دبر (سخن)

ریشه «دبر» (3) (DBR)؛ سخن گفتن. احتمال دارد فعل «تَدَبَّرَ» که 4 مرتبه در قرآن کریم به‌کار رفته است، با ریشه دبر (سخن گفتن) مرتبط باشد؛ از این جهت که تدبّر، فهمیدن آن‌چیزی است که در ورای «قول» و سخن دیگری است.

ساخت‌های صرفی در قرآن

تَدَبَّرَ (فعل، باب تفعّل): 4 بار

ریشه‌شناسی

زبان	واژه	آوانگاری		معنا		توضیحات	ارجاع
زبان	واژه	فارسی	بین‌المللی	فارسی	انگلیسی	توضیحات	ارجاع
آفروآسیایی باستان	dubar	دُبَر		سخن گفتن	speak		Orel, 167 (no. 732)
سامی باستان	dVbur	دبُر		صحبت کردن، بازگو کردن	speak, retell		Orel, 167 (no. 732)
عبری	דָּבַר	دابَر	dābar	سخن گفتن	speak		Gesenius, 180-184
عبری	דָּבָר	دابار	dābār	سخن، کلمه	speech, word		Gesenius, 180-184
اوگاریتی	dbr	دبر		گفتن، اعلام کردن	to say, declare		DelOlmo, 263
آرامی	דָּבָר	دابار	dābār	کلمه، عبارت، دستور	word, utterance, command		Jastrow, 278
سریانی	-						PayneSmith,
مندایی	-						Macuch,
فنیقی	DBR I	دبر		گفتن، فرمودن	say, tell		Krahmalkov, 145-146
فنیقی	DBR II	دبر		چیز، ماده، عمل؛ کلمه، قول؛ امور، اعمال، تاریخ؛ بیانیه، اعلامیه	thing, matter, act; word, promise; affairs, acts, history; statement, declaration		Krahmalkov, 145-146
اکدی/آشوری	-						Black,
حبشی	-						Leslau,
سبائی	DBR	دبر		وظایف روزانه	?corvée-duty		Beeston, 35
عربی	دَبَرَ تدبّر			گفتن تدبّر (پشت سخن را فهم کردن)			مشکور، 236-237 Zammit, 171

منابع

منابع ریشه شناسی