تمم (ریشه)
ریشه «تمم» (TMM)؛ کامل کردن، بهپایان رساندن. این ریشه جمعا 22 بار در آیات قرآنی آمده است.
معنای لغوی
تمام: بآخر رسيدن. وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي (مائده: 3). وَ الْوالِداتُ يُرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ لِمَنْ أَرادَ أَنْ يُتِمَ الرَّضاعَةَ (بقره:233). ثُمَّ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ تَماماً عَلَى الَّذِي أَحْسَنَ وَ تَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ ... (انعام: 154). پس بموسى كتاب داديم براى آخر رسيدن و تمام شدن بر آنكه نيكو كارى كرد و براى تفصيل هر چيز (قاموس قرآن، ج1، ص284).
ساختهای صرفی در قرآن
تَمَّ (فعل مجرد): 4 بار
تَمام (اسم): 1 بار
اَتَمَّ (فعل باب افعال): 16 بار
مُتِمّ (اسم فاعل، باب افعال): 1 بار
ریشهشناسی
زبان | لفظ | لفظ با آوانویسی عربی | معنای انگلیسی | معنای فارسی | توضیح | منبع |
قرآن | تَمَّ | تَمَّ | تَمَّ | تمام: بآخر رسيدن | قاموس قرآن، ج1، ص: 284 | |
آفروآسیایی | *tVm- | تم | all, whole | همه، کل | ||
سامی | *tmm | تمم | (to be) completed | تکمیل شده (شدن) | ||
اگاریتی | tm | تم | 'completo' | "کامل" | ||
فنیقی | tm | تم | 'finished, completed' | "تمام شده، کامل شده" | ||
عبری | tmm | تمم | 'to be completed, finished' | "تکمیل شدن، تمام شدن" | ||
سریانی | pa. tammem | فَ. تَممِم | 'to make complete' | "کامل کردن" | ||
مندایی | tmm | تمم | 'to be, become, remain, stay' | "بودن، شدن، ماندن" | ||
عربی | tmm | تمم | 'to be complete, accomplished' | "کامل بودن، کامل شدن" |