حظر (ریشه)

از قرآن پدیا

ریشه «حظر» (ḤẒR)؛ منع کردن، تنگ گرفتن. این ریشه در سطح سامی، با ماده «حصر» (تنگی) ارتباط ریشه‌ای دارد. ماده حظر تنها 2 بار در قرآن به‌کار رفته است.

معنای لغوی

حظر: منع.‏ وَ ما كانَ عَطاءُ رَبِّكَ‏ مَحْظُوراً (اسراء: 20) عطاى پروردگار تو ممنوع نيست (قاموس قرآن، ج2، ص153).

ساخت‌های صرفی در قرآن

مَحظور (اسم مفعول): 1 بار

مُحتَظِر (اسم فاعل، باب افتعال): 1 بار

ریشه‌شناسی

زبان لفظ لفظ با آوانویسی عربی معنای انگلیسی معنای فارسی توضیح منبع
قرآن مَحظور مَحظور مَحظور حظر: منع قاموس قرآن، ج‏2، ص: 153
آفروآسیایی
سامی *ḥič̣/ṣ/ĉ̣ar- حصر 'enclosure'1, 'camp' 2, 'yard' 3, 'area' 4 "محصور"1، "اردوگاه" 2، "حیاط" 3، "منطقه" 4
اکدی ḫaṣāru 1 خَصَرُ
اگاریتی ḥẓr حظر
فنیقی ḥṣr 3 حصر
عبری ḥāṣer 2,3 حَصِر \
سریانی ḥǝṣārā 3 حصَرَ
عربی جنوبی ḥṣwr 4 حصور
گعز ḥaṣur 1 حَصُر
جبالی ḥoṣor حُصُر 'besiege, hem in' "محاصره کردن، محصور بودن"
عربی ḥit_̣ār-, ḥiṣār-1, ḥaḍr- حِظَر-\ حِصَر-\ حَضر- 'pays habité, habitation fixe (de ceux qui ne sont pas nomades)' کشور مسکونی، مسکن ثابت (کسانی که عشایر نیستند)

منابع

حظر (واژگان)

منابع ریشه شناسی 2