دیپلماسی قرآنی
دیپلماسی قرآنی؛ به مجموعه ای از خط مشی ها و سازوکارهای قرآنی گفته می شودکه سبب برقراری روابط حسنه و صلح آمیز میان دو کشور می شود. اینگونه سازوکارها می تواند در انسجام بیشتر روابط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی میان دو گروه مسلمان و یا حتی حل اختلاف و برقراری روابط صلح آمیز میان مسلمانان با غیرمسلمانان کارساز باشد. به نمایش گذاشتن آثار ادبی و هنری قرآن در نمایشگاه های قرآنی و اجرای ابتهال، إنشاد و تلاوت قرآن در مسابقات قرآنی می تواند از فعالیت های مفید در اجرای سازوکارهای قرآنی باشد.
آشنایی با دیپلماسی قرآنی
دیپلماسی قرآنی نوعی شیوه تبلیغاتی و ارتباطی از طریق راهبردهای قرآن است که به طور مسالمت آمیز اجرا می شود. ضرورت استفاده از دیپلماسی قرآنی، حقانیت ناب تعالیم قرآنی است که در میان جهان اسلام یا برخی کشورهای غربی به اثبات رسیده است و مراکز مختلف سیاسی و فرهنگی جهان به تعالیم قرآن به مثابه مرجع مورد وثوق اعتماد دارند.[۱] از این رو، به واسطه، اعتماد به تعالیم قرآنی سبب شده است که دو گرایش نسبت به دیپلماسی قرآنی شکل گیرد تا با توجه به آن قشرهای مختلف در بین المللی جذب اسلام شوند و روابط حسنه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی[۲] با در نظر گرفتن استقلال کشورها شکل گیرد.[۳] یکی از این گرایش ها، دیپلماسی به واسطه قرآن کریم است که از نوع دیپلماسی فرهنگی است و ارتباطات ماندگار و عمیق را با تحت تأثیر قرار گرفتن ذهن و قلب مخاطب از طریق آثار فرهنگی همانند آثار ادبی و هنری[۴] شکل می دهد. برپایی نمایشگاه‌ها و مسابقات قرآنی به کمک قاریان، رایزن ها و فعالان قرآنی به معرفی این آثار کمک شایانی می کند. گرایش دیگر دیپلماسی قرآنی، دیپلماسی مبتنی بر آموزه‌های قرآن کریم است که روابط سیاسی را با استفاده از آموزه های قرآن تنظیم و ساماندهی می کند. [۵]
راهبردها و سازوکارهای دیپلماسی قرآنی
یکی از راهبردهای قرآنی در اجرای دیپلماسی قرآنی، ایجاد سازوکاری برای برقراری وحدت[۶] و تقریب میان ادیان و مذاهب اسلامی[۷] است. به بیان دیگر، وجود بسیاری از خشونت ها و وجود عوامل تروریستی[۸] در جهان اسلام ناشی از کمرنگ بودن دیپلماسی قرآنی در دنیای امروز است.[۹] از این رو، لازم است تا احترام متقابل و رفتار مسالمت آمیز[۱۰] در مذاکرات و گفتگوهای بین المللی[۱۱] رعایت شود و حل مشکلات بین المللی در سیاست از طریق جدل احسن[۱۲] صورت گیرد.[۱۳] علاوه بر این، ایجاد اشتراکات خوب در حوزه دینی می تواند تقریب بین الادیانی پدید آورد و اثر فعالیت های سلطه‌جویانه، استعمارگرایانه و تروریستی بر جهان را از بین ببرد. به عنوان نمونه، اشتراک در خطاب نام خدا در میان مسلمانان و مسیحیان با کلمه «الله»[۱۴]و نگاه ویژه قرآن نسبت به حضرت مریم (س) و حضرت مسیح(ع)[۱۵] وحدت آفرین خواهد بود و فعالیت های اهانت به قرآن را خنثی خواهد کرد.[۱۶]
منابع
ارجاعات
- ↑ . دیپلماسی قرآنی تسهیل کننده ارتباطات فرهنگی ایران با جهان است.
