیان». (اسراء/ ۸۵)
- ↑ . قرآن سلامت جسمی و معنوی را لازم و ملزوم می‌داند.
- ↑ . راه رسيدن به سلامت كامل در قرآن از طريق شفای الهی هموار می‌شود.
- ↑ . نظام سلامت توسعه علم با نگاه قرآنی را مورد توجه قرار دهد؛ جایگاه قرآن در طرح تحول سلامت دیده نمی‌شود؛ سلامت روح و جسم از دیدگاه قرآن کریم
- ↑ . يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَ يُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ؛ «اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از بسيارى از گمانها بپرهيزيد كه پارهاى از گمانها گناه است، و جاسوسى مكنيد، و بعضى از شما غيبت بعضى نكند؛ آيا كسى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مردهاش را بخورد؟ از آن كراهت داريد. [پس] از خدا بترسيد، كه خدا توبهپذير مهربان است». (حجرات/12)
- ↑ . ذلِكَ وَ مَنْ يُعَظِّمْ حُرُماتِ اللَّهِ فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَ أُحِلَّتْ لَكُمُ الْأَنْعامُ إِلَّا ما يُتْلى عَلَيْكُمْ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثانِ وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ؛ اين است [آنچه مقرر شده] و هر كس مقررات خدا را بزرگ دارد، آن براى او نزد پروردگارش بهتر است، و براى شما دامها حلال شده است، مگر آنچه بر شما خوانده مىشود. پس، از پليدىِ بتها دورى كنيد، و از گفتار باطل اجتناب ورزيد. (حج/30)
- ↑ . وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ؛ و از شرّ [هر] حسود، آن گاه كه حَسَد ورزد.» (فلق/5)
- ↑ . سلامت از نگاه قرآن/ مقوله سلامت یکی از الزامات زندگی انسان است.
- ↑ . وَجَعَلْنَا نَوْمَکمْ سُبَاتًا؛ و خواب را برای شما مایه (قوم حیات و) استراحت قرار دادیم» (نبأ/9). وَ مِنْ آیَاتِهِ مَنَامُكُم بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَابْتِغَاؤُكُم مِّن فَضْلِهِ إِنَّ فِی ذَلِكَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَسْمَعُونَ؛ و از نشانههاى [حكمت] او خواب شما در شب و [نيم] روز و جستجوى شما [روزى خود را] از فزونبخشى اوست. در اين [معنى نيز] براى مردمى كه مىشنوند، قطعاً نشانههايى است» (روم/23).
- ↑ . حفظ سلامتی از مؤلفه‌های سبک زندگی از دیدگاه قرآن است؛ «آفرينش شب و روز از ديدگاه قرآن و نقش آن در سلامت انسان» بررسی شد.