اثم (ریشه)
ریشه «اثم» (ˀT̠M)؛ گناه، جرم. ریشه اثم به 5 صورت صرفی، و در مجموع 48 بار در قرآن کریم بهکار رفته است.
معنای لغوی
گناه، كار حرام. نام كارهایى است كه از ثواب باز ميدارند (قاموس قرآن، ج1، ص24).
ساختهای صرفی در قرآن
إثم (اسم): 35 بار
آثِم (فاعل): 3 بار
أثیم (صفت فعیل): 7 بار
أثام (اسم فعل): 1 بار
تأثیم (مصدر باب تفعیل): 2 بار
برای مشاهده تفصیلی آیات، نک: اثم (واژگان)
ریشهشناسی
زبان | واژه | آوانگاری | معنا | توضیحات | ارجاع | ||
فارسی | بینالمللی | فارسی | انگلیسی | ||||
آفروآسیایی باستان | čam | چَم | جمع کردن، پیوستن | gather, join | Orel, 111 (No. 471) | ||
سامی باستان | čum | چُم | جمع کردن، گردآوری | collect, gather | |||
عبری | אָשֵׁם، אָשַׁם | آشِم، آشَم | ˀāšem, ˀāšam | (فعل) خلاف کردن، مجرم بودن | vb. offend, be guilty | أثَمَ، أثِمَ | Gesenius, 79-80 |
אָשֵׁם | آشِم | ˀāšēm | (صفت) مجرم، گنهکار | adj. guilty | أثیم | ||
אָשָׁם | آشام | ˀāšām | (اسم) خلاف، جرم | n. offence, guilt | إثام، أثام | ||
اوگاریتی | it̠m | اِثم | چارپایان گوشتی، گاو سفتگوشت | firm-fleshed cattle | عربی. أثیث: متراکم و پرپشت.
وَثیم: پرگوشت |
DelOlmo, 125-126 | |
آرامی | אָשַׁם | آشَم | ˀāšam | باطل و بیهوده بودن؛ غفلت کردن، مجرم و گنهکار بودن | to be waste; to neglect, be guilty | Jastrow, 129 | |
אָשָׁם | آشام | ˀāšām | جرم، مرکتب جرم شدن.
«اشم»، نوع خاصی از پیشکش |
guilt; guilt-offering
asham, a special kind of offering |
|||
حبشی | ḥaśama | بد بودن، شر بودن، غلط بودن، کج بودن، زشت بودن | be bad, be evil, be foul, be deformed, be ugly | رابطه با «حشم»: شرمنده کردن
«غشم»: نادانی رابطه با اثم؟ |
Leslau, 246 | ||
عربی | إثم | گناه، کار ناشایست | مشکور، ج1، ص6
Zammit, 69 |