انف (بینی)
ریشه «انف» (ˀNF)؛ از این ریشه، دو ساخت در قرآن وجود دارد. نخست واژه «أنف» بهمعنای بینی (2 بار) و دوم واژه «آنِفاً» که ظرف زمان است و بهمعنای «هماکنون» (1 بار).
معنای لغوی
أَنْف: بينى. «وَ الْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَ الْأَنْفَ بِالْأَنْفِ» (مائده: 45). یعنی: چشم در مقابل چشم و بينى در مقابل بينى است.
آنفا يعنى هم اكنون «ما ذا قالَ آنِفاً» محمد: 16 يعنى هم اكنون چه گفت، در مجمع البيان گويد: آنِفاً يعنى در اوّلين وقتيكه بما نزديك است. آن يكبار بيش در قرآن نيست (قاموس قرآن، ج1، ص133).
ساختهای صرفی در قرآن
أنف (بینی): 2 بار
آنِف (ظرف زمان): 1 بار
برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: انف (واژگان)
ریشهشناسی
زبان | واژه | آوانگاری | معنا | توضیحات | ارجاع | ||
فارسی | بینالمللی | فارسی | انگلیسی | ||||
آفروآسیایی باستان | ˀap | اَپ | دهان | mouth | Orel, 13 (no. 46) | ||
سامی باستان | ˀanp | اَنپ | بینی | nose | |||
عبری | אַף | اَپ | ˀap | سوراخ بینی، بینی، صورت، عصبانیت | nostril, nose, face, anger | Gesenius, 60 | |
اوگاریتی | ap | اپ | بینی، پوزه، منقار، خشم، جلو، ورودی | nose, muzzle, beak, anger, front, entrance | DelOlmo, 87-88 | ||
آرامی | אַפָּא | اَپا | ˀapā | چهره، حضور، جلوه؛ بینی | face, presence; nose | Jastrow, 99, 86 | |
אַנְפָּא | اَنپا | ˀanpā | صورت و چهره، جلو | face, front | |||
سریانی | ܐܦܐ | اپا | ˀapa | سوراخ های بینی، صورت، قیافه | the nostrils, the face, countenance | PayneSmith, 25 | |
مندایی | anpia | اَنپیا | چهره، جلوه | face, presence | Macuch, 27 | ||
فنیقی | - | ||||||
اکدی/آشوری | appu | اَپّو | بینی | nose | Black, 20 | ||
حبشی | ˀanf | اَنف | بینی، سوراخ بینی | nose, nostril | Leslau, 28 | ||
سبائی | - | ||||||
عربی | أنف | بینی | مشکور، ج1، ص42-43
Zammit, 81 |