جیب (ریشه)
ریشه «جیب» (GYB)؛ گریبان. این ریشه با صورت «جَیب» (جمع: جُیوب) 3 بار در قرآن کریم آمده است.
معنای لغوی
قاموس و اقرب الموارد معناى اوّلى جيب را قلب و سينه گفته اند، ولى از گفته مجمع البيان پيداست كه جيوب را بمعنى گريبان ها (يقه لباس) گرفته است. فرموده: جيوب كنايه از سينه هاست، زيرا گريبان هاست كه روى سينه ها را مي پوشاند (قاموس قرآن ؛ ج2 ؛ ص91). ابن فارس احتمال ابدال آن را از ریشه جوب (بریدن و شکافتن) مطرح کرده است (معجم مقاييس اللغه ؛ ج1 ؛ ص497).
ساخت‌های صرفی در قرآن
جَیب (جمع: جُیوب): 3 بار
برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: جیب (واژگان)
ریشه‌شناسی
| زبان | واژه | آوانگاری | معنا | توضیحات | ارجاع | ||
| فارسی | بین‌المللی | فارسی | انگلیسی | ||||
| آفروآسیایی باستان | |||||||
| سامی باستان | |||||||
| عبری | - | Gesenius, - | |||||
| اوگاریتی | - | DelOlmo, n | |||||
| آرامی | - | Jastrow, - | |||||
| سریانی | ܥܝܒܐ
ܓܝܒܐ |
عیبا
جیبا |
ʕyb
gyba |
کیسه بزرگ چرمی، چمدان
گنبد، طاق، اتاق گنبددار |
a large leathern pouch, A trunk
a vault, a vaulted room |
مشکور عیبا را مرتبط دانسته. | PayneSmith,411, 68 |
| مندایی | - | Macuch, - | |||||
| فنیقی | - | Krahmalkov, - | |||||
| اکدی/آشوری | - | Black, - | |||||
| حبشی | gayb I
gayb II |
فنجان، پارچ
جیب لباس |
'cup, goblet, pitcher';
'pocket'; |
معنای جیب لباس از عربی وام گرفته شده | Leslau, 208 | ||
| سبائی | - | Beeston, - | |||||
| عربی | جیب | یقه و سینه یک پیراهن یا جلیقه | the bosom of a shirt or vest | مشکور، 161
Zammit, 131 | |||