جبه (ریشه)

از قرآن پدیا

ریشه «جبه» (GBH)؛ جبهة به معنای پیشانی است. این واژه به‌صورت جمع (جِباه)، تنها یک بار در قرآن آمده است.

معنای لغوی:

جَبْهَة وسط پيشانى و موضع سجده است جمع آن جباه است‏. «... فَتُكْوى‏ بِها جِباهُهُمْ‏ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ ...» (توبه: 35): با آنها پيشانيهايشان و پهلوهايشان و پشت‏هايشان- داغ كرده ميشود. جبهة در معناى ديگرى نيز بكار رفته، ولى در قرآن مجيد فقط در پيشانى و آنهم تنها يكبار آمده است (قاموس قرآن، ج‏2، ص15).

ساخت‌های صرفی در قرآن

جِباه (جمع جَبهَه): 1 بار

برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: جبه (واژگان)

ریشه‌شناسی

زبان واژه آوانگاری معنا توضیحات ارجاع
فارسی بین‌المللی فارسی انگلیسی
آفروآسیایی باستان Gab

gubaˁ

جب

جبع

جلو- پیشانی

کوه

Front

mountain

Orel, 194 (No. 858)

, 223 (No.992)

سامی باستان Gabh

Gabˁ/Gibˁ

جبه

جبع

پیشانی

تپه، ارتفاع

forehead, front, brow

hill, height

عبری גבח

גבע/ גבה

جبح

جبع/ جبه

GBḤ

GBˁ\ GBH

پیشانی طاس داشتن

پیشانی طاس

بلند بودن

having a bald forehead

bald forehead

be high, exalted

ارتباط بین معناهای بلند بودن و پیشانی از سوی گزنیوس مطرح شده است. Gesenius, 146, 148
اوگاریتی GBˁ جبع تپه، ارتفاع، قله hill, height, peak DelOlmo, 292
آرامی גבחת جبحة GBḤT 1)پیشانی بلند؛ طاسی در جلو

۲)جلو یا بیرون پارچه؛

پرز، خواب پارچه نو

l) high forehead; baldness in front.

2) the front or outside of cloth; the nap of new cloth

Jastrow, 205
سریانی ܓܒܚ جبح GBḤ طاس از جلو bald in front PayneSmith, 59
مندایی -
فنیقی -
اکدی/آشوری Gabˀu جبأ قله (کوه)، تپه (mountain) peak, hill Black, 87
حبشی -
سبائی -
عربی جَبهَه مشکور، نیست

Zammit, 117

منابع

جبه (واژگان)

منابع ریشه شناسی