زید (ریشه)

از قرآن پدیا

ریشه «زید» (ZYD)؛ افزودن، اضافه کردن. این ریشه 62 بار در قرآن کریم آمده است.

معنای لغوی

زيد: زيد و زيادت بمعنى نموّ و افزايش و نيز بمعنى افزودن است لازم و متعدى هر دو آمده است «زَادَ الشي‏ءُ زَيْداً ... و زِيَادَةً: نَمَا- زَادَ اللّهُ خيراً» (اقرب) راغب آنرا افزودن چيزى بر چيز تمام گفته است‏ «وَ إِذا تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آياتُهُ‏ زادَتْهُمْ‏ إِيماناً وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ» انفال: 2. «فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ‏ فَزادَهُمُ‏ اللَّهُ مَرَضاً ...» بقره: 10 (قاموس قرآن، ج3، ص191).

ساخت‌های صرفی در قرآن

زادَ (فعل مجرد): 49 بار

زِیادَة (مصدر): 2 بار

مَزید (اسم مفعول): 2 بار

اِزدادَ (فعل باب افتعال): 8 بار

زَید (علم انسانی): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن زادَ زادَ زادَ زيد: زيد و زيادت بمعنى نموّ و افزايش و نيز بمعنى افزودن است. لازم و متعدى هر دو آمده است «زَادَ الشي‏ءُ زَيْداً قاموس قرآن، ج‏3، ص: 190
آفروآسیایی *ʒid- زد increase افزایش دادن
سامی *zayad- زید 'increase' 'افزایش دادن'
مهری zeyōd زِیُد
حرصوصی zōd زُد
سقطری zed زِد
عربی zyd زید

منابع

زید (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2