دخل (ریشه)
ریشه «دخل» (DH̬L)؛ داخل شدن، ضد خروج. این ریشه جمعا 126 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
دخول: داخل شدن. ضدّ خروج. ورود با دخول فرق دارد چنانكه در «ورد» خواهد آمد انشاء اللّه. و آن در زمان و مكان و اعمال بكار ميرود نحو وَ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً آل عمران: 97 وَ دَخَلَ مَعَهُ السِّجْنَ فَتَيانِ يوسف: 36 (قاموس قرآن، ج2، ص332).
ساختهای صرفی در قرآن
دَخَلَ (فعل مجرد): 76 بار
دَخَل (اسم): 2 بار
داخِل (اسم فاعل): 2 بار
مُدَّخَل (اسم مفعول، باب افتعال): 1 بار
اَدخَلَ (فعل باب افعال): 42 بار
مُدخَل (اسم مفعول، باب افعال): 3 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | دَخَلَ | دَخَلَ | دَخَلَ | دخول: داخل شدن | قاموس قرآن، ج2، ص: 332 | |
آفروآسیایی | *dVḫul- | دخل | go, enter | رفتن، وارد شدن | ||
آفروآسیایی | ||||||
سامی | *dVḫul- | دخل | 'enter' | وارد شدن' | ||
سامی | *dawḫal- | دوخل | 'basket' | 'سبد' | ||
عربی | dḫl | دخل | ||||
عربی | dawḫal-at- | دَوخَل-َت- |