- ↑ . «فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَكُمْ وَ لَنْ يَتِرَكُمْ أَعْمالَكُمْ؛ پس، سستى نورزيد و [كافران را] به آشتى مخوانيد [كه] شما برتريد و خدا با شماست و از [ارزش] كارهايتان هرگز نخواهد كاست». (محمد/35)
- ↑ . لزوم بهره‌گیری از مبانی قرآنی برای مقابله با تهاجم شناختی غرب؛ رویکرد قرآن در قبال معارضان مطالبه‌گرانه است/ بایسته‌های مذاکره با غیرمسلمانان.
- ↑ . دائره المعارف اسلامی؛ قرآن، حلقه وصل ما با جهان اسلام و دیگر ادیان جهان است.
- ↑ . لزوم بهره‌گیری از مبانی قرآنی برای مقابله با تهاجم شناختی غرب.
- ↑ . لزوم بهره‌گیری از مبانی قرآنی برای مقابله با تهاجم شناختی غرب
- ↑ . وَ لا تُجادِلُوا أَهْلَ الْكِتابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَ قُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْنا وَ أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ إِلهُنا وَ إِلهُكُمْ واحِدٌ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ؛ و با اهل كتاب، جز به [شيوهاى] كه بهتر است، مجادله مكنيد- مگر [با] كسانى از آنان كه ستم كردهاند- و بگوييد: «به آنچه به سوى ما نازل شده و [آنچه] به سوى شما نازل گرديده، ايمان آورديم؛ و خداى ما و خداى شما يكى است و ما تسليم اوييم.» (عنکبوت/46).
- ↑ . .مسابقات بینالمللی قرآن؛ فرصتی برای معرفی دیپلماسی قرآنی
- ↑ . دیپلماسی قرآنی، راهکار وحدت در روزنامه سنگالی؛ لزوم بهره‌گیری از مبانی قرآنی برای مقابله با تهاجم شناختی غرب
- ↑ . وَ إِنْ جَنَحُوا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَها وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛ «و اگر به صلح گراييدند، تو [نيز] بدان گراى و بر خدا توكّل نما كه او شنواى داناست» (أنفال/61).
- ↑ . احترام متقابل از شاخص‌های اصلی دیپلماسی اسلامی است؛ احترام متقابل، عزم جدی و حسن نیت؛ اصول نرمش قهرمانانه؛ رویکرد قرآن در قبال معارضان مطالبه‌گرانه است/ بایسته‌های مذاکره با غیرمسلمانان
- ↑ . «ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ؛ با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به [شيوهاى] كه نيكوتر است مجادله نماى. در حقيقت، پروردگار تو به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر، و او به [حال] راهيافتگان [نيز] داناتر است» (نحل/125)
- ↑ . طلايی‌نيك: ديپلماسی ايران در مذاكره با آمريكا به مصداق «جدال احسن» قرآن عمل كند.
- ↑ . قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُون؛ بگو: «اى اهل كتاب، بياييد بر سر سخنى كه ميان ما و شما يكسان است بايستيم كه: جز خدا را نپرستيم و چيزى را شريك او نگردانيم، و بعضى از ما بعضى ديگر را به جاى خدا به خدايى نگيرد.» پس اگر [از اين پيشنهاد] اعراض كردند، بگوييد: «شاهد باشيد كه ما مسلمانيم [نه شما].» (آل عمران/ 64).
- ↑ . دیپلماسی قرآنی ایران با جهان مسیحیت در آفریقای جنوبی؛ لزوم بهره‌گیری از مبانی قرآنی برای مقابله با تهاجم شناختی غرب
- ↑ . دانشنامه حوزه؛ دیپلماسی قرآنی.